Tuesday, February 26, 2013

لە هەولێرو سلێمانى، پێشانگاى نێودەوڵەتى خوێندنى باڵا


کۆچى کوردان و کۆچ بۆ ئوسترالیا

ئەمڕۆ و ڕۆژانى دواتر پێشانگاى نێودەوڵەتى تایبەت بە خوێندن و خوێندنى باڵا لە هەولێرو سلێمانى بەڕێوە دەچێت.. خوازیاران دەتوانن بەشدارى بکەن و ئۆفەر وەربگرن. بۆ زانیارى تەواو لەوبارەیەوە ئەم وێنەیەى خوارەوە ببینن.

سەردانى گروپ و پەیجەکانمان بکەن بۆ وەرگرتنى زانیارى لەبارەى کۆچ، مینحەى خوێندن، دەرفەتى کار لە وڵاتانى دەرەوە و کۆچى یاسایى:
https://www.facebook.com/kochikurdan
https://www.facebook.com/groups/102175996536494/
http://kochikurdan.wordpress.com/
http://immigration2australia1.blogspot.com/
https://twitter.com/Kurd_Migration


Sunday, February 24, 2013

دکتۆرا لە ئیتاڵیا بخوێنە


کۆچى کوردان و کۆچ بۆ ئوسترالیا

هاوڕێیانى خۆشەویست، زانکۆى جێنت، ئامادەیى دەردەبڕێت بۆ پشتیوانى لە لێکۆڵەرانى بوارى دکتۆرا کە بڕیارە لەو زانکۆیە دەست بە خوێندن و لێکۆڵینەوە بکەن.. لێکۆڵینەوەکان سەرجەم بوارە جیاوازەکان دگرێتەوە لە بوارى زانستە کۆمەڵایەتى و زانستەکانى تردا..
دواهەمین ماوەى پێشکەش کردن لە 7ى ئازاردایە..
بۆزانیارى زیاتر لەوبارەیەوە:

http://www.ugent.be/en/research/funding/phd/BOF/DOS

سەردانى گروپ و پەیجەکانمان بکەن بۆ وەرگرتنى زانیارى لەبارەى کۆچ، مینحەى خوێندن، دەرفەتى کار لە وڵاتانى دەرەوە و کۆچى یاسایى:
https://www.facebook.com/kochikurdan
https://www.facebook.com/groups/102175996536494/
http://kochikurdan.wordpress.com/
http://immigration2australia1.blogspot.com/
https://twitter.com/Kurd_Migration


Thursday, February 21, 2013

وڵاتی هۆڵەندا مۆنۆمێنتێكى یادەوەری هەڵەبجە دروستدەكات


بە پێی ڕاگەیەنراوێكی ئەنجومەنی وەزیرانی حكومەتی هەرێم كە وێنەیەكی بۆ كوردیو نێردراوە تیایدا لە میانەی سەردانیدا بۆ لای نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان شاندێكی وەزارەتی دەرەوەی هۆڵەندا ڕایان گەیاندووە وڵاتەكەیان نیازی هەیە وەكوو ڕێزگرتنێك لە قوربانیانی كارەساتی كیمیاباران، مۆنۆمێنتێكی یادەوەریی هەڵەبجە لە هۆڵەندا دروست بكەن.
لە ڕاگەیەنراوەكەدا هاتووە" پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ چوارشەممە 20ی شوباتی 2013، نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان پێشوازی لە شاندێكی وەزارەتی دەرەوەی هۆڵەندا كرد كە لە خاتوو ڕێنێ جۆنەس جێگری وەزیری دەرەوه و هاری مۆلێنەر باڵیۆزی هۆڵەندا لە عیراق و یێرۆن كێلدەرهاوس بەرپرسی نووسینگەی هەماهەنگیی هۆڵەندا لە هەرێمی كوردستان؛ پێكهاتبوو.

لە دیدارەكەدا شاندی هۆڵەندی ڕایگەیاندووە كە وڵاتەكەیان نیازی هەیە وەكوو ڕێزگرتنێك لە قوربانیانی كارەساتی كیمیاباران، مۆنۆمێنتێكی یادەوەریی هەڵەبجە لە هۆڵەندا دروست بكەن. دەربارەی بواری ئابووری و پێشكەوتنی ئابووریش لە هەرێمی كوردستان، شاندی میوان ئامادەیی كۆمپانیا هۆڵەندییەكانیان نیشان دا بۆ ئەوەی لە هەردوو بواری ژێرخان و سەرخانی ئابووریدا ڕۆڵی خۆیان لە هەرێمی كوردستان ببینن و بەشداری لە پرۆسەی گەشەسەندنی هەرێمی كوردستاندا بكەن، بە تایبەتیش لە بواری كشتوكاڵدا كە گرنگییەكی زۆری پێ دەدەن و لەمبارەیەشەوە لەگەڵ وەزیری كشتوكاڵ و ئاودێری و چەندین وەزیر و بەرپرسی دیكەی هەرێمی كوردستان دیدار و كۆبوونەوەیان ساز داوە.


Monday, February 18, 2013

هۆڵه‌ندا (15) هه‌زار په‌نابه‌ری‌ عیراقی دیپۆرت ده‌كاته‌وه‌

ژمارەیەک پەنابەری مانگرتووی عیراقی لە هۆڵەندا

حكومه‌تی‌ هۆڵه‌ندا به‌نیازه‌ (15) هه‌زار په‌نابه‌ر له‌ وڵاته‌كه‌ی‌ به‌ زۆر بنێرێته‌وه‌ بۆ عیراق، وه‌كیلی وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی‌ ئه‌و وڵاته‌ش ته‌ئكیدده‌كاته‌وه‌، حكومه‌تی‌ وڵاته‌كه‌یان هه‌لی‌ كار و بڕێك پاره‌ بۆ ئه‌و په‌نابه‌رانه‌ دابین ده‌كات.

به‌پێی به‌یاننامه‌یه‌ك، كه‌ ئه‌مڕۆ (دووشه‌ممه‌ 18ی‌ شوبات) فه‌رمانگه‌ی‌ راگه‌یاندنی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌ران بڵاویكردووه‌ته‌وه‌، رینیه‌ جۆنس، وه‌كیلی وه‌زاره‌تی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ هۆڵه‌ندا، له‌ دیدارێكیدا له‌گه‌ڵ په‌رله‌مانتار لیقا وه‌ردی‌، سه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌ كۆچ ‌و كۆچبه‌ران له‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌ران، له‌ باره‌گای‌ لیژنه‌كه‌، رایگه‌یاندووه‌: "حكومه‌تی‌ هۆڵه‌ندا به‌نیازه‌ (15) هه‌زار په‌نابه‌ری‌ عیراقی كه‌ داوای‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتییان له‌ وڵاته‌كه‌ی‌ كردووه‌، بگه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ عیراق، چونكه‌ مه‌رجی‌ پێویست بۆ مانه‌وه‌یان، نییه‌".

ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شداوه‌، كه‌ ژماره‌ی‌ په‌نابه‌رانی‌ عیراقی له‌ هۆڵه‌ندا، گه‌یشتووه‌ته‌ (50) هه‌زار كه‌س، هه‌روه‌ك به‌ڵێنیشیداوه‌، كه‌ حكومه‌ته‌كه‌یان هه‌لی‌ كار و بڕێك پاره‌ بۆ ئه‌و كه‌سانه‌ دابین بكات كه‌ دیپۆرتیان ده‌كاته‌وه‌.

