Wednesday, May 29, 2013

35قوتابی سكاڵا لەسەر بەڕێوەبەرایەتی بەرنامەی تواناسازی تۆمار دەكەن

ژمارەیەك قوتابی بەرنامەی تواناسازی كە لە بەریتانیا دەخوێنن، سكاڵا لەسەر وەزارەتی خوێندنی باڵا تۆمار دەكەن و دەڵێن 8 مانگە پارە نەچووەتە سەر حیسابەكەیان.
عیسمەت خابوور، كە لە رێگەی بەرنامەی تواناسازییەوە گەیشتووەتە یەكێك لە زانكۆكانی بەریتانیا و ئێستا دكتۆرا دەخوێنێ، بە (رووداو)ی راگەیاند “8 مانگە یەك دۆلاری بەرنامەی تواناسازی نەهاتووەتە سەر حیسابەكەم، بۆیە ناچارم بگەڕێمەوە هەرێمی كوردستان”. گوتیشی كە سكاڵا تۆمار دەكات. 
ئەو قوتابییە دەڵێت ئەو بە تەنیا نییە و نزیكەی 35 قوتابی دیكەش هەمان كێشەیان هەیە “ئەو كێشەیە كاریگەری زۆری هەبووە لەسەر ژیانی ئەكادیمی و دارایی و كۆمەڵایەتی قوتابیان”. هەروەها گوتی “زۆر لەو قوتابیانە لەلایەن زانكۆكانیانەوە بەهۆی دواخستنی كرێی خوێندن غەرامە كراون”.
بەرنامەی تواناسازی لە سەردەمی كابینەی شەش دەستیپێكردووە كە پرۆژەیەكی گرنگ و پڕبایەخی حكومەتی هەرێمی كوردستانە و تا ئێستا لە چوارچێوەی ئەو بەرنامەیەدا نزیكەی 4350 قوتابی ناویان دەرچووە، لەوانەش 2280 قوتابی دەستیان بە خوێندن كردووە.
یاسر حەسەن، كە ئەویش قوتابی دكتۆرایە و لە بەریتانیا دەخوێنێ، بە تووڕەییەوە گوتی “دەڵێن هەرێمی كوردستان وەكو دوبەی لێدەكەین، بەڵام لێرە (بەریتانیا) قوتابی كورد حەیای چووە بەهۆی بێ پارەیی، ئێوە نەتوانن مانگانە پارەی قوتابیەك بدەن، چۆن كوردستان دەكەنە دوبەی”.
بەڕێوەبەرایەتی بەرنامەی تواناسازی ناوبەناو لیستی مووچەی قوتابیان بڵاودەكاتەوە، رۆژی 11/4/2013 لیستی چوارەمی بڵاوكردەوە، بەڵام ناوی عیسمەتی تێدا نەبوو، بۆیە پەیوەندی بە بەرنامەی تواناسازییەوە دەكات و ئەوانیش دوای 11 رۆژ وەڵامی دەدەنەوە و پێیدەڵێن “خەمت نەبێت، لەمەودوا هەموو هەفتەیەك لیستێك بڵاودەكەینەوە”. بەڵام عیسمەت دەڵێت “لیستی پێنجەمیش دەرچوو هەر ناوی منی تێدا نەبوو، بۆیە ناتوانم درێژە بەخوێندن بدەم و دەگەڕێمەوە كوردستان و لە دادگا سكاڵا لەسەر كارمەندانی بەڕێوەبەرایەتی بەرنامەی تواناسازی تۆمار دەكەم”. گوتیشی “35 قوتابی بەرنامەی تواناسازی هەمان كێشەی منیان هەیە و ئامادەن بۆ سكاڵا تۆماركردن”.
یاسر حەسەن دەڵێت زۆر هەوڵی داوە لە رێگەی ئیمەیلەوە هۆكاری دواكەوتنی پارەكەی بزانێ، بەڵام وەڵامیان نەداوەتەوە بۆیە دەڵێت “كە گەڕامەوە كوردستان، خۆم چووم بۆ وەزارەت و لێم پرسین بۆ وەڵاممان نادەنەوە، كارمەندێكی ئینتەرنێت پێیگوتم ببوورە، نەمانتوانی فایلەكانت داونلۆد بكەین، خەت زەعیفە”.
ئەو قوتابیە گوتیشی “نادادپەروەرییەكی زۆر هەیە لە بەرنامەی تواناسازی، ئەو قوتابیانەی كەسوكاریان لە وەزارەتە لە هەموو لیستەكاندا ناویان هەیە و پارەی خۆیان بێ كێشە وەردەگرن”. حەسەن دەپرسێت “بۆچی سیستەمی بانكی لە عێراقی قوڕبەسەر هەیە و لە كوردستانی دوبەی نییە؟”.
سارا هەیمان عەلی، بەڕێوەبەری نێردراوانی بەرنامەی تواناسازی لە وەزارەتی خوێندنی باڵا رەتیكردەوە بەرنامەكە هیچ كێشەیەكی هەبێ و گوتی “پرۆسەی سەرفكردنی موستەحەقاتی دارایی بەپێی سیستمێكی كارگێڕی و دارایی تایبەت بەڕێوەدەبرێت و تەواوی پرۆسەكەش بەشێوازێكی زانستی وردبینی دەكرێ”. 
ناوبراو گوتیشی تەنیا لە ماوەی سێ مانگی یەكەمی ئەمساڵدا بە پێنج لیست بڕی 17 ملیۆن و 796 هەزار و 163 دۆلار بۆ 745 كاندیدی تواناسازی خەرجكراوە.
سەبارەت بە خەرجنەكردنی پارە بۆ ئەو 35 كاندیدە، سارا گوتی “هەر كاندیدێك داوای پارە بكات دەبێ پسولەی سەرفكردنی كرێی كۆرسی زمان یان كۆرسی ئەكادیمی هەبێ، هەروەها نووسراوی بەرەوپێشچوونی ئەكادیمی و بەردەوام بوون لە خوێندنی، بۆیە ئەگەر كاندیدەكە ئەو دۆكیۆمێنتانە پێشكەش نەكات یان كەموكوڕی لە فایلەكەیدا هەبێ، بێگومان مامەڵەكەی ناڕوات”.   
عوبەید رەشاڤەیی
رووداو-دهۆك 

Sunday, May 26, 2013

ئه‌ڵمانیا.. بۆ فێربوونی زمانی كوردی دوو خوێندنگای نوێ ده‌كرێنه‌وه‌


له‌ڕوانگه‌ی سوربوون و فراوانكردنی بازنه‌ی كارو چالاكیه‌كانی لقی ئه‌ڵمانیای یه‌كێتی مامۆستایانی كوردستاندا دوو خوێندنگای تر له‌ هانۆڤه‌ر ده‌كرێنه‌وه‌ ئه‌مه‌ش له‌و ڕاگه‌یاندنه‌دا هاتووه‌ كه‌ لقی ئه‌ڵمانیا وه‌ك خوێندنگای پێنجه‌م و شه‌شه‌م  ڕایگه‌یاند.

ئاشكرایه‌ لقی ئه‌ڵمانیای یه‌كێتی مامۆستایان سێ ساڵ له‌مه‌وبه‌ر له‌سه‌رده‌ستی ژماره‌یه‌ك مامۆستای كوردی دانیشتووی ئه‌ڵمانیا دروستبووه‌و وێرای كاركردن بۆ هێنانه‌دی به‌رنامه‌ی گشتی سكرتاریه‌تی یه‌كێتی مامۆستایان، له‌هه‌وڵی كۆكردنه‌وه‌و سه‌رپه‌رشتیكردنی ئه‌و مامۆستایانه‌شدایه‌ كه‌ له‌ئه‌ڵمانیا ده‌ژین به‌ئامانجی دروستكردنی چه‌ترێكی رێكخراوه‌یی بۆ توانا زانستیه‌كانیان و به‌گه‌ڕخستنیان له‌چوارچێوه‌ی به‌رنامه‌ی وتنه‌وه‌ی زمانی دایك دا، ئه‌م رێكخراوه‌ كه‌ئێستا بۆته‌ رێكخراوێكی چالاك سه‌ره‌ڕای ئاسته‌نگ و كێشه‌كانی به‌رده‌می له‌هه‌وڵی په‌ره‌پێدانی بواری خوێندن و كۆكردنه‌وه‌ی خوێندكاران و مامۆستایاندایه‌و به‌كارو ئه‌ركێكی نیشتمانی و نه‌ته‌وه‌یی سه‌رشانی خۆی ده‌زانێت خزمه‌ت به‌نه‌وه‌ی نوێ و ره‌وه‌ندی كوردی بكات له‌ده‌ره‌وه‌ی وڵات و ئه‌م ئه‌ركه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌ بكاته‌ پێشه‌نگی كاره‌كانیان و به‌هاوكاری ئه‌و خێزانانه‌ هه‌فتانه‌ چه‌ند سه‌عاتێك وانه‌ی فێركردنی زمان و رێنووسی كوردی به‌خۆڕایی و بێ هیج به‌رامبه‌رێك به‌مناڵان بڵێنه‌وه‌.

بێگومان له‌به‌رامبه‌ر ئه‌م ئه‌ركه‌ نه‌ته‌وه‌ییه‌دا یه‌كێتی مامۆستایان هاوكاروپشت وپه‌نایانه‌ به‌و بۆنه‌یه‌وه‌ یه‌كێتی مامۆستایانی كوردستان ده‌ستخۆشی له‌ مامۆستا خۆبه‌خشه‌كانی ئه‌م رێكخراوه‌و هه‌ر مامۆستایه‌كی به‌ڕێزی دیكه‌ ده‌كات كه‌هه‌مان ئه‌ركی گرتۆته‌ ئه‌ستۆ، هه‌مولایه‌كیش ئاگادار ده‌كات كه‌چالاكی نوێی یه‌كێتی مامۆستایانی كوردستان بریتیه‌ له‌ كردنه‌وه‌ی پێنجه‌م وه‌ شه‌شه‌م خوێندنگای كوردی له‌شاری هانۆڤه‌رو ده‌وروپشتی هانۆڤه‌ر خوازیاریشن له‌دڵه‌وه‌ كه‌به‌هه‌مان شێوه‌ی منداڵانی ده‌رچوی خوله‌كانی دیكه‌ سه‌ركه‌وتوبن و سوپاسی به‌ده‌نگه‌وه‌هاتنی ته‌واوی دایكان و باوكانیش ده‌كه‌ن بۆ به‌ده‌نگه‌وه‌ هاتنی ئه‌م كاره‌پیرۆزه‌ كه‌به‌زیندو راگرتنی زمانی كوردی و به‌رز راگرتن و پاراستن و فێربونیه‌تی له‌وڵاتی ئه‌ڵمانیا.
 
  Heiß    Haus
30455 Hannover
تكایه‌ بۆ هه‌ردوو خوێندنگای په‌یوه‌ندی بكه‌ن به‌ خاتو نه‌سرینه‌وه‌.

PUKmedia  ئه‌ڵمانیا

دیپۆرتكردنه‌وه‌ی‌ په‌نابه‌رانی‌ كورد ڕوو له‌زیادبوونه‌


به‌رپرسی‌ فیدراسیۆنی‌ سه‌راسه‌ری‌ په‌نابه‌رانی‌ عێراق لقی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان ئاشكرایكرد، ڕۆژبه‌ڕۆژ دیپۆرتكردنه‌وه‌ی‌ په‌نابه‌رانی‌ كوردستان ڕووله‌زیادبوونه‌، به‌شێوه‌یه‌ك له‌ئێستادا ژماره‌ی‌ په‌نابه‌ره‌ دیپۆرتكراوه‌كانی‌ هه‌رێم گه‌یشووه‌ته‌ نزیكه‌ی‌ (7000) په‌نابه‌ر.

(ئامانج عه‌بدوڵڵا سه‌عید)  به‌رپرسی‌ فیدراسیۆنی‌ سه‌راسه‌ری‌ په‌نابه‌رانی‌ عێراق لقی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان بۆ NNA ڕونكرده‌وه‌، هه‌رچه‌نده‌ له‌زۆربه‌ی‌ وڵاتانی‌ ده‌ره‌وه‌‌و ناوه‌ هه‌رێمی‌ كوردستان، ژماره‌یه‌كی‌ زۆر ناڕه‌زایه‌تی‌‌و خۆپیشاندان بۆ ڕێگریكردن له‌ناردنه‌وه‌ی‌ په‌نابه‌ران به‌زۆره‌ملێ ئه‌نجامدرا، به‌ڵام  له‌ئێستاشدا ناردنه‌وه‌ی‌ په‌نابه‌ران بۆ ناو هه‌رێم به‌رده‌وامی‌ هه‌یه‌‌و ڕێژه‌كه‌ ڕوو له‌زیادبوونه‌.

وتیشی‌:"ئه‌گه‌ر حكومه‌تی‌ هه‌رێم هه‌ڵوێستی‌ جدیی‌ به‌رامبه‌ر به‌زۆر ناردنه‌وه‌ی‌ په‌نابه‌ران نه‌بێت، ئه‌وا په‌نابه‌رانی‌ كورد له‌زۆربه‌ی‌ وڵاتان له‌ژێر فشاری‌ هه‌ڕه‌شه‌‌و به‌زۆر ناردنه‌وه‌دان".

(ئامانج عه‌بدوڵاسه‌عید)  ئه‌وه‌شی‌ خسته‌ڕوو، زیاتر له‌ (30-35) هه‌زار په‌نابه‌ر له‌سوید له‌ژێر فشاری‌ هه‌ڕه‌شه‌‌و به‌زۆرناردنه‌وه‌دان.
-----------------------------------------------
شادان حه‌سه‌ن-NNA/(/)

Tuesday, May 21, 2013

دواهەمین گۆڕانکارى لە یاساى کۆچ بۆ ئوسترالیا


کۆچ بۆ ئوسترالیا و کۆچى کوردان

لە 16ى ئایاردا حکومەتى ئوسترالى یاسایەکى نوێى دەرکرد کە هەر پەناخوازێک بەهۆى بەلەمەوە بگاتە خاکى سەرەکی ئوسترالیا بەرەو ناورو یاخود دوورگەى مانووس یان پاپوا نیوگینیا دەنێردرێت.
خاکى سەرەکى ئوسترالیا لەئێستادا لە "ناوچەى کۆچ" سڕاوەتەوە. ئەو بیرۆکەیە یەکێکە لەو 25 پێشنیارانە کە لەلایەن پانێڵى شارەزایانەوە پێشکەشکرا لەبارەى پەناخوازانەوەو لە ساڵى ڕابردوودا لەلایەن حکومەتەوە پێشکەشى پەرلەمان کرا.
بەپێى یاسا نوێیەکە ئەو پەناخوازەى کە دەگاتە خاکى سەرەکى ئوسترالیا بەهەمان شێوە مامەڵەى لەگەڵدا دەکرێت وەکو ئەو هەزاران بەلەمە لە خەڵکەى دەگەن بە دوورگەى کۆکۆس، و کریسمس یاخود هەرشوێنێکى تر لە ئاوەکانى ئوسترالیادا.
یاسا کۆنەکە بەشێوەیەک بوو کە هەر پەناخوازێک بگات بە خاکى سەرەکى ئوسترالیا مافى زیاترى هەیە و دەکرێت ڕەوانەى ناورو یاخود پاپوا نیوگینیا نەکرێت.
جیڵاردى پارتى کرێکاران لەلایەن تۆنى ئابۆتى پارتى لیبڕاڵەوە پشتیوانى لێکرا بۆئەوەى بەزوویى ئەو یاسایە دەربکەن. ئەو پشتیوانە ڕایگەیاند کە یاسا نوێیەکە قاچاخچییە نوێیەکان دەوەستێنێت و ژیانى چەندین کەس سەلامەت دەکات چونکە ئیندۆنیزیا لە خاکى سەرەکییەوە زۆر دوورترە لە دوورگەى کریمس و لەئێستادا گەشتێکى درێژ بەهۆى بەلەمەوە لەناو ئاودا لە پازانجى ئەوان نییەو ژیانیان دەکەوێتە مەترسییەوە، بۆیە ئەوکارە ناکەن.
لەچەند مانگى ڕابردوودا ژمارەیەک بەلەم گەیشتن یاخود نزیک بوونەوە لە خاکى سەرەکى ئوسترالیا،لەناویشیاندا کەیسێکى ئابڕووچوونى هاوڵاتیانى سریلانکى هەبوو کە بەرەو نیوزلاند دەچوون، کە گەیشتنە ئوسترالیاى ڕۆژئاوا لە جێراڵدتۆن.
ڕێکخراوى سەرچاوەى پەناخوازانى ئوسترالی ڕایگەیاند کە ئەو ڕۆژەى یاساکەى تێدا دەکرا یەکێک بوو لە تاریکترین ڕۆژەکانى مرۆڤایەتى لە ئوسترالیادا. هەروەها ڕایگەیاند ئەو یاسایە ماناى ئەوەبوو کە ئوسترالیا لە ڕێککەوتننامەى پەنابەرانى نەتەوەیەکگرتووەکان هاتۆتە دەرەوە بۆ ئەو پەناخوازانەى بە بەلەم دەگەنە ئەو وڵاتە.
لەگەڵ ئەوەشدا سەرۆک وەزیران جیڵارد بە پەیامنێرانى ڕایگەیاند کە ئوسترالیا پێشێلى هیچ ڕێککەوتنێکى نێودەوڵەتى ناکات بە دەرکردنى ئەو یاسا نوێیە.
سەرۆک وەزیران ئەوەیشى خستەڕوو کە پلانى پێداچوونەوەیان هەیە بۆ هەڵسەنگاندنى پڕۆسەى شێوازى وەرگرتنى پەنابەران، و ئەمەش وادەکات کە خەڵکى گومانیان لەوە هەبێت ڕەتکردنەوەکان زیاتر بێت. 
بڕوا وایە کە بژاردەیەک زۆر بەگرنگییەوە تەماشا بکرێت ئەویش ئەو سیستمە جێبەجێبکرێت کە بۆ هەڵسەنگاندنى گەیشتنى پەناخوازە سریلانکییەکان بەکارهێنرا.
سریلانکییەکان بەزوویى چاوپێکەوتنێکى توندیان لەگەڵدا کرا لەدواى ئەوەى گەیشتنە دوورگەى کریمس، و بەزوویى ڕەوانە دەکرانەوە ئەگەر ئەو تایبەتمەندییانەیان تێدا نەبووبایە کە دیاریکرابوون.
ئەو بڕیارە نوێیە وایکرد کە هەزاران سریلانکى گەڕێنرانەوە، کە زۆرێکیان چەند ڕۆژێک دواى گەیشتنیان بە ئاوەکانى ئوسترالیا دیپۆرت کرانەوە.