به‌پێی به‌یاننامه‌كه‌، هه‌ردوولایه‌ن گفتوگۆیان له‌سه‌ر به‌زۆر ناردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و په‌نابه‌رانه‌ كردووه‌، ئه‌وه‌ش هاتووه‌ كه‌: "سه‌رۆكی‌ لیژنه‌ی‌ كۆچ ‌و كۆچبه‌ران، داوایكردووه‌ هه‌ماهه‌نگی‌ له‌ نێوان لیژنه‌كه‌ ‌و حكومه‌تی‌ هۆڵه‌ندی‌ دروست بكرێت سه‌باره‌ت به‌ میكانیزم ‌و شێوه‌ی‌ ناردنه‌وه‌ی‌ ئه‌و په‌نابه‌ره‌ عیراقییانه‌".

به‌پێویستیش زانراوه‌، وه‌فدێك له‌ لیژنه‌كه‌ سه‌ردانی‌ هۆڵه‌ندا بكات، به‌ مه‌به‌ستی‌ زانینی دۆخی‌ په‌نابه‌رانی‌ عیراقی، بۆ ئه‌وه‌ی‌ له‌ كێشه‌كانیان بكۆڵنه‌وه‌ ‌و چاره‌سه‌ری‌ پێویستیان بۆ بدۆزرێته‌وه‌.

خه‌ندان- سۆران كه‌ریم


پشتیوانى دارایى خوێندنى ماستەرو دکتۆرا لە مالیزیا بەدەست بهێنە


کۆچى کوردان و کۆچ بۆ ئوسترالیا

هاوڕێیانى خۆشەویست هەوڵدەدەین بەبەردەوامى دەرفەتەکانى خوێندن و کارتان لە وڵاتە جیاوازەکاندا بۆ بڵاوبکەینەوە. 
حکومەتى مالیزى لە پڕۆگرامێکدا ئامادەیە پشتیوانى دارایى و خەرجى خوێندن و گەشت بۆ چەندین خوێندکار لەسەرتاسەرى وڵاتانى جیهان بڕەخسێنێت.. لەڕێگەى ئەو پڕۆگرامەوە دەتوانن لەو وڵاتەدا دەست بەخوێندن بکەن. ئەو پڕۆگرامە هەموو بەشەکانى خوێندنى ماستەرو دکتۆرا و پۆست دکتۆرا دەگرێتەوە.. لەمەرجەکانى بریتییە لەوەى کە تەمەنى خوازیارەکە لە 40 ساڵ زياتر نةبێت. نمرەیەکى باشى هەبێت و لە زمانى ئینگلیزیدا لە ئاستێکى باش بێت لە تاقیکردنەوەکانى تۆفڵ و ئایئیئێڵتس. هەروەها لە بارودۆخێکى تەندروستى باشدا بێت. ئەو خوێندکارانەى بەشدارى لە پڕۆگرامى ڕیسێرچدا دەکەن دەبێت خواستى خۆیان بۆ مالیزیا ڕوون بکەنەوە. لەهەمانکاتدا مەرجى پڕۆگرامەکە ئەوەیە کە دەبێت بەشداربووەکە داخوازى بۆ مالیزیا پێشکەش کردبێت و قبووڵى مەرجدار یان بێ مەرجى هەبێت.
بوارەکانى خوێندن زۆربەى بوارەکان دەگرێتەوە، بەتایبەتى بەشە زانستییەکان.
بۆ وەرگرتنى زانیارى زیاتر:
https://payloan.mohe.gov.my/INTER/index_mis.php

سەردانى گروپ و پەیجەکانمان بکەن بۆ وەرگرتنى زانیارى لەبارەى کۆچ، مینحەى خوێندن، دەرفەتى کار لە وڵاتانى دەرەوە و کۆچى یاسایى:
https://www.facebook.com/kochikurdan
https://www.facebook.com/groups/102175996536494/
http://kochikurdan.wordpress.com/
http://immigration2australia1.blogspot.com/
https://twitter.com/Kurd_Migration

زەنگ لێدەدەم بۆ براكانم


زەنگ لێدەدەم بۆ براكانم Jag ringer mina bröder،  ناونیشانی شانۆگەرییەكە كە لە رۆژانی رابردوو لە ستۆكهۆڵمی ڵایتەختی وڵاتی سوید نمایشكرا.

بڕیارە شانۆگەرییەكە لە چەند شارێكی وڵاتی سویدو چەند وڵاتێكی تر نمایشبكرێت و  وەربگێڕدرێتە سەر زمانی ئینگلیزی، كە كاردۆ رەزازی،  كوڕی هونەرمەند ناسری رەزازی رۆڵی سەرەكی تێدا دەگێڕێت.

لەبارەی شانۆگەرییەكەوە كاردۆ رەزازی بە PUKmedia ی راگەیاند: ئەو شانۆگەرییە لەچوارچێوەی ڵڕۆژەیەكدایە كە چوار وڵات بەشدارن ئەوانیش  "سوید، هۆلەندا، بەریتانیا، توركیا"ن   هەر وڵاتەو بە  شانۆگەرییەك  باس لە یەكێك لەكێشەكانی  ئەمڕۆی وڵاتەكەی دەكات.

زەنگ دەكەم بۆ براكانم،  باس لە گەنجێكی بێگانەی دانیشتووی وڵاتی سوید   بەناوی ئامۆڕ دەكات، چوار ئەكتەر رۆڵی تێدا دەبینین.

بەسەرهاتی شانۆگەرییەكە باس لە رووداوێكی دوو ساڵ لەمەوبەر دەكات، كاتێك كەسێكی بیانی لە ستۆكهۆڵم خۆی تەقاندەوە "ئامۆڕ" لە رێگای هاوڕێكانیەوە بە هەواڵەكە دەزانێت و دواتر بۆی دەردەكەوێت كە كەسی ئەنجامدەر كەسێكی سەر رەشە، تا وایلێدێت تووشی بارودۆخێكی دەروونیدەبێت "ڵارانۆید"و هەردەم ڵەشۆكاو دەبێت و لە خەیاڵی خۆیدا وادەزانێت سویدیەكان بەچاوێكی خراڵەوە سەیری دەكەن،  تا لەكۆتاییدا دەڕوات و وندەبێت نازانرێت كۆتایی بەژیانی خۆی دێنێت یان نا؟

جێگەی ئاماژە ڵێكردنە، كاردۆ رەزازی دەرچووی  هونەرە لە وڵاتی سوید، لەئێستادا  ناوێكی دیاری هونەری سویدییەو چەندین بەرهەمی هونەری سەركەوتووی بە زمانی  سویدی هەیەو كوڕی هەردوو هونەمەندی گەورە  مەرزییەی فەریقی و ناسری رەزازییە،  كارە هونەرییەكانی لە میدیا سویدییەكان دەنگدانەوەیەكی زۆری هەبووەو بەگرنگییەوە باس لە چالاكییە هونەرییەكانی دەكرێت، كە توانیویەتی لە هونەری سویدیدا ئاوێتەبونێك لەگەڵ نەتەوەكەی بكات.