سەردانى گروپ و پەیجەکانمان بکەن بۆ وەرگرتنى زانیارى لەبارەى کۆچ، مینحەى خوێندن، دەرفەتى کار لە وڵاتانى دەرەوە و کۆچى یاسایى:https://www.facebook.com/kochikurdanhttps://www.facebook.com/groups/102175996536494/http://kochikurdan.wordpress.com/http://immigration2australia1.blogspot.com/https://twitter.com/Kurd_Migration

Sunday, May 19, 2013

یه‌كه‌مین گه‌شتی‌ فڕۆكه‌وانی‌ نێوان سلێمانی‌ و جۆرجیا به‌بێ‌ ڤیزا ده‌ستی‌ پێكرد


بۆ یه‌كه‌مین جار یه‌كه‌م گه‌شتی‌ فڕۆكه‌وانی‌ راسته‌وخۆ له‌ فڕۆكه‌خانه‌ی‌ شاری‌ تبلیسی‌ پایته‌ختی‌ جۆرجیاوه‌ بۆ فڕۆكه‌خانه‌ی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ سلێمانی‌ ده‌ستی‌ پێكرد و هه‌فتانه‌ش یه‌ك گه‌شت له‌رۆژانی‌ شه‌ممه‌ له‌نێوان هه‌ردوولا ئه‌نجام ده‌ردێت.
ره‌نج محه‌مه‌د خاوه‌نی‌ كۆمپانیای‌ ستار ئێر رایگه‌یاند: به‌ هیچ جۆرێك گه‌شتكردن بۆ وڵاتی‌ جۆرجیا ڤیزای‌ ناوێت و ته‌نها له‌ فڕۆكه‌خانه‌ی‌ ئه‌و وڵاته‌ مۆری‌ چونه‌ناو ئه‌و وڵاته‌ی‌ ده‌وێت.
وتیشی‌، له‌ئێستادا رۆژانی‌ شه‌ممه‌ی‌ هه‌موو هه‌فته‌یه‌ك به‌ شێوه‌ی‌ چوون و هاتن گه‌شته‌كانیان ده‌ست پێده‌كه‌ن و له‌ مانگی‌ حوزه‌یرانیشدا گه‌شته‌كان بۆ دوو جار له‌ هه‌فته‌یه‌كدا زیاد ده‌كه‌ن.
نێرداوی‌ وه‌زیری‌ گه‌شت و گوزاری‌ وڵاتی‌ جۆرجیاش رایگه‌یاند: له‌ ئێستادا هه‌فتانه‌ زیاتر له‌ 100 هاوڵاتی‌ له‌ عێراقه‌وه‌ ده‌چنه‌ وڵاته‌كه‌یان و ده‌ستپێكردنی‌ گه‌شته‌كانیشیان له‌گه‌ڵ هه‌رێمی‌ كوردستان به‌ كارێكی‌ گرنگ زانی‌.
له‌ دوو هه‌فته‌ی‌ رابردووشدا یه‌كه‌مین گه‌شتی‌ فڕۆكه‌وانی‌ له‌ نێوان وڵاتی‌ جۆرجیاو هه‌رێمی‌ كوردستان له‌ ڕێگه‌ی‌ فڕۆكه‌خانه‌ی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ هه‌ولێره‌وه‌ ده‌ستی‌ پێكرد.
وڵاتی‌ جۆرجیا یه‌كێك بووه‌ له‌ وڵاتانی‌ سه‌ر به‌ یه‌كێتی‌ سۆڤێت و له‌ دوای‌ نه‌مانی‌ یه‌كێتیه‌كه‌و له‌ 9ی‌ نیسانی‌ ساڵی‌ 1991 سه‌ربه‌خۆیی‌ خۆی‌ راگه‌یاندوه‌و تبلیسی‌ به‌ پایته‌خت هه‌ڵبژاردووه‌ و سیستمی‌ حوكمی‌ كۆماری‌ ده‌ست پێكردووه‌، له‌ ئێستاشدا نزیكه‌ی‌ 4 ملیۆن و 500 هه‌زار هاوڵاتی‌ له‌و ولاَته‌دا نیشته‌جێن.
NRT

سەردانى گروپ و پەیجەکانمان بکەن بۆ وەرگرتنى زانیارى لەبارەى کۆچ، مینحەى خوێندن، دەرفەتى کار لە وڵاتانى دەرەوە و کۆچى یاسایى:
https://www.facebook.com/kochikurdan
https://www.facebook.com/groups/102175996536494/
http://kochikurdan.wordpress.com/
http://immigration2australia1.blogspot.com/
https://twitter.com/Kurd_Migration


Thursday, May 16, 2013

ژمارەیەک پەنابەرى كورد لەگرتووخانەکانی بەریتانیاوە ناڕەزایەتی دەردەبڕن بۆ بەزۆر ناردنەوەیان


ژمارەیەک پەنابەری دەستبەسەرلەگرتووخانەکانی بەریتانیاوە کە ئامادەکراون بۆ بەزۆرەملی ناردنەوەیان بۆ کوردستان لەرێگای نامەیەکەوە کە ئاراستەی حکومەتی هەرێم ودەزگاکانی راگەیاندنکراوە ناڕەزایەتی دەردەبڕن بەرامبەر بە حکومەتی هەرێمی کوردستان لە نامەکەیاندا هاتووە"ئێمە پەنابەرانی کورد لە وڵاتی بەریتانیا کەبۆ ماوەیەکی زۆرە لەوێ نیشتەجین ، ئێستا لەگرتووخانەکانی بەریتانیا دەستبەسەرکراوین بەبی ئەوەی هیچ هەڵەیەکمان کردبێ"
هەر لەو نامەیەدا روو دەکەنە حکومەتی هەرێمی کوردستان دەڵێن"حکومەتی هەرێمی کوردستان بەبی هیچ ئاگابوونیک ناڕاستەوخۆ تیکت دەفرۆشیت بۆ گەرانەوەمان بەڕاستی ئەمە دورە لەهەموو کارێکی مرۆڤانە"
هەرلە نامەکەیاندا دەنگی خۆیان دەخەنە پال دەنگی فیدراسیۆنی سەراسەری پەنابەرانی عێڕاقی دەڵین"ئێمە شان بەشانی فیدراسیۆنی پەنابەران نارەزایەتی خۆمان دەردەبرێن بۆ بەزۆر ناردنەوەمان بۆ فرۆکەخانەی نیو دەوڵەتی هەولێرو سلێمانی"
شایەنی باسە ماوەیەک حکومەتی بەریتانیا دەستی کردۆتەوە بەزەخت و زۆر هێنان بۆ پەنابەرانی کورد لە کاتی ئیمزای هەفتانەو مانگانەی پۆلیسدا دەیانگرنو راپیچی گرتووخانەدەستبەسەرەکانیان دەکەن بەمەبەستی ناردنەوەیان بەزۆر بۆ فرۆکەخانەی نیو دەوڵەتی هەولیر لەکاتیکدا ئەم پەنابەرانە ماوەی زیاتر لە١٠سالە لەو وڵاتە ژیانیان دامەزراندوە ومافی خۆیان بوو لەکاتی خۆیدا وەڵامیان پێبدریتەوە بەلام بەداخەوە دوای ساڵانیکی زۆر ژیانبەسەربردنیان لە ولاتی بەریتانیا ئیستا داوای کەیسەکانیان رەتدەکەنەوە.
لە پەیوەندی تەلەفونی لەگەل دەشتی جەمال سکرتێری فیدراسیۆنی سەرسەری پەنابەرانی عێراقی سەبارەت بەو هەڵمەتەی حکومەتی بەریتانیا  ووتی"گرتن و زەختو زۆر هێنان لەلایەن حکومەتی بەریتانیاوە بۆ پەنابەرانی کورد  وەپاشان  بەزۆر ناردنەوەیان  بۆ فرۆکەخانەی نیو دەوڵەتی هەولێر دەلیلیکی رۆشنە بۆ هاوکاری حکومەتی هەڕیمی کوردستان بۆ سیاسەتی بەزۆرناردنەوەی پەنابەران . ئەوە نیشان ئەدات ئەم حکومەتە هیچ ئالۆگۆرێک لەسیاسەتیدا نەکردوە بەرامبەر بەهاوڵاتیانی خۆی، لەکاتێکدا بەم رۆژگارە سیاسەتی چەواسەکارانە بڵاو دەکەنەوە گوایە لەگەڵ بەزۆرناردنەوەی پەنابەران نین و بەرگری لەهاولاتیانی خۆیان دەکەن لەدیدارلەگەل کۆنسڵگەری وڵاتە ئەوروپیەکان، کەچی بەخاتری بەرژەوەندی بازرگانی وکۆمپانیاکان رێکەوتنی ژێر بەژێر دەکەن وچارەنووسی پەنابەران وێران دەکەن"
 
سەبارەت بەهەولەکانی فیدراسیۆن دەشتی جەمال ووتی"لەماوەی ڕابردوادا هەڵمەتێکی بەرفراوانمان دەستپێکردوە بۆ نارەزایەتی دەربرین بەرامبەر بەم سیاسەتی حکومەتی بەریتانیاو هەرێم بەدەیان نامەی نارەزایەتیمان بڵاوکردوتەوە و ژمارەیەک پەرلەمانتاری بەریتانیامان ئاگادارکردوتەوە هاوکاریمان بکەن بۆ راگرتنی ئەو سیاسەتە، جگە لەوەی نامەی نارەزایەتیان ئاراستەی مەلیکی ئەردەن وهێلی ئاسمانی مەلەکی ئەرەن کردوە بۆ راگرتنی فرۆشتنی تیکت بۆ ناردنەوەی پەنابەران. خۆشبەختانە تەنها لەماوەی ١٠ رۆژدا دیپۆرتی ٢ هاولاتی هەریمی کوردستانمان راگرتوە لەهەوڵەکانمان بەشیوازی جۆراجۆری نارەزایەتی بەردەوام دەبین"
دەشتی جەمال داواشیکرد"ئازادی خوازان وئینسان دۆستان رۆژنامەنوسان هەموو ئەوانەی مەسەلەی ژیانی ئینسانیان بۆ گرنگە لەپاڵماندا بۆ ڕاگرتنی سیاسەتی بەزۆرناردنەوە ودەڵالیکردن بەژیانی هاوڵاتیانی هەرێمی کوردستان ڕابوەستن و بەشێوەی گونجاوی خۆتان بەرامبەر بە حکومەتی هەرێم سەبارەت بە دیپۆرتی پەنابەران دەنگی نارەزایەتی بەرز بکەنەوە"

Tuesday, May 14, 2013

له‌ كۆمپیوته‌ره‌كه‌ی خۆته‌وه‌ به‌ سێ خوله‌ك ڤیزه‌ی توركیا به‌ده‌ست بهێنه‌


رووداو- هەولێر
 
له‌ هەنگاوێكی نوێدا، وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی توركیا، خزمه‌تگوزاری ڤیزه‌ی ئه‌لیكترۆنی (E.VIZE) راگه‌یاند، كه‌ 94 وڵات و له‌وانه‌ش هه‌رێمی كوردستان و عێراقیش ده‌گرێته‌وه‌.
 
وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ی توركیا له‌ رێگه‌ی ئه‌م هه‌نگاوه‌وه‌، ئاسانكاری بۆ هاووڵاتییانی ئه‌و وڵاتانه‌ كردووه،‌ كه‌ پێشتر له‌ فڕۆكه‌خانه‌كان ڤیزه‌یان وه‌رده‌گرت و ماوه‌یه‌كی زۆریان له‌ چاوه‌ڕوانیدا به‌سه‌ر ده‌برد.
 
له‌ ئێستاوه‌ هاووڵاتییانی هه‌رێمی كوردستان ده‌توانن به‌ سه‌ردانی ئه‌و ماڵپه‌ڕه‌، فۆڕمێك پڕبكه‌نه‌وه‌ و له‌ماوه‌ی سێ خوله‌ك نامه‌یه‌كی ئه‌لیكترۆنییان پێده‌گات، كه‌ ره‌زامه‌ندیی ڤیزه‌كه‌یانه ‌و كاتێك بێ ڤیزه‌ ده‌چنه‌ فڕۆكه‌خانه‌كانی توركیا، كۆپییه‌كی ئه‌و ئیمه‌یله‌ له‌سه‌ر كاغه‌ز له‌گه‌ڵ خۆیاندا ده‌به‌ن و راسته‌وخۆ مۆری چوونه‌ژووره‌وه‌ له‌ پاسپۆرته‌كانیان ده‌درێت.
 
به‌پێی زانیارییه‌كانی رووداو، كاربه‌ده‌ستانی وه‌زاره‌تی ده‌ره‌وه‌ ئێستا له‌ هه‌وڵی ئه‌وه‌دان، كه‌ له‌ ماوه‌یه‌كی نزیكدا ئه‌م ڤیزه‌ ئه‌لیكترۆنییه‌ له‌ خاڵی سنووری ئیبراهیم خه‌لیل كاری پێبكرێت.
 
ئه‌وه‌ی جێگه‌ی سه‌رنجه‌ ئه‌م ڤیزه‌ ئه‌لیكترۆنییه‌ هاووڵاتییانی سووریا و ئێران ناگرێته‌وه‌.
 

سەردانى گروپ و پەیجەکانمان بکەن بۆ وەرگرتنى زانیارى لەبارەى کۆچ، مینحەى خوێندن، دەرفەتى کار لە وڵاتانى دەرەوە و کۆچى یاسایى:
https://www.facebook.com/kochikurdan
https://www.facebook.com/groups/102175996536494/
http://kochikurdan.wordpress.com/
http://immigration2australia1.blogspot.com/
https://twitter.com/Kurd_Migration

لەداهاتویەكی نزیكدا خولی نوێی بەرنامەی تواناسازی ڕادەگەیەنرێت

کۆچى کوردان و کۆچ بۆ ئوسترالیا

پێشنیوەڕۆی دووشەممە 13ی ئایاری 2013، بە سەرۆكایەتی نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و بە ئامادەبوونی عیماد ئەحمەد جێگری سەرۆك وەزیران، كۆبوونەوەی ئاسایی لیژنەی باڵای بەرنامەی تواناسازی ساز كرا.

لە كۆبوونەوەكەدا چارەسەركردنی كێشەی ئەو كاندیدانەی كە پێشتر ناویان لە بەرنامەی تواناسازی بۆ خوێندن لە دەرەوەی وڵات دەرچووە و تا ئێستا نەیانتوانیوه دەست بە خوێندن بكەن تاتوێ كرا و چۆنیەتیی چارەسەركردنی ئەو كێشەیە خرایە بەر باس.

لە بەشێكی دیكەی كۆبوونەوەكەدا گفتوگۆ لەسەر چۆنیەتیی بەڕێوەچوونی كاروباری كاندیدەكانی ئەم خولەی بەرنامەی تواناسازی و باشتركردنی كارەكان كرا و داواش لە هەردوو وەزارەتی خوێندنی باڵا و پلاندانان كرا كە بە زووترین كات كاری پێویست بۆ ڕاگەیاندنی خولی تازەی بەرنامەی تواناسازی بكرێت، بە پێی ئەو مەرج و ڕێنماییانەی كە بۆ وەرگرتن دیاری كراون.

دوایین تەوەری كۆبوونەوەی لیژنەی باڵای بەرنامەی تواناسازی، گفتوگۆ و تاوتوێكردنی ئەو كەموكوڕیانە بوو كە لە بەرنامەكەدا هەن و داكۆكی لەسەر باشتركردنی بەرنامەكە‌ لە هەموو ڕوویەكەوه و چارەسەركردنی كێشە و كەموكوڕییەكان كرایەوە، بە تایبەتیش لە بواری دەستنیشانكردن و وەرگرتنی كاندیدەكاندا كە دەبێت بە پێی ڕێنمایی و پێداویستییەكانی هەرێمی كوردستان بێت و گرنگی بەو بوارانەی خوێندن بدرێت كە بۆ ئەمڕۆ و داهاتووی كوردستان و زانكۆكانی هەرێمی كوردستان پێویستن.

سەردانى گروپ و پەیجەکانمان بکەن بۆ وەرگرتنى زانیارى لەبارەى کۆچ، مینحەى خوێندن، دەرفەتى کار لە وڵاتانى دەرەوە و کۆچى یاسایى:
https://www.facebook.com/kochikurdan
https://www.facebook.com/groups/102175996536494/
http://kochikurdan.wordpress.com/
http://immigration2australia1.blogspot.com/
https://twitter.com/Kurd_Migration

خولی ڕۆژنامەوانی لە هەولێر و لە سلێمانی

کۆچى کوردان و کۆچ بۆ ئوسترالیا

رێکخراوی میدیای سەربەخۆ لە کوردستان و بە هاوکاری STATT ی نێودەوڵەتی دوو ۆرکشۆپی 2 ڕۆژی ( 2 ڕۆژ لە سلێمانی و 2 ڕۆژ لە هەولێر) سازدەکات بۆ فۆتۆگرافەران. 
 
ۆرکشۆپەکە لەبارەی بە ناوخۆیی کردنی هەواڵە جیهانیەکانە بە شێوەیەک سەرنجی هاوڵاتیانی کوردستانیش ڕابکێشێت بە تایبەتی چیرۆکەکانی دەربارەی کۆچی نایاسایین، چۆن لە میدیا جیهانیەکاندا بابەتێکی سەرەکیە و پەیوەستکردنیان بە ناوخۆی کوردستانەوە. 
 
خولەکە بۆ ئەو فۆتۆ-جۆرنالیستانەیە کە هەندێک ئەزموونیان هەیە لە بواری خۆیاندا و بیانەوێت تواناکانیان بەهێزتر بکەن. 
خولەکە بێ بەرامبەرە و ڕێکخراوی میدیای سەربەخۆ نیوەڕوان میوانداری بەشداربوان دەکات.
خولەکە ڕۆژانی 19و20 / 05 / 2013 لە هەولێر، 21 و 22 / 05 / 2013 لە سلێمانی دەبێت
دەوام رۆژانە 09:00 - 16:00 دەبێت لەگەڵ برێکی نیوەڕوان و چا و قاوە لە نێوانیدا. 
لە کۆتایی خولەکەدا نامەی بەشداری دەبەخشرێت بە بەشداربوان. 
 
بۆ زانیاری زیاتر و ناونووسین پەیوەندی بکەن بە سامان پێنجوینی بە ئیمەیڵی imckiraq@gmail.com یان بە تەلەفۆن07710178468 ( تکایە دوای 5 ی ئێوارە پەیوەندی مەکە)

Sunday, May 12, 2013

هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی خێزان لای كوردانی تاراوگه‌