PUKmedia  زانا گەڵاڵی - سوید

Sunday, February 17, 2013

خولی‌ چواره‌می‌ به‌رنامه‌ی‌ تواناسازی‌ زانكۆ ئه‌هلییه‌كانیش ده‌گرێته‌وه‌


تائێستا وه‌زاره‌تی‌ خوێندنی‌ باڵا‌و توێژینه‌وه‌ی‌ زانستی‌ حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان، سێ‌ خولی‌ به‌رنامه‌ی‌ تواناسازی‌ بۆ خوێندكاران‌و ده‌رچووانی‌ زانكۆ‌و په‌یمانگه‌كانی‌ كوردستان كردووه‌ته‌وه‌، به‌ڵام له‌و سێ‌ خوله‌دا هیچ خوێندكارێك یان ده‌رچوویه‌كی‌ زانكۆ ئه‌هلییه‌كان به‌شداریان له‌به‌رنامه‌ی‌ تواناسازیدا نه‌كردووه‌، به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ به‌رنامه‌ی‌ تواناسازی‌ له‌وه‌زاره‌تی‌ خوێندنی‌ باڵا‌و توێژینه‌وه‌ی‌ زانستی‌ جه‌خت له‌وه‌ده‌كاته‌وه‌، خولی‌ چواره‌می‌ به‌رنامه‌ی‌ تواناسازی‌ خوێندكاران‌و ده‌رچووانی‌ زانكۆ ئه‌هلییه‌كانیش ده‌گرێته‌وه‌.
(د. گۆڤه‌ند حسێن شیروانی‌) به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ به‌رنامه‌ی‌ تواناسازی‌ له‌وه‌زاره‌تی‌ خوێندنی‌ باڵا‌و توێژینه‌وه‌ی‌ زانستی‌ له‌لێدوانێكدا بۆ NNA ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌كرد، له‌خولی‌ داهاتووی‌ به‌رنامه‌ی‌ تواناسازیدا كه‌ ده‌كاته‌ خولی‌ چواره‌م، ده‌ستكاری‌ ڕێنماییه‌كانی‌ تایبه‌ت به‌به‌شداربووان ده‌كرێت، به‌جۆرێك ڕه‌چاوی‌ ئه‌وه‌ ده‌كرێت كه‌ ڕێژه‌یه‌كی‌ تایبه‌ت بدرێته‌ ده‌رچووانی‌ زانكۆ ئه‌هلییه‌كان، چونكه‌ به‌و پێیه‌ی‌ چوار زانكۆی‌ ئه‌هلی‌ له‌كوردستاندا هه‌یه‌‌و ساڵانه‌ ڕێژه‌ی‌ ده‌رچووانی‌ ئه‌و زانكۆیانه‌ له‌زیادبووندایه‌، بۆیه‌ پێویسته‌ له‌به‌رنامه‌ی‌ تواناسازیدا بوار بۆ ده‌رچووانی‌ زانكۆ ئه‌هلییه‌كان بڕه‌خسێت‌و ڕێژه‌ی‌ (10% بۆ 15%)ی‌ به‌شداربووانی‌ به‌رنامه‌ی‌ تواناسازی‌ بدرێته‌ زانكۆ ئه‌هلیه‌كان، بۆ ئه‌وه‌ی‌ ئه‌وانیش مافیان هه‌بێت درێژه‌ به‌خوێندن بده‌ن.
(د. گۆڤه‌ند حسێن شیروانی‌) به‌ڕێوه‌به‌ری‌ گشتی‌ به‌رنامه‌ی‌ تواناسازی‌ له‌وه‌زاره‌تی‌ خوێندنی‌ باڵا‌و توێژینه‌وه‌ی‌ زانستی‌ جه‌ختی‌ له‌وه‌شكرده‌وه‌، وه‌زاره‌تی‌ خوێندنی‌ باڵا‌و توێژینه‌وه‌ی‌ زانستی‌ به‌پێی‌ پسپۆڕی‌ بوار بۆ ده‌رچووانی‌ زانكۆ ئه‌هلیه‌كان ده‌ڕه‌خسێنێت به‌شداری‌ له‌به‌رنامه‌ی تواناسازسدا بكه‌ن، له‌مه‌ولاش سه‌رجه‌م پسپۆڕییه‌كان به‌پێی‌ پلانی‌ وه‌زاره‌ت ده‌ستنیشانده‌كرێت، له‌مه‌ولا ئه‌و پسپۆڕییانه‌ ڕه‌وانه‌ی‌ ده‌ره‌وه‌ ده‌كرێن كه‌ كه‌مه‌ یان نییه‌ له‌هه‌رێمی‌ كوردستان‌و عێراقدا‌و سودی‌ زیاتر به‌زانكۆكان‌و ده‌زگاكانی‌ حكومه‌ت ده‌گه‌یه‌نن، به‌تایبه‌ت له‌بواری‌ كۆمپیوته‌ردا.
لێدوانه‌كه‌ی‌ د. گۆڤه‌ند حسێن شیروانی‌) له‌كاتێكدایه‌، ژماره‌یه‌ك قوتابی‌ زانكۆ ئه‌هلییه‌كان له‌ڕێگه‌ی‌ به‌شی‌ كێشه‌ی‌ هاوڵاتییانی‌ NNA وه‌ داواكه‌ن، كه‌ له‌مه‌ولا به‌رنامه‌ی‌ تواناسازی‌ زانكۆ ئه‌هلیه‌كانیش بگرێته‌وه‌..
مه‌ریوان - NNA

Thursday, February 14, 2013

ئایا کوردستانیانی تاراوگە بۆ وڵات پێویستن؟


ئەگەر چاوێک بە مێژووی کوردانی پەنابەری کوردستانی باشوردا بگێڕین تێدەگەین، کە زۆر بە دەگمەن ئەوانەی لە ژیر سایەی دەسەڵاتی داگیرکەراندا توانیبێتیان بۆ خوێندن و زانست رویان لە وڵاتانی پێشکەوتوو کردبێت بواریان پێدرابێت، بەڵکو بە پێچەوانەوە رێژەی هەرە زۆری کوردانی پەڕاگەندی هەندەران لە ئەنجامی زوڵم و زۆرەی رژێمە دکتاتۆرە خۆسەپێنەکان و نسکۆو سەرنەکەوتنی هەر یەک لە شۆڕشەکانی کورد لەم بەشەی کوردستاندا، کۆچێان کردووە و کۆمەڵێک لەو تێکۆشەرانەی ئامادە نەبوون بچنەوە ژێر رکێفی داگیرکەران بە ناچاری  ئاوارەییان هەڵبژاردووە و روویان لە هەندەران کردووە، هەروەها لە ماوەی رودانی  جەنگی هەشت ساڵەی عێراق ئێران و دوای پرۆسەکانی ئەنفالی بەدناو و کیمیا باران و راگواستنی هەموو گوندنشینەکان و خاپورکردنی گوندەکان  ژمارەیەکی زۆرتر، ئاوارەی وڵاتانی دوور و نزیک ئەوروپا بوون.

تا راپەرینی ساڵی 1991 ی گەلی کوردستانی باشور و کۆڕەوە مەزنەکەی ژمارەی کوردانی ئاوارەی ئەوروپا و ئەمریکا و ئوسترالیاش لە چەند هەزارێک تێپەریان نەئەکرد، لە دوای کشانەوەی هێزەکانی بەعسی داگیرکاری کوردستان لە بەشێکی دیاری کراوی ئەم هەرێمە بە چاونەترسی و لە خۆبووردنی دانیشتوان وهەوڵ و تیکۆشانی حیزبە تێکۆشەرەکان و پشتیوانی هاوپەیمانان بۆ یەکەم جار پەرلەمان و حکومەتی کوردی نیمچە سەربەخۆی خۆی راگەیاند، لەگەڵ ئەوەدا کە ئەم هەرێمە نیمچە ئازاد و دیموکراتە بووە جێگەی سەرنجی وڵاتانی دیموکرات و ئازادی خوازانی جیهان، کە وەک مۆمێک لە تاریکستانی دکتاتۆریەتی ناوچەکەدا ئەدرەوشایەوە، بێگومان ئەم ئەزموونە نوێیە بێبەش نەبوو لە هەڕەشە و چاوسورکردنەوەی ناوەند و وڵاتانی ناوچەکە، کە هەردەم بە هەڕەشەیان ئەبینی لەسەر رژێمە داگیرکەرەکانیان، لە دوای راپەرین ئەم هەرێمە هەرگیز بێ گێچەڵ و ئاژاوەگیری دەرودراوسێ نەبووە و هەر جارەی لەلایەک و بە پاساوێکی لابەلا سنورەکانی پێشێل ئەکراو هەڕەشە لە دانیشتوانی ئەکرا،  تا گەیشتە ئەوەی رووبەروی شەڕی خۆ بەخۆو برا کوژە بکری و توشی برسێتی و بێکاری وکوشتن و بڕین بێتەوە  و تا ڕادەیەک بڕوابوون بە ئایندەیەکی ئازاد و سەربەخۆ لاواز ببێت. 

لە ساڵانی نەوەدەکان و بەتایبەتی لەسەرهەڵدانی شەری ناوخۆدا کۆمەڵێکی زۆر لە گەنجانی ئەم هەرێمە لە ڕووی ئابووریەوە، بۆ پاراستنی گیانی خۆیان و رزگارکردنی خێزانەکانیان لە دەست هەژاری و نەبوونی روویان کردە وڵاتانی پێشکەوتووی ئەوروپا و دواتر ئەمریکا و ئوسترالیا. کەم خێزان هەیە لەم هەرێمە ئەندامێکی خێزانەکەی تیکەڵی ئەم کۆچە نەخوازراوە نەبووبێ .

ئەگەر هۆکارەکانی ئەوکاتەی کۆچکردن بریتیی بووبن لە بڕوا نەبوون و خۆپاراستن لە شەڕی نەگریسی ناوخۆ و خۆکوژی و رزگار بوون لە برسیەتی و نەهامەتی، لە هەمان کاتدا ئەم کۆچبەرانە بوونە دەستی خێرو رزگارکەری هەزاران خێزان و ئەم کۆچبەرانە نەک هەر لەگەڵ و وڵاتەکەیان دانەبڕان، بەڵکو بوونە سەرچاوەی بژێوی سەدان هەزار خێزانی ئەم هەرێمە بە تایبەتی لە ساڵانی پێش روخانی رژێمی بەعس.

لە پاڵ ماندوو بوون و کارکردنی قورسی ئەم ئاوارانەدا، بۆ پەیداکردنی بژێوی خۆیان و هاوکاری بۆ خێزانەکانیان تا ئاستیکی باش بوونە هۆکاری ناساندنی گەلی کوردستان و دۆزە رەواکەی بە هۆی ئەو ڕێکخراوانەی لە وڵاتی خانەخوێ دروستیان دەکرد و چالاکی جۆربەجۆریان ئەنجام دەدا، بە گەلانی ئەو وڵاتانە و پاشان ئاشنابونیان بە پرنسیپەکانی دیموکراسی و تا رادەیەک گواستنەوەی ئەو پرنسیپانە بۆ کوردستان و پاشان دروستکردنی پردی پەیوەندی و نێتۆرکی هەمەجۆر لە نێوان کوردستان و ئەم وڵاتانەدا تا گەیشتووە بەو ئاستەی کە ئەمڕۆ ئەتوانین بە ئاشکرا هەست بەبوونی بکەین و ئایندەش بەرهەمی زیاترو گەورەتری لێچاوەروان ئەکرێت.

لەگەڵ ئەم گۆڕانکاری و هاوکاریانەدا، هەنگاوێکی گرنگی دیکە ئەوەیە، کە ژمارەیەکی بەرچاوی ئەم کۆچبەرانە توانیویانە سود لە پێشکەوتنی ئەم وڵاتانە وەربگرن و ببنە خاوەنی بڕوانامەی بەرز لە بوارە جیاوازەکاندا بەبێ ئەوەی قورسایی ماددی بخەنە سەر وڵاتەکەی خۆیان و لەوەش زیاتر لە ئایندەیەکی نزیکدا، نەوەکانیشیان بڕوانامە و زانیاری بەرزتر بەدەست ئەهێنن و ئەبنە سەرچاوەی سەرمایەیەکی لەبن نەهاتوو بۆ گەل و وڵاتەکەیان.

ئەگەر لە بواری سیاسیشدا، ئەم نەوە نوێیە لە شێوەی جالیەدا رێکبخرێت ئەبێتە هێزێکی سیاسی کاراو لە بن نەهاتوو، کە ئەتوانێت لە بەرژەوەندی گەلی کوردستان گۆڕانکاری گەورە لە سیاسەتی ئەم وڵاتانەدا دروست بکات و پەیوەندیە سیاسی و دیبلۆماسی و ئابوریەکان پەرە پێبدات بە پێکەوە گرێدانی ئەم خەباتە مۆدێرن و سەردەمیانەیە، لەگەڵ خەباتی ناوەوەی وڵات کاروانی خەباتی دیموکراسی و ئازادی و سەربەخۆیی کوردستان خێراتر و زوتر ئەگاتە مەنزڵ.

نموونەی زیند و نزیکی ئەم شێوە خەباتە بۆ رزگاری گەل و وڵات لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، گەلی جولەکەیە  کە دوای زیاتر لە دووهەزار ساڵ لە بێ وڵاتی و ئاوارە بوون و پەرتەوازەیی بە هەموو جیهاندا کۆچبەرەکانیان توانیان لۆبی نێودەوڵەتی دروست بکەن و ببنە هەوێنی بنیاتنان و دروستکردنی دەوڵەتی سەربەخۆ بۆ گەلی جولەکە و خەونی هەزران ساڵەیان بکەنە راستیەکی هەتایی و بەدیهاتوو، ئێستا پێشکەوتوترین وڵاتی خۆرهەڵاتی ناوەڕاستن و هۆکاری سەرەکی دروستبوون و پێشکەوتنیان ئەو کۆچبەرانە بوون، کە لە هەموو جیهاندا بە ئاوارەیی توانیبویان سود لە پێشکەوتنی وڵاتەکانی خانەخوێ وەربگرن لە هەموو ئاستەکاندا و بەگەڕانەوەیان بۆ وڵاتەکەیان توانیان بنیات بنێنەوە و بەم پێشکەوتنەی ئێستای بگەیەنین.

به‌ڵام له‌ کوردستانه‌که‌ی ئێمه‌دا بەداخەوە تا ئه‌مڕۆ که‌ توانایەکی لەبن نەهاتووی ژماره‌یه‌کی زۆری کۆچبه‌ران له‌ وڵاتانی ئه‌وروپا و ئه‌مریکا و شوێنه‌کانی دیکە کۆبوونەتەوە، نه‌توانراوه‌ یەکبخرێن،‌ یان با بڵێم خۆیان کۆبکه‌نه‌وه‌ هۆکاره‌که‌شی دابه‌شبونی گه‌لی کوردستانه‌، که‌ بە بڕوای من ئه‌م دابه‌شبوونه‌ له‌ فکر و عه‌قڵی گه‌لی کوردا ڕه‌نگی داوه‌ته‌وه‌ و نه‌بوونی هێزێکی یه‌کگرتوو بۆ کۆکردنه‌وه‌یان هۆکاری سه‌ره‌کی ئه‌م کۆنه‌کردنه‌وه‌یەیە، خاڵێکی تریش دوای گه‌ڕانه‌وه‌ی هه‌ندێک له‌و کۆچبه‌رانه‌ ئه‌ویش نه‌ توانراوه‌ له‌ هه‌رێمی کوردستان به‌ گشتی سودیان لێوه‌ربگیرێت ته‌نها به‌شێوه‌ی تاکه‌که‌سی نه‌بێت، بگرە تا ئەمڕۆش زۆربەی کوردستانیانی تاراوگە بە خەڵکانی نامۆ و نەخوازراو تەماشا ئەکرین.

کوردستانی ئێمە ئەگەرچی خاوەنی چەندین سەرچاوەی سروشتی جۆربەجۆرە ئەگەر بە شێوازی دروست و دڵسۆزانە بەگەڕ بخرێت دەبێتە ژیاری هەزاران ساڵی ئەم گەلە،  بەڵام کوردستان هێشتا بەشێکی زۆری رزگار نەکراوە و خاوەنی سەربەخۆیی و ئازادی نەتەوەیی خۆی نیە و لە سەرەتای رێگایەکی دووردایە و پێویستی بە هەزاران دڵسۆزو شارەزای هەموو بوارەکانی پێشکەوتن هەیە، تا خەونی سەدان هەزار شەهید و خەباتکاری ئەم رێگایە بەدی بێت و ببێتە ئەو وڵاتەی کە لە پێشەوەی کاروانی پێشکەوتنەکاندا بێت. ئەوەی لێرەدا ماوە بیپرسم ئەوەیە ئایا ئێمەی گەلی کورد لە باشور بە دەسەڵات و ئۆپۆزسیۆنەوە هەنگاومان بۆی ناوە ؟ بە جۆرێکی دیکە  ئایا کوردستانیانی تاراوگە بۆ وڵات پێویستن....؟!  