ژیان له‌ كۆمه‌ڵگه‌ ئه‌وروپیه‌كاندا له‌سه‌ر سیستمی تاكه‌ كه‌سی به‌ڕێوه‌ده‌چێت و مرۆڤه‌كان به‌ ته‌نها ده‌ژین و زۆربه‌یان ئه‌گه‌ر خێزانیش دروستبكه‌ن هه‌ركه‌سه‌و هه‌وڵده‌دات تایبه‌تمه‌ندی خۆی بپارێزێت و به‌جیا بۆ خۆی ژیانێكی تایبه‌تی پێكبهێنێت،
 واته‌ ژن و پیاو هه‌ر كه‌سه‌و گیرفان و داهات و كاری تایبه‌تی و ژیان و گوزه‌ران و ئاكاری تایبه‌تی خۆی ده‌پارێزێت و به‌ پێچه‌وانه‌ی كۆمه‌ڵگه‌ی كورده‌واری هه‌ر تاكێكی سه‌روو 18 ساڵ خاوه‌ن كه‌سایه‌تی خۆیه‌تی و له‌ هه‌موو بواره‌كاندا مرۆڤسالاره‌و سه‌روه‌ری خۆی ده‌پارێزێت، مافی هه‌ر تاكێكیش به‌ یاسا رێكخراوه‌، به‌ جۆرێك تاك ئازاده‌ له‌ بیركردنه‌وه‌و بڕیاردان، ئه‌و حاڵه‌ته‌ به‌ جۆرێك كاری كردووه‌ته‌سه‌ر شێوه‌ی ژیانی كوردانی دانیشتووی وڵاتانی ئه‌وروپا كه‌ هه‌یه‌ یاساكان به‌ ئه‌رێنی له‌ قازانجی خۆی و بۆ خۆشگوزه‌رانی خێزانه‌كه‌ی به‌كارده‌هێنێت و هه‌شه‌ ناتوانێت له‌گه‌ڵیدا رێبكات، بۆیه‌ به‌ رێژه‌یه‌كی به‌رچاو ژن و مێردی له‌ یه‌كتر جیاكردووه‌ته‌وه‌و وای له‌ هه‌ندێك خێزان كردووه‌ هه‌ركه‌سه‌و به‌جیا سه‌رقاڵی ژیانی خۆی بێت و ئه‌وروپی ئاسا بژین، ئه‌مه‌ش شیرازه‌ی هه‌ندێك له‌ خێزانانه‌كانی تێكداوه‌.
بۆ باسكردنی هۆكاره‌كانی ئه‌و دیارده‌یه‌و لایه‌نه‌ باش و خراپه‌كان و چاره‌سه‌ركردنی، له‌م ریپۆرتاژه‌دا دیداری تایبه‌تمان له‌گه‌ڵ دوو خێزانی هه‌ڵوه‌شاوه‌ كردووه‌و هه‌ریه‌ك له‌ (نه‌جیبه‌ مه‌حمود) رووناكبیرو به‌ڕێوه‌به‌ری نوسینی گۆڤاری سه‌رده‌می ژن له‌ وڵاتی سویدو (یاسین شێخ ساڵح) رۆشنبیرو چالاكوانی بواری كۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی له‌ نه‌مساو (تارا توانا) چالاكوانی بواری مافه‌كانی ژنان له‌ سویدو (به‌یان ناسیح) چالاكوان و راوێژكاری كاروباری كۆمه‌ڵایه‌تی له‌ فه‌ڕه‌نسا تێڕوانینی خۆیان له‌سه‌ر ئه‌م باسه‌ ده‌ربڕیوه‌.
هاووڵاتی (نه‌وزاد.ح) ی ته‌مه‌ن 52 ساڵان له‌ كوردستان كاسبكار بووه‌و ماوه‌ی 17 ساڵه‌ له‌ ئه‌ڵمانیا ده‌ژی و دوو كوڕو كچێكی هه‌یه‌، 5 ساڵیشه‌ له‌ ژنه‌كه‌ی جیابووه‌ته‌وه‌، ده‌ڵێت: كه‌ هاتینه‌ ده‌ره‌وه‌ هه‌شت ساڵی یه‌كه‌م كێشه‌ی ئه‌وتۆمان نه‌بوو، هه‌ر بۆڵه‌مان هه‌بوو، دواتر پێ به‌پێ له‌گه‌ڵ زیاتر مانه‌وه‌مان هه‌ستم ده‌كرد ژنه‌كه‌م هه‌ر رۆژه‌ی بیانوویه‌كی پێده‌گرتم، ئه‌گه‌ر منیش قسه‌م بكردایه‌ پۆلیسی ده‌هێنایه‌ ماڵه‌وه‌و بوختانی بۆ ده‌كردم كه‌ گوایه‌ لێم داوه‌و له‌گه‌ڵی خراپم، تا دواجار وایلێهات كێشه‌ی گه‌وره‌ له‌ نێوانمان دروستبوو، دوایی و 28 ساڵ ژن و مێردایه‌تی له‌سه‌ر داوای ئه‌و له‌یه‌كتر جیابووینه‌وه‌.
ئه‌و له‌ قسه‌كانیدا هۆكاری جیابونه‌وه‌كه‌ی خسته‌پاڵ (ژیان.م) ی كۆنه‌ هاوسه‌ری، به‌ڵام به‌ پێچه‌وانه‌ی وته‌كانی ئه‌و خاتوو (ژیان- ی ته‌مه‌ن 46 ساڵان) كه‌ له‌ كوردستان مامۆستای سه‌ره‌تایی بووه‌، ئه‌وه‌ی روونكرده‌وه‌ كه‌ مێرده‌كه‌ی له‌و وڵاته‌ رۆژ تا ئێواره‌ له‌ ماڵه‌وه‌ خه‌ریكی تاوڵه‌و دۆمینه‌ بووه‌ له‌گه‌ڵ براده‌ره‌كانیدا، كارو كاسبی نه‌ده‌كرد، سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ش به‌ جۆرێك هه‌ڵسوكه‌وتی ده‌كرد كه‌ ئێمه‌ دیلی به‌رده‌ستی ئه‌وبین، من به‌ موچه‌ی مامۆستایه‌تی خێزانه‌كه‌م به‌ڕێوه‌ده‌بردو ئه‌ویش له‌ گه‌ڕان و سوڕان و كه‌یف و سه‌فای خۆی خه‌رجی ده‌كرد، ئه‌وسا له‌به‌ر عه‌یبه‌و قسه‌ی ئه‌م و ئه‌و دانم به‌خۆمدا ده‌گرت، كه‌ هاتینه‌ ئێره‌ش هه‌ر به‌هه‌مان ره‌فتاری جارانی ئێمه‌ی كردبووه‌ خزمه‌تكاری خۆی و هه‌ر كه‌ خوا رۆژی ده‌كرده‌وه‌ به‌دیار ته‌له‌فزیۆن و كۆمپیوته‌ر داده‌نیشت و ده‌بووایه‌ ئێمه‌ش خزمه‌تی بكه‌ین، جگه‌ له‌وه‌ش كه‌س نه‌یده‌وێرا قسه‌ی له‌گه‌ڵدا بكات، منداڵه‌كان گه‌وره‌بوون ئه‌گه‌ر ئێواره‌یه‌ك دره‌نگ بهاتبانه‌وه‌ ده‌یكرده‌ هه‌راو كیشه‌ی زۆری بۆ دروستده‌كردین، زۆرمان پێوت ئێره‌ وه‌ك كوردستان نیه‌و نابێت به‌مجۆره‌ ره‌فتارمان له‌گه‌ڵ بكه‌یت، به‌ڵام بێسوود بوو، سه‌ره‌نجام بڕیارمدا له‌ یه‌كتر جیابینه‌وه‌، ئێستا زۆر به‌ ئاسووده‌یی له‌گه‌ڵ منداڵه‌كان به‌یه‌كه‌وه‌ ده‌ژین و ئه‌ویش بۆ خۆی به‌جیاو ده‌ڵێن چووه‌ته‌وه‌ كوردستان و له‌وێ ژنی هێناوه‌ته‌وه‌.
هه‌روه‌ها خاتوو (نیان.ك-ی ته‌مه‌ن 26 ساڵان) كه‌ ماوه‌ی 7 ساڵه‌ كوردستانی جێهێشتووه‌و دوو ساڵیشه‌ له‌ مێرده‌كه‌ی جیابووه‌ته‌وه‌، كه‌ چووه‌ته‌ ده‌ره‌وه‌ خوێندكاری زانكۆ بووه‌، ئه‌وكات مێرده‌كه‌ی معامه‌له‌ی بۆ كردووه‌و بردویه‌تیه‌ سوید، له‌ نێوانی ئه‌و ژنه‌و (عه‌دنان.س-ی ته‌مه‌ن 40 ساڵان)ی مێردیدا جیاوازییه‌كی زۆری ته‌مه‌ن به‌دیده‌كرێت،پیاوه‌كه‌ ده‌ڵیت: له‌ كوردستان كه‌ چوومه‌ داوای خۆی و ماڵی باوكی به‌ هه‌موو شتێك رازی بوون، ته‌نها له‌ پێناوی ئه‌وه‌ی له‌گه‌ل خۆم بیبه‌مه‌ ده‌ره‌وه‌، به‌ڵام كه‌ هاته‌ ئێره‌و چاوی كرایه‌وه‌ به‌ یاساو ماف و شێوه‌ ژیانی ئێره‌ به‌ شێوه‌یه‌ك لێم هه‌ڵگه‌ڕایه‌وه‌ كه‌ ده‌یویست له‌ ماڵه‌كه‌م ده‌رم بكاته‌ ده‌ره‌وه‌، به‌ جۆرێك له‌ خۆبایی بووبوو كه‌ هه‌رچی له‌ كاسبی دوكانه‌كه‌م ده‌ستم ده‌كه‌وت بۆ ماڵی باوكی ده‌نارد، جگه‌ له‌مانه‌ش به‌هیچ جۆرێك سیقه‌م پێی نه‌مابوو، تا وایلێهات به‌ سه‌لامه‌تی له‌ یه‌كتری جیابووینه‌وه‌و هه‌ریه‌كه‌مان خه‌ریكی ژیانی خۆمانین.