عەبدوڵڵا سور / سلێمانی 
Xendan

Tuesday, February 12, 2013

نیوزلاند پەناهەندەكانی ئوسترالیا وەردەگرێت


سەرۆك وەزیرانی ئوسترالیا جولیا گیلارد لەگەڵ سەرۆك وەزیرانی نیوزلاند جۆن كی ئەو رێككەوتننامەیان راگەیاند كە لە نێوان هەردوو وڵات پەسەندكراوە لەبارەی پەناهەندانەوە، بە رازیبوونی نیوزلاند بۆ وەرگرتنی 150 پەناهەندە ساڵانە‌ لەو پەناهەندانەی روودەكەنە ئوسترالیا

لەبارەی ئەم رێككەوتننامەیەوە ئێوارەی رۆژی یەك شەممە 2013/2/10، هەردوو سەرۆك وەزیران گیلاردو كی ئەو رێككەوتننامەیەیان ئایمزاكرد.

شایانی باسە، نیوزلاند لە كاتی حكومڕانی سەرۆك وەزیرانی پێشووی ئوسترالیا جۆن هاوەرد سەدان لەو پەناهەندانەی وەرگرت كە روویانكردبووە ئوسترالیا پاش ئەوەی مامەلەكانیان بەشێوەیەكی فەرمی لەلایەن ئوسترالیاوە وەك پەنابەر پەسەندكرابوون.

PUKmedia سیروان بەرزنجی - ئوسترالیا

منداڵى پەناخوازە دەستگیرکراوەکان لە چ دۆخێکدان؟


کۆچى کوردان و کۆچ بۆ ئوسترالیا

لەدواى ئەوەى حکومەتى ئوسترالى زۆربەى زۆرى ئەو پەناخوازانەى بە بەلەم دەگەنە ئەو وڵاتە ڕەوانەى دوورگەکانى دەرەوەى خاکەکانى ئوسترالیا دەکات و لەلایەن یاساکانى ئەو وڵاتانەوە هەڵسەنگاندن بۆ کەیسەکانیان دەکرێت، لەدواتردا ڕەزامەندى یان ڕەتکردنەوەیان پێدەدرێت بۆئەوەى بێنە ناو خاکى ئوسترالیاوە یاخود نا.
لەئێستادا منداڵى پەناخوازە دەستگیرکراوەکان لە بارودۆخێکى سەختتدان. لەم ڕۆژانەدا سیناتۆرى پارتى سەوزەکان، سارا هانسۆن یۆنگ، چەند وێنەیەکى نزیکەى 34 منداڵى دەستگیرکراوى لە ناوەندەکانى دەستبەسەرکردنەکاندا بڵاوکردەوە. لەناو ئەو وێنانەدا چەندین وێنەى سەرنجڕاکێش هەیە کە بە ئاشکرا باس لە بارودۆخى سەختى ئەو پەناخوازانەو ئەو کاریگەرە دەروونییە دەخاتەڕوو کە کاریگەرى زۆرى لەسەریان هەبووە.
لە وێنەکاندا بەندیخانە و گریان و دیمەنەکانى ئەو دوورگەیە بە ئاشکرا دیارە. ئەو سیناتۆرە جەختى لەسەر بەیاننامەکەى کۆمسیۆنى پەناخوازانى سەر بە نەتەوە یەکگرتووەکان کردووەتەوە کە نیگەرانى دەربڕیوە لە دەستگیرکردنى منداڵەکان و هێشتنەوەیان لە کامپەکانى دەستبەسەرکردندا. 
هەروەها هانسۆن یۆنگ دەڵێت کە ناوەندى دەستبەسەرکردنى دوورگەى مانووس منداڵێتى لە منداڵە دەستبەسەرکراوەکان دەستێنێتەوە.
ئەمە لەکاتێکدایە کە وەزارەتى کۆچبەرانى ئوسترالیا جەختى لەوە کردۆتەوە کە ئەو پەناخوازانەى کە لەئاستى نێوەوڵەتیشدا بە پەنابەر ناسراون بۆماوەى نزیکەى پێنج ساڵ لە دەرەوەى خاکەکانى ئوسترالیادا دەهێڵرێنەوە.
ئەو سیناتۆرە ئاماژە بەوە دەدات کە ژن و مێردێکى تامیلى بەرلەوەى بە بەلەم بگەن بە ئوسترالیا و دەستگیربکرێن، لە مالیزیا وەکو پەنابەر دانیان پێدانراوە لەلایەن نەتەوە یەکگرتووەکانەوە. لەگەڵ ئەوەشدا، بۆماوەى چوار ساڵ دەستگیر دەکرێن لە دوورگەى ماونوس لە ناوەندى پڕۆسێسکردنى کەیسەکانیاندا بەرلەوەى بگەن بە ئوسترالیا. لەهەمانکاتدا وتەبێژێک لە وەزارەتى کۆچبەران ئەوەى ڕاگەیاندووە تاوەک پەناخوازەکان لەلایەن نارو یاخود پاپوا نیوگینا وەکو پەنابەر نەناسرێن بەلایانەوە گرنگ نییە کە نەتەوە یەکگرتووەکان بە پەنابەریان دابنێن یاخود نا.
پامێلا کیور لەڕێکخراوى ناوەندى سەرچاوەکانى پەناخوازەکان ڕایدەگەیەنێت پێویستە لە ئاستى نێودەوڵەتیدا دەستێوەردان هەبێت. چونکە نەتەوە یەکگرتووەکان بەرپرسیارێتى هەیە لەوەى کە بڕیارى پەناخوازى بۆ هەرکەسێک دابێت. ئەگەر ئەو پەناخوازانە لەدەرەوەى خاکەکانى ئوسترالیادا دەستگیربکرێن، دەبێت کۆمسیۆنى پەنابەرانى نەتەوە یەکگرتووەکان دەستێوەردان بکات.

Sunday, February 10, 2013

ئه‌وروپا گه‌وره‌ترین ئۆپه‌راسیۆنی‌ تێكشكاندنی‌ بانده‌ قاچاخچیه‌كان ڕاده‌گه‌یه‌نێت


به‌ ئامانجی‌ تێكشكاندنی‌ ئه‌و بانده‌ قاچاخچیانه‌ی‌ كه‌ بارزرگانی‌ به‌ په‌نابه‌رانه‌وه‌ده‌كه‌ن، ولاَتانی‌ یه‌كێتی‌ ئه‌وروپا ئۆپه‌راسیۆنێكیان بۆ ده‌ستگیركردنی‌ ئه‌و باندانه‌ ڕاگه‌یاند. 

به‌گوێره‌ی‌ زانیاریه‌كانی‌ ئاژانسی‌ هه‌واڵی‌ بی‌ بی‌ سی‌ له‌ زاری‌ به‌رپرسه‌ ئه‌منیه‌كانی‌ ئه‌و یه‌كێتیه‌وه‌، له‌چه‌ند ڕۆژی‌ ڕابردووه‌وه‌ ئه‌و ئۆپه‌راسیۆنه‌ ده‌ستی‌ پێكردووه‌ به‌ هه‌ماهه‌نگی‌ هه‌ریه‌كه‌ له‌فه‌ره‌نسا، به‌ریتانیا و به‌لجیكا و تائێستا له‌و سێ‌ وولاَته‌ 75  هه‌ڵمه‌تی‌ هه‌ڵكوتانه‌ سه‌ر پێگه‌وشوێنی‌ ئه‌و باندانه‌ ئه‌نجامدراوه‌. 

به‌گوێره‌ی‌ زانیاریه‌كانی‌ ڕۆژنامه‌ی‌ ده‌یلی‌ مه‌یلی‌ به‌ریتانیش، تا ئێستا 26 كه‌س به‌ تۆمه‌تی‌ بازرگانیكردن به‌ په‌ناخوازانه‌وه‌ له‌و هه‌ڵمه‌تانه‌دا ده‌ستگیركراون. 

هه‌مان سه‌رچاوه‌ له‌زاری‌ ئاژانسی‌ پاراستنی‌ سنوره‌كانی‌ به‌ریتانیاوه‌ ئه‌وه‌ی‌ ئاشكراكردووه‌ كه‌ زۆرینه‌ی‌ ئه‌و په‌ناخوازانه‌ی‌ كه‌ ده‌بنه‌ ئامانجی‌ ئه‌و باندانه‌ په‌ناخوازی‌ به‌ڕه‌گه‌ز عێراقی‌ و ئێرانی‌ و ئه‌فغانستانین و نزیكه‌ی‌ 2 بۆ 6 هه‌زار پاوه‌ندیان له‌ هه‌ر یه‌كێك له‌و په‌ناخوازانه‌ وه‌رگرتووه‌ بۆئه‌وه‌ی‌ بیانگوێزنه‌وه‌ بۆ به‌ریتانیا. 

جگه‌ له‌ده‌ستگیركردنی‌ به‌شێك له‌و باندانه‌، هێزه‌ ئه‌منیه‌كانی‌ فه‌ره‌نسا ڕێگه‌یه‌كی‌ نوێی‌ ئه‌و باندانه‌یان ئاشكرا كردووه‌ به‌مه‌به‌ستی‌ گواستنه‌وه‌ی‌ په‌ناخوازان بۆ ناو به‌ریتانیا ئه‌ویش له‌ڕێگه‌ی‌ به‌كارهێنانی‌ یه‌خته‌ پێج ئه‌ستێره‌كانه‌وه‌یه‌ تا بتوانن كه‌متر ببنه‌ جێگه‌ی‌ گومانی‌ هێزه‌ ئه‌منیه‌كان . 

كریس فۆسته‌ر، به‌رپرسێكی‌ بالاَی‌ ئاژانسی‌ پاراستنی‌ سنوره‌كانی‌ به‌ریتانیا ڕایگه‌یاند كه‌ ئه‌و هه‌ڵمه‌ته‌ گه‌وره‌ترین ئۆپه‌راسیۆنی‌ له‌و جۆره‌یه‌ كه‌له‌ به‌ریتانیا ئه‌نجامدرابێت له‌ چ ڕووی‌ به‌شداری‌ ژماره‌ی‌ هێزه‌ ئه‌منیه‌كان و چ له‌ڕووی‌ پشكنینی‌ ئه‌و ناونیشانانه‌ی‌ كه‌له‌به‌رده‌ستیاندایه‌. 
NRT

Thursday, February 7, 2013

سه‌رده‌سته‌ی كورده‌ قاچاغچییه‌كان گاڵته‌ به‌قسه‌ی سه‌رۆك وه‌زیران ده‌كات

گواستنه‌وه‌ی خه‌ڵکی به‌قاچاخ فۆتۆ: daily mail

له‌راپۆرتێكدا كه‌ له‌لایه‌ن هه‌ر سێ رۆژنامه‌نوس (SUE REID، FIGEN GUNES، FARUK ZABCI) بۆ رۆژنامه‌ی (daily mail)ی‌ به‌ریتانی ئاماده‌كراوه‌ به‌هاوكاری كه‌سێكی دیكه‌ كه‌ له‌راپۆرته‌كه‌دا به‌(a) ناسێنراوه‌و هاوڵاتییه‌كی به‌ره‌گه‌ز توركه‌و 20 ساڵ له‌مه‌وبه‌ر به‌شێوه‌یه‌كی یاسایی‌و به‌پاسپۆرتی قوبرسی هاتۆته‌ به‌ریتانیاوه‌، ئێستا له‌باكوری له‌نده‌ن ده‌ژی.

(a)له‌لایه‌ن رۆژنامه‌كه‌وه‌ كامێرایه‌كی نهێنی‌و ریكۆرده‌رێكی پیده‌درێت، تا وه‌ك په‌نابه‌رێكی نایاسایی، بچێته‌ ناو قاچاغچییه‌كان‌و به‌شێك له‌نهێنی‌و چۆنیه‌تی كاركردنیان تۆماربكات بۆ رۆژنامه‌نوسان‌و رۆژنامه‌كه‌. هاتنی كه‌سێكی نزیك له‌خێزانی (a) بۆ گه‌یشتن به‌به‌ریتانیاو پێدانی بڕێكی زۆر پاره‌ به‌قاچاغچییه‌كان، تا خزمه‌كه‌ی بۆ بپه‌ڕێننه‌وه‌، وا ده‌كات چیرۆكه‌كه‌ی به‌رۆژنامه‌كه‌ رابگه‌یه‌نێت، ئه‌وانیش ده‌ینێرن بۆ ئه‌و ناوچه‌یه‌ی كه‌ خزمه‌كه‌ی‌و قاچاغچییه‌كان، لێی نیشته‌جێن. ئه‌ویش بۆ ماوه‌ی چل‌و پێنج خوله‌ك وێنه‌ی نهێنی‌و گفتگۆی نێوان قاچاغچییه‌كان‌و خۆی تۆماركردوه‌. 

وه‌ستان له‌سه‌ر تاشه‌ به‌رده‌كان، گه‌ڕان به‌ناو گژوگیاو دارستانه‌كانی ئه‌و سنوره‌ی كه‌ حه‌فتاو پێنج كیلۆمه‌تر، به‌ره‌و كه‌ناره‌ سپییه‌كانی شاری دۆڤه‌ری به‌ریتانیا ده‌ڕوانێ، پیاوێكی نه‌خشه‌دانه‌ری كورد، به‌خۆی‌و چاكه‌ته‌كه‌ی به‌رییه‌وه‌، به‌بێ سڵه‌مینه‌وه‌ وشه‌كانی ده‌رده‌بڕێ، پێیوایه‌ ده‌سه‌ڵاتدارانی به‌ریتانیا، ناتوانن به‌ر به‌لێشاوی په‌نابه‌رانی نایاسایی بگرن، بۆ گه‌یشتن به‌زه‌مینی هیواكان. 

ئه‌و خۆی به‌فه‌ره‌یدون ناوبرد، یان كاكی گه‌وره‌، كه‌ خۆی به‌سه‌رده‌ستی قاچاغچییه‌كانی ئه‌و به‌نده‌ره‌ ده‌زانێ، چه‌ندین كه‌سی دیكه‌ له‌به‌رده‌ستی ئه‌و كاروباره‌كانی بۆ راده‌په‌ڕێنن. له‌رێگای گواستنه‌وه‌ی هه‌مو ئه‌و په‌نابه‌رانه‌ی له‌زۆربه‌ی وڵاتانی جیهانه‌وه‌، كه‌ نیازیان وایه‌ له‌باكوری فه‌ره‌نساوه‌ روبكه‌نه‌ به‌ریتانیا، ساڵانه‌ چه‌ندین ملیۆن پاوه‌ندی به‌ریتانی پاشه‌كه‌وت ده‌كه‌ن. 

"10 رۆژ له‌مه‌وبه‌ر سێ گه‌نجی تورك، نۆ هه‌زارو پێنج سه‌د پاوه‌ندیان داوه‌ تا ئه‌وان بكه‌مه‌ ناو لۆرییه‌كه‌وه‌و به‌ڕێی كه‌شتییه‌كان، بگه‌نه‌ یه‌كه‌م شاری به‌ریتانیا، به‌ناوی دۆڤه‌ر. 