له‌ به‌رامبه‌ریشدا خاتوو (نیان) ئه‌وه‌ی ئاشكراكرد كه‌ ئه‌و گه‌نجه‌و له‌به‌ر ئه‌و شووكردنه‌ی نه‌یتوانیوه‌ خوێندنه‌كه‌ی ته‌واوبكات، بۆیه‌ له‌ سوید سه‌رله‌نوێ دوای خوێندنی زمان چووه‌ته‌وه‌ زانكۆو كۆمه‌ڵێك هاوڕێی بیانی و سویدی كوڕو كچی هه‌یه‌، جارجاره‌ له‌ گه‌ڵیان ده‌چێته‌ گه‌شتوگوزارو سینه‌ماو ئه‌م لاو ئه‌ولا، به‌ڵام پیاوه‌كه‌ی پێی ناخۆشه‌و رێگری لێده‌كات و هه‌ندێكجار توندوتیژی به‌رامبه‌ر به‌كارهێناوه‌، ئه‌و وتی: كێشه‌ی من ئه‌وه‌یه‌ ئه‌و پیاوه‌ له‌ دیموكراسیترین وڵاتدا ده‌یه‌وێت ئازادییه‌كانم لێبستێنێت و هه‌ر بۆ ئه‌و بژیم، منیش مرۆڤم و ده‌مه‌وێت وه‌ك سویدییه‌كان خۆش بژیم، بۆیه‌ دوای چه‌ندین گفتوگۆی پۆلیس و دادگا ئیدی بۆمان ده‌ركه‌وت كه‌ ناتوانین به‌ یه‌كه‌وه‌ بژین، بۆیه‌ هه‌ركه‌سه‌ر له‌ ماڵی خۆمان.
جیاوازی ته‌مه‌ن
بۆ باسكردن له‌سه‌ر ئه‌و دۆسیانه‌و ده‌یان دۆسیه‌ی تری خێزانه‌ كورده‌كان و هۆكاره‌كانی ئه‌م هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌یه‌ (به‌یان ناسیح) وتی: به‌پێی ئه‌زموونی كاره‌كه‌م ده‌توانم بڵێم كێشه‌ی خێزانه‌ كورده‌كان هیچ جیاو‌ازییه‌كیان نییه‌ خێزانه‌كانی وڵاتانی رۆژهه‌ڵات، خاڵی هاوبه‌ش له‌ نێوانیاندا ئه‌وه‌یه‌ كه‌ كه‌سوكار‌ پشتیوانی له‌ ژنه‌كه‌ ناكه‌ن بۆ جیابوونه‌وه‌ له‌به‌ر عه‌یبه‌و قسه‌ی خه‌ڵكی، ترس له‌ ئابڕوچوون و ناموسی خێزان ده‌بێته‌ خه‌مێكی گه‌وره‌، هه‌ڵبه‌ت جیابوونه‌وه‌ی دوو كه‌س هه‌موو كاتێك پێشینه‌ی هه‌یه‌و هه‌رگیز له‌ پڕێكدا روونادات، سه‌ره‌تا پرۆسه‌ی هاوسه‌رگرتن له‌ناو هه‌ره‌ زۆری خێزانه‌كاندا پرۆسه‌یه‌كی زۆر بێ بنه‌مایه‌و له‌سه‌ر بنچینه‌ی خۆشه‌ویستی و یه‌كترناسین دروست نه‌بووه‌، كه‌سه‌كان ئازاد نین له‌ هه‌ڵبژاردنی یه‌كتردا، تائێستاش هه‌ر كه‌سوكار كچ و كوڕ بۆ یه‌كتر ده‌دۆزنه‌وه‌و بڕیاری زۆربه‌ی هاوسه‌رگیریه‌كان لای خزمه‌كانیانه‌‌، كڕین و فرۆشتن له‌ناو بازاری ژن هێنان و شووكردندا هه‌یه‌ كه‌ كێشه‌ی ناته‌بایی بۆ زۆر خێزان دروستده‌كات، ناته‌بایی نایه‌كسانی ژن و پیاوه‌كه‌ هۆیه‌كی تره‌ به‌ تایبه‌تی بۆ ئه‌و پیاوانه‌ی كه‌ له‌ ئه‌وروپا ژیاون، زۆربه‌ی كات كچێكی له‌ خۆیان منداڵترو بێئه‌زموونتر هه‌ڵده‌بژێرن، نه‌بوونی شتی هاوبه‌ش له‌ نێوان ژن و مێرده‌كاندا خاڵێكی تره‌ كه‌ ئه‌و دوو كه‌سه‌ هیچ شتێكیان نییه‌ پێكه‌وه‌ باسی كه‌ن، نه‌بوونی كلتووری گفتوگۆكردنیش هۆكاری تره‌، توندوتیژی به‌رامبه‌ر به‌ ژن هۆیه‌كی گرنگی جیابوونه‌وه‌ی خێزانه‌كانه‌، لێدانی جه‌سته‌یی، كه‌مكردنه‌وه‌و ئیهانه‌كردن، جنێودان، رێگه‌پێنه‌دانی ژنه‌كه‌ له‌ چوونه‌ ده‌ره‌وه‌، توندوتیژی ده‌روونی، توندوتیژی سێكسی له‌ناو په‌یوه‌ندی هاوسه‌ریداو به‌ زۆر سێكسكردن له‌گه‌ڵ ژنه‌كه‌دا، ئه‌مانه‌ هه‌موویان هه‌ریه‌كه‌یان هۆكاری تایبه‌ت.
سیستمی پیاوسالاری
هه‌ر له‌سه‌ر ئه‌م باسه‌ (یاسین شێخ ساڵح) پێیوایه‌ كه‌ تاكی كورد خاوه‌نی كۆمه‌ڵێك چه‌مكی كۆمه‌ڵایه‌تی و عادات و ئه‌قالیدی و دینی چه‌قگرتووه‌ كه‌ له‌ كاتی كێشه‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كاندا دێنه‌وه‌ هه‌مان خاڵی ده‌ستپێكردن، له‌ ده‌ره‌وه‌ی ئه‌و بازنه‌یه‌ش یان وه‌كو كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی موسوڵمان، كه‌ ئه‌مانه‌ش هۆكاری سلبی و ئیجابی راسته‌وخۆی هه‌یه‌ له‌سه‌ر هۆشیاری و تێگه‌یشتنی تاكی كورد له‌ تاراوگه‌ كه‌ له‌ ژیانی پێشوودا له‌ دنیایه‌كی پیاوسالاریدا ژیاوه‌و كه‌ دێته‌ تاراوگه‌ش ده‌یه‌وێت هه‌مان سیستم و ریتم پیاده‌بكاته‌وه‌، ئه‌مه‌ش ده‌بێته‌ سه‌ره‌تایه‌ك بۆ به‌ریه‌ككه‌وتنی دوو دنیای جیاوازو دوو كلتووری نامۆو سروته‌ ئایینیه‌كان و چه‌ندین جیاوازی تر كه‌ دروستكه‌رو خوڵقێنه‌ری كێشه‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كانن، سه‌رقاڵی پیاوان یان ژنان بۆ به‌ كاری ده‌ره‌وه‌و په‌یداكردنی بژێوی ژیانیان كه‌ هۆكارێكی تری كێشه‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كانه‌، چونكه‌ زۆرترین هه‌ردوولا كاتی ژیانیان ده‌به‌خشنه‌ كاره‌كانیان و كه‌مترین كات له‌گه‌ڵ خێزاندا به‌سه‌رده‌به‌ن كه‌ ئه‌مه‌ش ده‌بێته‌ نه‌مانی په‌یوه‌ندییه‌كی توندوتۆڵ له‌ نێوان خێزانه‌كاندا، ئه‌مانه‌ كێشه‌ن، هه‌روه‌ها مه‌سه‌له‌ی پاراستنی ناموس یان شه‌ره‌ف به‌داخه‌وه‌ زۆرجار كاره‌ساتی جه‌رگبڕی لێده‌كه‌وتووه‌ته‌وه‌، له‌ولاوه‌ش داهات و سه‌روه‌ت و مووچه‌ی جیا ئه‌مانه‌ هه‌موویانن هۆكارن.
خاتوو (تارا تواناش) وایده‌بینێت كه‌ ئه‌وه‌ی ئه‌مڕۆ تاكه‌كه‌س له‌ رووی كۆمه‌ڵایه‌تی و ئابوورییه‌وه‌ ئازادتره‌ بێگومان شێوه‌ی خێزان دروستكردنیش ده‌گۆڕێت شانبه‌شانی ئه‌و گۆڕانكارییانه‌ی له‌ كۆمه‌ڵگادا دروستده‌بێت، دیموكراتی و یه‌كسانی له‌ كۆمه‌ڵگادا دوو فاكته‌ری ترن بۆ دروستكردنی خێزان، هه‌ر كاتێك تاكه‌كان له‌گه‌ڵ ئه‌و گۆڕانكارییانه‌دا رێیان نه‌كرد تووشی كێشه‌ ده‌بنه‌وه‌و سه‌ره‌نجام لێكجیابوه‌نه‌وه‌ رووده‌دات.
سه‌ربه‌خۆیی دارایی