چه‌ند شه‌وێك به‌ر له‌ئێستا بیست‌و یه‌ك په‌نابه‌ری ئێرانی‌و ئه‌فغانی به‌هه‌مان شێوه‌ گه‌یشتونه‌ ئه‌وبه‌ری سنور"، به‌مه‌ش فه‌ره‌یدون نزیكه‌ی په‌نجا هه‌زار پاوه‌ندی ده‌ستكه‌وتوه‌. بۆ شه‌وی سێ شه‌ممه‌، فه‌ره‌یدون په‌یمانی داوه‌ كچێكی توركی ته‌مه‌ن 29 ساڵ‌و دو كه‌پڵی خه‌ڵكی وڵاتی (چین) به‌ڕێگای شه‌مه‌ندفه‌ر، له‌شاری Dunkirkی فه‌ره‌نساوه‌ بۆ شاری Kent ی به‌ریتانیا به‌ڕێ بكات، ئه‌گه‌ر بێت‌و كه‌سوكاریان بڕی پاره‌ی دیاریكراو وه‌ك بارمته‌ لای سوپه‌رماركێتی هاوڕێكه‌ی له‌ناوچه‌ی wood green له‌باكوری له‌نده‌ن دابنێن، كه‌ ئه‌ویش كورده‌. 

فه‌ره‌یدون به‌كچه‌ توركه‌كه‌ ده‌ڵێ "مه‌ترسه‌ ئه‌گه‌ر پاره‌كه‌ بده‌ی پشت به‌خوا ده‌گه‌یته‌ لای كه‌س‌و كاره‌كه‌ت له‌وبه‌ر، كێ پاره‌ی پێشه‌كی بدا ده‌چێته‌ ریزی پێشه‌وه‌ی به‌ڕێكردن. من هه‌مو شه‌وێ نه‌فه‌ر به‌قاچاغ ده‌په‌ڕێنمه‌وه‌، من زۆر سه‌ركه‌وتوم له‌كاره‌كه‌مدا. چه‌ند شه‌‌وێك له‌مه‌وبه‌ریش چل‌و پێنج كه‌سم خسته‌ ناو لۆرییه‌كانه‌وه‌، كه‌ له‌دانكیغ‌و كاڵاسه‌وه‌ ده‌چون بۆ دۆڤه‌ر، 21 كه‌سیان به‌سه‌لامه‌تی گه‌یشتنه‌ ئه‌وبه‌ر، ئه‌وانی دیكه‌ش دوباره‌ سه‌رده‌خه‌مه‌وه‌." 

فه‌ره‌یدون كوردێكی عێراقییه‌و له‌سه‌ره‌تای ته‌مه‌نی 20 ساڵیدا، له‌ساڵی 2007 هاتۆته‌ به‌ریتانیاو مافی په‌نابه‌ری به‌ده‌ستهێناوه‌. ئه‌و كه‌ ئێستا گاڵته‌ به‌قسه‌كانی ده‌یڤد كامیرۆنی سه‌رۆك وه‌زیرانی به‌ریتانیا ده‌كات، كه‌ گوتویه‌تی "سنوره‌كانمان له‌به‌رامبه‌ر په‌نابه‌ری نایاسایی كۆنترۆڵ كردوه‌"، به‌ڵام خۆی‌و قاچاغچییه‌كانی به‌رده‌ستی، شه‌وانه‌ به‌نهێنی چه‌ندین كه‌س به‌شێوه‌ی قاچاغ، ده‌خه‌نه‌ پشتی ئه‌و لۆرییانه‌ی وه‌ستاون بۆ په‌ڕینه‌وه‌ له‌به‌نده‌ره‌كانی باكوری فه‌ره‌نسا، له‌نزیك شاره‌كانی كاڵاس‌و دانكیغ، تا به‌كه‌شتی بگه‌نه‌ شاری دۆڤه‌ری به‌ریتانیا. 

هه‌رچه‌نده‌ ساڵانی پێشوتر به‌شێوه‌كی فه‌رمی كامپی په‌نابه‌ران له‌و به‌نده‌ره‌ كرابوه‌وه‌، له‌لایه‌ن خاچی سوره‌وه‌ سه‌رپه‌رشتی ده‌كرا، به‌ڵام به‌هۆی ناڕه‌زایی به‌ریتانیا، كه‌مپه‌كه‌ داخرا. له‌ئێستادا باندی قاچاغچییه‌كان، له‌چه‌ندین شوێنی ناو دارستانه‌كان، له‌گه‌ڵاو لقی داره‌كان، شوێنی حه‌وانه‌وه‌یان دروستكردوه‌، كه‌ له‌شێوه‌ی ژیانی سه‌ره‌تایی مرۆڤ ده‌چێت، به‌مه‌ش به‌ئاسانی جێگاكانیان نادۆزرێنه‌وه‌. به‌پێی وته‌ی یه‌كێك له‌پۆلیسه‌كان، كه‌ بۆ رۆژنامه‌ی ده‌یلی مه‌یڵ قسه‌ی كردوه‌ ده‌ڵێ: زۆربه‌ی قاچاغچییه‌كان له‌گروپی كوردو عێراقی پێكهاتون‌و، ئه‌وان زۆرترین كه‌س به‌نایاسایی ده‌رباز ده‌كه‌ن، هه‌ندێكجار شه‌وانه‌ بیست كه‌س ده‌گه‌یه‌ننه‌ به‌ریتانیا. 

هه‌ر به‌پێی وته‌ی ئه‌و پۆلیسه‌، به‌شێك له‌چه‌ته‌و قاچاغچییه‌كان، چه‌كی بچوكیان هه‌ڵگرتوه‌، زۆرجار پۆلیس به‌شه‌وان نه‌یوستوه‌ بچێته‌ شوێنه‌ نهێنییه‌كانیان، تا توندوتیژی‌و كاره‌ساتی كوشتن رونه‌دات. له‌چوارچێوه‌ی ئه‌و گفتوگۆیه‌ی كه‌ له‌نێوان فه‌ره‌یدونی سه‌رده‌سته‌ی باندی قاچاغچییه‌كان‌و (A) تۆماركراوه‌ هاتوه‌، فه‌ره‌یدون‌و هاوڕێكانی، چه‌ندین رێگای جیاواز به‌كارده‌هێنن بۆ گه‌یاندنی نه‌فه‌ره‌كان بۆ ناو به‌ریتانیا. سه‌رده‌ستی قاچاغچییه‌كان، دو هه‌ڵبژارده‌ی بۆ(a) داناوه‌، تا ئه‌و كچه‌ی كه‌ به‌زڕناوی (رۆژ)دا له‌راپۆرته‌كدا ئاماژه‌ی پێدراوه‌و كه‌سێكی نزیكی،(a)  به‌نهێنی بگه‌یه‌نێته‌ ئه‌وبه‌ر. 

یه‌كه‌م رێگا خستنه‌ ناو ئه‌و لۆرییانه‌ی بۆ ئه‌وبه‌ر ده‌په‌ڕنه‌وه‌ له‌كاتی نوستنی شوفێره‌كان‌و شكاندنی قفڵی ده‌رگاو چادری پشته‌وه‌ی لۆرییه‌كان، بێ ئه‌وه‌ی بهێڵن ئه‌وان هه‌ستی پێبكه‌ن، ئه‌مه‌ هه‌رزانترین نرخه‌ به‌دانانی دو هه‌زار پاوه‌ندی كاش، له‌سوپه‌رماركێتی هاوڕێكه‌ی له‌له‌نده‌ن. 