هه‌روه‌ها خاتوو نه‌جیبه‌ وتی: گه‌رچی ئامارێك نیه‌ تا وه‌ك بنه‌مایه‌ك پشتی پێببه‌ستریت بۆ زانینی رێژه‌ی جیابونه‌وه‌ له‌ ئه‌وروپا، به‌ڵام به‌ گشتی ئه‌و دیارده‌یه‌ هه‌یه‌، هۆكاریش زۆرن، بۆ خۆی پرۆسه‌ی هاوسه‌رگیری له‌لای ئێمه‌ به‌ شێوه‌یه‌كی ته‌ندروست پێكنایه‌ت، به‌ڵكو به‌پێی رێككه‌وتنی خێزانه‌كانی كوڕه‌و كچه‌ بڕیار له‌سه‌ر ژیانی ئه‌و دوو كه‌سه‌ ده‌ده‌ن، ئه‌وه‌ی قسه‌ی نیه‌ له‌سه‌ر شێوه‌ی پێكهینانی هاوسه‌رگیرییه‌كه‌ كوڕو كچه‌كه‌ خۆیانن، له‌ كاتێكدا په‌یوه‌ندی به‌ ژیانی ئه‌و دوو كه‌سه‌وه‌ هه‌یه‌، زۆرجار بۆ پێكهێنانی پرۆسه‌ی هاوسه‌رگیری، بیر له‌ بنه‌ماڵه‌، پله‌ی كۆمه‌ڵایه‌تی، ئابووری، سیاسی بووه‌و له‌سه‌ر بنه‌مای لێكتێگه‌یشتن و رێزو خۆشه‌ویستی دروست نه‌بووه‌، كاتێك دێنه‌ ده‌ره‌وه‌ی وڵات فرسه‌ت بۆ تێگه‌یشتن و هۆشیاربوونه‌وه‌ زۆره‌، بۆیه‌ ئه‌وه‌ ده‌بێته‌ فاكته‌رێك بۆ كردنه‌وه‌ی چاو و گوێچكه‌، به‌ ژن و پیاوه‌وه‌، هه‌موو ره‌فتاره‌كان ده‌خرێنه‌ژێر پرسیاره‌وه‌ ئه‌وه‌ش ئاسان نییه‌ بۆ كورد كه‌ رانه‌هاتووه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌و ئازادی بیروڕایه‌و ده‌گاته‌ سنووری له‌یه‌ك تێنه‌گیشتن و قبووڵنه‌كردنی ئه‌و ژیانه‌، هاوكات لایه‌نی ئابووریش رۆڵی هه‌یه‌ كه‌ لێره‌دا هیچ كات ژن و پیاو پێویستیان به‌یه‌ك نیه‌ تا له‌ پێناویدا بژی و مه‌جبوور بێت ئه‌و ژیانه‌ قبوڵبكات، مافه‌كانیش لێره‌دا له‌ رووی یاساییه‌وه‌ پارێزراون واته‌ یاساكان یارمه‌تیده‌رن بۆ ئه‌وه‌ی مرۆڤه‌كان هه‌ر كه‌سه‌و به‌ ته‌نها بژین.
كلتوور وه‌ك كێشه‌
ئاشكرایه‌ كه‌ هه‌ندێك له‌ خێزانه‌ كورده‌كانی تاراوگه‌ له‌ دووڕیانێكدان نه‌ده‌توانن وه‌ك خه‌ڵكی كوردستان بژین و ره‌فتار به‌ كلتووری خۆیان بكه‌ن، نه‌ ده‌شتوانن وه‌ك كۆمه‌ڵگه‌كانی خانه‌خۆیی ئه‌وروپی بژین و تێكه‌ڵییه‌ك دروستبكه‌ن.
له‌سه‌ر ئه‌و باسه‌ش خاتوو (نه‌جیبه‌) رایوایه‌ كه‌ خێزانه‌ كورده‌كان له‌هه‌ر كوێیه‌ك بژین كاریگه‌ری ئه‌و كلتوورو دابونه‌ریته‌ كۆمه‌ڵایه‌تسیه‌یان هه‌ر له‌سه‌ره‌، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی له‌ ئه‌وروپا یاسا بۆ هه‌مووان یه‌كسانه‌و مافی تاك پارێزراوه‌، ئه‌گه‌رچی یاساو رێساكان له‌ خزمه‌ت به‌رژه‌وه‌ندی تاكه‌كاندایه‌، به‌ڵام كورده‌كان ناتوانن خۆیان له‌و په‌روه‌رده‌ كلتوورییه‌ رزگار بكه‌ن كه‌ له‌ منداڵییه‌وه‌ پێی گۆشكراون واته‌ له‌سه‌ر بنه‌مای ره‌گه‌زی ئه‌رك و مافه‌كانیان بۆ دیاریكراوه‌، بۆیه‌ ئاسان نیه‌ كار به‌و یاساو رێسایانه‌ی ئێره‌ له‌گه‌ڵ یه‌ك ره‌فتار بكه‌ن، پێیان وایه‌ ئه‌وه‌ ده‌رچوونه‌ له‌ یاسا كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان له‌ منداڵییه‌وه‌ كاری پێده‌كات، بۆیه‌ ناتوانن خۆیان له‌گه‌ڵ كلتووری ئه‌و وڵاته‌ بگونجێنن، هه‌میشه‌ خۆیان به‌دوور ده‌گرن، ناتوانن له‌گه‌ڵ كۆمه‌ڵگه‌ی خۆشیان هه‌ڵبكه‌ن و بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ دواوه‌، لێره‌دا تووشی جۆریك له‌ سه‌رلێشیواوی ده‌بن، ئه‌مه‌ش گشتگیر نیه‌ له‌سه‌رهه‌مووان، هه‌یه‌ زۆرباش خۆی گونجاندووه‌و هاوكات كلتووری خۆشی پاراستووه‌، ئه‌وه‌ش ده‌كه‌وێته‌سه‌ر ئاستی بیركردنه‌وه‌ی ئه‌و كه‌سه‌.
خاتوو (به‌یان) له‌سه‌ر ئه‌م ته‌وه‌ره‌ رایه‌كی جیاوازی هه‌یه‌ به‌وه‌ی كه‌ مه‌سه‌له‌ی خۆگونجاندن په‌یوه‌ندی به‌ هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی خێزان نیه‌و ده‌ڵێت: من پێم وانیه‌ ژن و مێرده‌كان له‌به‌رئه‌وه‌ لێكجیاببنه‌وه‌، گرنگه‌ ئه‌وه‌ به‌بیر خۆماندا بهێنیه‌وه‌ كه‌ هیچ كه‌سێك ناچار ناكرێت كلتووری ئه‌وروپیه‌كان هه‌ڵگرێته‌‌وه‌، كلتووری ئه‌م وڵاتانه‌ش یه‌ك جۆر نیه‌، به‌ڵكو به‌ سه‌ده‌ها نۆرم و شێوه‌ی جیاواز هه‌یه‌، له‌و وڵاتانه‌دا تاكه‌كه‌س مافی بڕیاردانی هه‌یه‌، به‌ بۆچوونی من ئه‌وه‌ی كه‌ ده‌بێته‌ كێشه‌ی گه‌وره‌ی ئه‌وجۆره‌ خێزانانه‌ ئه‌وه‌یه‌ ئه‌و هه‌گبه‌یه‌ی به‌ كۆڵیانه‌وه‌یه‌ ئه‌و جۆره‌ بیروبۆچوونانه‌ی كه‌ له‌گه‌ڵ مافی مرۆڤ و تا رێزگرتن له‌ به‌رامبه‌ره‌كه‌ت ناگرێته‌وه‌، له‌و وڵاتانه‌ی یاسا سه‌روه‌ربێت هه‌موو شێوه‌ كۆیله‌تییه‌ك ره‌تده‌كرێته‌وه‌، له‌ تاراوگه‌ كه‌سانێكی زۆر هه‌ن له‌ هه‌ردوو ره‌گه‌ز ژیانێكی خۆش و باشیان بۆ خۆیان و منداڵه‌كانیان دروستكردووه‌و سوود له‌ شته‌ باشه‌كانی وه‌رده‌گرن.
به‌هه‌مانشێوه‌ خاتوو تاراش پێی وانیه‌ كه‌ خێزانه‌ كورده‌كان ئه‌و كێشه‌یان هه‌بێت و ده‌ڵێت: نازانم ئێوه‌ چ فاكته‌یه‌كتان لا هه‌یه‌ كه‌ پشتی پێببه‌ستن كاتێك باس له‌ سه‌رلێشێوانی ئه‌و كوردانه‌ ده‌كه‌ن، من تائێستا ئاگاداری ئه‌و لێكۆڵینه‌وه‌ زانستیانه‌ نیم كه‌ ئێوه‌ باسی ده‌كه‌ن، بێگومان دروستبوونی ژیانی خێزانی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ سه‌ر دیدو تێڕوانینی تاكه‌كه‌سه‌كان واته‌ ژیانێكی پێناسه‌كراوی ستاندارد نیه‌ كه‌ تایبه‌ت بێت ته‌نیا بۆ ئه‌وروپیه‌كان، پێكهاته‌ی دروستبوونی خێزانی هه‌میشه‌ له‌ گۆڕانكاریدایه‌ له‌ هه‌موو دنیاو به‌ تایبه‌تیش له‌ ئه‌وروپا، ئێستا خێزانی ئه‌وروپی شێوه‌ی جیاوازی هه‌یه‌، دایك و باوكێك له‌گه‌ڵ منداڵاكانیان یان دوو كه‌سی هۆمۆسێكسوێل (یه‌ك ره‌گه‌ز) كه‌ پێكهاتوون له‌ دوو باوك به‌یه‌كه‌وه‌ یان دوو دایك پێكه‌وه‌ كه‌ له‌وانه‌یه‌ دوو منداڵیان هه‌بێت كه‌ له‌وانه‌یه‌ یه‌كێكیان هه‌ڵگرتبێته‌وه‌و یه‌كێكی تریان خۆیان دایك یان باوكی بن به‌ یارمه‌تی خێزانێكی تر، له‌ كاتێكدا فشاری كۆمه‌ڵایه‌تی و ئایینی نه‌بێت له‌سه‌ر تاكه‌كه‌س و مرۆڤ له‌ رووی ئابوورییه‌وه‌ ئازاد بێت بێگومان خۆشه‌ویستی رۆحی ده‌بێته‌ كۆڵه‌یه‌كی گرنگ بۆ دروستكردنی خێزان، واته‌ خۆشه‌ویستی سه‌ربه‌خۆیی ده‌دات به‌ ژن و پیاو و ده‌یانكات به‌ دوو كه‌سی هاوشان و یه‌كسان هه‌ر له‌به‌ر ئه‌و هۆیه‌ش تاكه‌كه‌سه‌كان به‌ دوای كه‌سێكی تایبه‌تدا ده‌گه‌ڕێن و ئه‌وه‌ش ده‌بێته‌ هۆكاری دروستبوونی په‌یوه‌ندی.