شێوازێكی دیكه‌ش به‌ئاگاداری شۆفێری لۆرییه‌كه‌ ده‌بێت، به‌هۆی پێدانی بڕێكی زۆر پاره‌ بۆ شه‌ش هه‌زار پاوه‌ند، كه‌ ئه‌م شێوازه‌یان گه‌ره‌نتی تێدایه‌ به‌قسه‌ی فه‌ره‌یدون، به‌سه‌لامه‌تی راده‌ستی خێزانه‌كه‌ی ده‌كه‌ن له‌له‌نده‌ن. هه‌ر له‌درێژه‌ی گێڕانه‌وه‌كانیدا (a) ده‌ڵێ: له‌ناو جه‌نگه‌ڵ‌و دارستانه‌كان توشی سێ هاوڵاتی تورك بوم، كه‌ به‌پشتی لۆرییه‌كی پڕ له‌سه‌وزه‌، له‌شارۆچكه‌یه‌كی توركیا، نزیك به‌سنوری سوریا، زیاتر له‌سێ هه‌زارو دوسه‌د كیلۆمه‌تریان بڕی بو تا بگه‌ن به‌به‌ریتانیا، ئه‌وانیش بڕی نۆهه‌زارو پێنج سه‌د پاوه‌ندیان داوه‌ به‌قاچاغچییه‌كان، تا له‌سنوری فه‌ره‌نساوه‌ بیانپه‌ڕێننه‌وه‌ بۆ به‌ریتانیا. 

رێژه‌ی توركه‌كان نزیكه‌ی پێنج سه‌د هه‌زار كه‌س ده‌بێت له‌له‌نده‌ن، ئه‌مه‌ش هۆكارێكه‌ بۆ ئه‌وه‌ی به‌شێكی ئه‌وانه‌ی مافی كاركردنیان نییه‌ لای ماركێت‌و دوكانه‌كانی كه‌س‌و كارو هاوڕێكانیان به‌ڕه‌ش كاربكه‌ن. 
په‌نابه‌ره‌كان زۆربه‌یان ئاره‌زو ده‌كه‌ن بگه‌ن به‌به‌ریتانیا، به‌پێی گوته‌ی فه‌ره‌یدون، كه‌England به‌hope land ناو ده‌بات، "ئه‌گه‌ر جوابیش وه‌رنه‌گریت، ده‌توانی به‌ڕه‌ش كار بدۆزیه‌وه‌، چونكه‌ به‌ریتانیا له‌زۆربه‌ی وڵاته‌كان باشتره‌ بۆ كاركردن".

له‌م راپۆرته‌دا رونده‌بێته‌وه‌ ساڵانه‌ هه‌زاران په‌نابه‌ری نایاسایی، چه‌ند به‌ئاسانی له‌سه‌رده‌ستی قاچاغچییه‌كان دێنه‌ ناو به‌ریتانیاوه‌، ئه‌مه‌ش پێچه‌وانه‌ی قسه‌و كرداره‌كانی ئاژانسی سنوری به‌ریتانی‌و ده‌یڤد كامیرۆن دێت، ده‌رباره‌ی كۆنترۆڵكردنی سنوره‌كانی وڵاتی به‌ریتانیا.
ئا: كاوه‌ ره‌ش، به‌ریتانیا 
Awene


Wednesday, February 6, 2013

سويد، ژماره‌ی پێوانی له‌ ده‌رکردنی په‌نابه‌ران


سالی پێشوو پۆلیسی سوید له‌ ستۆکهۆلم2154 که‌سی ناردةوة که‌ مافی په‌نابه‌ریان ره‌تکرابۆوه‌ به‌لام له‌ سالی ۲۰۱۱ ته‌نها ۳۰۰ که‌س بوو به‌لام راپۆرته‌کان پێشنای ده‌ده‌ن وه‌ک رۆژنامه‌ی میترۆ باسی ده‌کات حکومه‌ت نارازیه‌و پۆلیسی سوید به‌ که‌م ته‌رخه‌م ده‌زانێت ده‌یه‌وێت هه‌له‌مه‌ته‌کان زایاتر باکات بۆ نارده‌نه‌وه‌ی په‌نابه‌را بێ موله‌ته‌کان له‌ وه‌ی ئێستا . وه‌ رۆژنامه‌که‌ رایده‌گه‌یێنێت که‌ سالی پار ژماره‌ی پێوه‌نی تۆمارکرد به‌هۆی ئه‌وی تاێستا هه‌رگیز ژماره‌یه‌کی ئه‌وه‌ندا نه‌نێردراونه‌ته‌وه‌ ته‌نها له‌ شارێکه‌ . وه‌ حکومه‌ت ده‌یه‌وێت پۆلیس هه‌له‌مته‌که‌نی خێراته‌ر کات و خانوه‌ی په‌نابه‌ران به‌تال به‌کات له‌و په‌نه‌به‌رانی مافی په‌نه‌به‌ریان نیه‌ و له‌ جێگای ئه‌وان په‌نابه‌ری .تازه‌ی سۆمالی وئه‌فغانی و سوری دابنێت . وه‌ پۆلسی مالمۆ رایده‌گیێنێت که‌ هه‌لمه‌تی گه‌ورو دوور له‌ یاساکانی مافی مرۆڤ ده‌ست پێکردوه‌ بۆ ده‌ستگیرکردنی په‌نابه‌ران . وه‌پۆلیس رایده‌گێنێت که‌ پۆلیسی تایبه‌ت به‌ ده‌ستگیر کردنی داناوه‌ که‌ژماره‌ژژان سی که‌س ده‌بێت بۆ جێ به‌جێ کردنی هه‌لمه‌ته‌که‌
وەرگیراوە

Tuesday, February 5, 2013

سويد پێشبینی ده‌کات ۵۰ بۆ 62 هه‌زارکه‌س له‌مسال داوی مافی په‌نابه‌ری بکه‌ن


وه‌زارتی کۆچ وکۆچبه‌ران رایگه‌یاند که‌ نزیکی54 هه‌زارکه‌س ئه‌مسال داوی مافی په‌نابه‌ری ومانه‌وه‌ ده‌که‌ن له‌ سوید به‌پێی ئه‌و راپۆرتی ئه‌مرۆ دوشه‌مه‌ گه‌یاندی ده‌ست حکومه‌ت
هه‌مان راپۆرت که‌ له‌سه‌ر په‌ره‌ی ئه‌نتێرنێێتی وه‌زه‌رتی کۆچ وکۆچبه‌ران بالاو بۆته‌وه‌ هاتنی په‌نابه‌ران زیادی کردووه‌ به‌شێکویه‌کی به‌رچاو له‌ سالی رابردوو وه‌رانگه‌ بارده‌وام بێت به‌هۆی خه‌راپی دۆخی سوریه‌ و هاتنی په‌نابه‌رانش به‌رده‌وامه‌ له‌ سۆماله‌ و ئه‌فغانستان وئه‌ریتیریاو ولاتانی به‌لقان
وه‌ راپۆرتکه‌ ده‌لێت سه‌خته‌ به‌ ده‌قیق ده‌یاری بکرێت دۆخه‌که‌ چی به‌سه‌ردێت به‌لام ره‌نگه‌ هاتنی په‌نابه‌ران هه‌ربه‌روو زیاد بوون بچێت به‌هۆی خه‌راپ بونی دۆخی ئاسایشی سوریاو ولاتانی رۆژهه‌لاتی ناوراست 

به‌لام له‌ئێستادا وه‌ک پێشبینی بۆکراوه‌ ره‌نگه‌ له‌م سال ۵۰ بۆ62 هه‌زار که‌س داوه‌ی مافی په‌نابه‌ری بکه‌ن له‌مسال 
هه‌مان راپۆرت ده‌لێت که‌ زۆربه‌ی ئه‌وانی مافی په‌نابه‌ریا وه‌رگرتوه‌ کێشی نیشته‌ جێبوونیان هه‌یه‌ پێویسته‌ هاوکاری بکرێن له‌ لایه‌ن کۆمونه‌کان