هه‌ر له‌سه‌ر ئه‌م ته‌وه‌ره‌ شێخ یاسین وتی: په‌ندێكی كوردی هه‌یه‌ ده‌ڵێت (كه‌ چویته‌ شاری كوێران ده‌ست به‌ چاوته‌وه‌ بگره‌) به‌ خۆشحاڵییه‌وه‌ ره‌وه‌ندی كوردی تاراوگه‌ تا رادده‌یه‌ك توانیوێتی پارێزگاری له‌ بونیادی نه‌ته‌وه‌یی خۆی بكات، هه‌موو نه‌ته‌وه‌یه‌كانی تریش كه‌ له‌ كۆمه‌ڵگه‌ ئه‌وروپیه‌كاندا ده‌ژین توانیویانه‌ ئه‌و سیمایه‌ی خۆیان بپارێزن، كورد توانیوێتی له‌م بواره‌دا رۆڵێكی كاریگه‌ر بگێڕێت و ناسنامه‌ی خۆی و به‌شێك له‌ شێوه‌ جوانه‌كانی كۆمه‌ڵگه‌ی كورده‌واری و هونه‌ره‌كه‌ی و ناسنامه‌ی كوردی خۆی به‌ده‌ره‌وه‌ بناسێنێت، ژیانیش هه‌میشه‌ له‌ گۆڕانكاریدایه‌و ئه‌وه‌ش پێویستییه‌كی ژیانه‌ بۆ به‌رده‌وام بوون تا مرۆڤ بتوانێت له‌گه‌ڵ ژیاندا هه‌ڵبكات، ره‌وه‌ندی كوردی له‌ تاراوگه‌ هه‌ریه‌كه‌و له‌گه‌ڵ كلتوورێكی جیا له‌ خۆی ده‌ژی هه‌ر بۆیه‌ ناتوانێت وه‌كو ئه‌وانه‌ی كوردستان بژین كه‌ دوو دنیای زۆر له‌ یه‌كدی جیاوازن و ئه‌و هۆكاره‌ش یه‌كێكی تره‌ له‌و هه‌لوه‌سانه‌وه‌یه‌ی كه‌ ته‌وه‌ری باسه‌كه‌مانه‌.
چ بكرێت باشه‌
ئه‌رك و مشووری خواردنی ئه‌م دیارده‌یه‌و دۆزینه‌وه‌ی چاره‌سه‌ری گونجاو له‌ ئه‌ستۆی كێدایه‌؟ چ بكرێت باشه‌ بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ی ئه‌و دیارده‌یه‌ كه‌ كێشه‌یه‌كی كۆمه‌ڵایه‌تییه‌ له‌نێو كوردانی تاراوگه‌دا؟ ئه‌ركی حكومه‌تی هه‌رێم و ده‌زگا په‌یوه‌ندیداره‌كان و رێكخراوه‌ مه‌ده‌نییه‌كان، ده‌زگا رۆشنبیریه‌كان چییه‌؟ بۆ ئه‌مه‌ش شێخ ساڵح پێیوایه‌ كه‌ تائێستا نه‌توانراوه‌ پردێكی به‌هێزی په‌یوه‌ندی له‌ نێوان ره‌وه‌ندی كوردی و ناوه‌وه‌ی وڵات دروستبكرێت، بۆیه‌ هه‌موو كێشه‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كانیان به‌ رێگایه‌كی یاسایی ده‌چێته‌وه‌ به‌رده‌می دادگای وڵاتی خانه‌خوێی و دواجار مه‌مه‌ڵه‌یه‌كی یاساییان له‌گه‌ڵ ده‌كرێت كه‌ ئه‌وه‌ش دووره‌ له‌ ویستی خواسته‌كانی ره‌وه‌ندی كوردی، ئه‌گه‌ر ده‌زگا په‌یوه‌ندیداره‌كانی حكومه‌تی هه‌رێم بیانه‌وێت سنورێك بۆ كێشانه‌ دابنێن ده‌بێت چه‌ترێك بۆ كوردانی تاراوگه‌ به‌بێ جیاوازی فكری سیاسی و حزبایه‌تی دروستبكه‌ن، هه‌رچه‌نده‌ ئه‌مه‌ش چاره‌سه‌ری حه‌تمی نیه‌ به‌ڵام به‌ دروستكردنی په‌یوه‌ندیه‌كی به‌هێز تا راده‌یه‌ك ئومێدو ئارامی به‌خشده‌بێت بۆ ره‌وه‌ندی كوردی و ده‌بێته‌ ده‌روازیه‌ك بۆ چاره‌سه‌ر.
خاتوو تارا وتی: زانیاری ته‌واوم نیه‌ كه‌ قه‌باره‌ی جیابونه‌وه‌ چه‌نده‌، به‌ڵام هه‌میشه‌ گوێم له‌ رۆشنبیران ده‌بێت كه‌ رێژه‌ی ته‌ڵاق به‌ چاوێكی ره‌خنه‌وه‌ سه‌یرده‌كه‌ن، من پێموایه‌ ئازادی ئابووری رۆڵێكی گرنگی هه‌یه‌ له‌و دیاریده‌یه‌دا پاشان وه‌ك پێشتر ئاماژه‌م پێداوه‌ تێڕوانین بۆ خێزان دروستكردن هه‌میشه‌ له‌ گۆڕاندایه‌ له‌ هه‌موو كۆمه‌ڵگایه‌كدا، بێگومان كوردیش وه‌ك كۆمه‌ڵگاكانی تر كاریگه‌ری نه‌ته‌وه‌و وڵاتانی تری به‌سه‌ره‌وه‌یه‌، پێموایه‌ كه‌مته‌رخه‌می هه‌یه‌ له‌ پلاندان بۆ كارئاسانی پێكه‌وه‌ ژیان و جیابوونه‌وه‌، چ بكرێت بۆ رێگا ئاسانكردن و بۆ ئه‌و خێزانانه‌ی كه‌ كێشه‌یان هه‌یه‌ یان خۆشه‌ویستیان بۆ یه‌ك نه‌ماوه‌ بۆ ئه‌وه‌ی به‌ رێزه‌وه‌ له‌یه‌ك دووربكه‌ونه‌وه‌و چۆن حكومه‌تی خۆمان پلانی هه‌بێت بۆ ئه‌وه‌ی منداڵ نه‌بێته‌ سوته‌مه‌نی ده‌ستی دایك و باوكه‌ لێكجیابووه‌وه‌كان و ژیانێكی خۆش و ئارامیان بۆ دابینبكات.
گۆڕینی سیستمی ژیان
خاتوو به‌یان-یش ته‌ئكید له‌سه‌ر ئه‌وه‌ ده‌كاته‌وه‌ كه‌ حكومه‌تی هه‌رێم ده‌بێت به‌رنامه‌ی زانستی بۆ كێشه‌كانی كۆمه‌ڵگا هه‌بێت به‌وانه‌ی تاراوگه‌شه‌وه‌ بۆیه‌ ده‌ڵێت: به‌داخه‌وه‌ كه‌مته‌رخه‌می هه‌یه‌ كه‌ كار بۆ گۆڕینی ئه‌و نۆرمانه‌ ناكرێت كه‌ په‌یوه‌ندی هاوسه‌ری له‌سه‌ر دامه‌زراوه‌، پێویسته‌ حكومه‌ت و كۆمه‌ڵگا هه‌وڵی گۆڕینی سیستمی ژیان بده‌ن.
خاتوو نه‌جیبه‌ش داكۆكی له‌ بیروڕای ئه‌وان ده‌كات و ده‌ڵێت: ئه‌و بارودۆخه‌ به‌هۆی كه‌ڵه‌كه‌بوونی كێشه‌ی پێشینه‌یه‌ تووشی تاكه‌كان و خێزانه‌كان ده‌بن، ده‌بێت حكومه‌ت پلانی هه‌بێت بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ی ئیراده‌ بۆ تاك، تا بتوانن پرۆسه‌ی هاوسه‌رگیری له‌سه‌ر بنه‌ما ئینسانییه‌كه‌ پێكبێت، پێوسته‌ ده‌زگاكانی حكومه‌ت به‌ تایبه‌تی وه‌زاره‌ته‌كانی دادو كۆمه‌ڵایه‌تی و ئابووری و رۆشنبیری و په‌روه‌رده‌، پلانی هاوبه‌شیان هه‌بێت بۆ به‌رزكردنه‌وه‌ی ئاستی رۆشنبیری كۆمه‌ڵگه‌و لێكۆڵینه‌وه‌ له‌ هۆكاره‌كان و دیاریكردنی رێگه‌چاره‌سه‌ره‌كان، به‌ رای من تا پرۆسه‌ی هاوسه‌رگیری شێوه‌ی نۆرماڵ و سروشتیه‌كه‌ی خۆی وه‌رنه‌گرێت كه‌س ناتوانیت رێگری له‌ جیابوونه‌وه‌ بكات، ته‌نها به‌رزكردنه‌وه‌ی ئاستی رۆشنبیری و یاسا ده‌توانیت ئه‌و په‌یوه‌ندییه‌ رێكبخات، له‌ كۆمه‌ڵگه‌ی ئێمه‌شدا خۆشه‌ویستییه‌كی سروشتی راسته‌قینه‌ به‌بێ هیچ به‌رژه‌وه‌ندییه‌ك نه‌بووه‌ له‌ نێوان ژن و پیاواندا.
له‌ كۆتاییدا خاتوو به‌یان وتی: ئه‌گه‌ر دوو كه‌س كێشه‌ی په‌یوه‌ندیان هه‌بوو و له‌هه‌مانكاتدا بیانه‌وێت به‌یه‌كه‌وه‌ بژین ده‌بێت بتوانن داوای یارمه‌تی له‌ خه‌ڵك و ده‌زگای پرۆفیشیناڵ بكه‌ن تا كار له‌سه‌ر په‌یوه‌ندییه‌كه‌یان بكه‌ن، توندوتیژی كاتێك یه‌كێك توندوتیژی به‌كارده‌هێنێت با خێزانه‌كان پشتی ده‌ستدرێژكه‌ر نه‌گرن به‌ڵكو هه‌وڵی له‌گه‌ڵ بده‌ن په‌یوه‌ندی به‌ خه‌ڵكی شاره‌زا بكات و یارمه‌تی وه‌ربگرێت، هوشیاركردنه‌وه‌ی خێزانه‌كان به‌وه‌ی چیتر به‌ ئاره‌زووی خۆیان هاوسه‌ر بۆ كچ و كوڕه‌كانیان نه‌دۆزنه‌وه‌ به‌ڵكو لێگه‌ڕێن با بڕیاری ئه‌و دوو كه‌سه‌ بێت، با كه‌سوكاری ئه‌و ژنانه‌ی ژیانیان له‌ ئه‌وروپا ده‌بێته‌ دۆزه‌خ پشتیوانیان لێبكه‌ن، دوا تێبینیم ئه‌وه‌یه‌ له‌وانه‌یه‌ كه‌سانێك هه‌بن بڵێن ئه‌وه‌ "خه‌تای ژنه‌ كه‌ دێته‌ ئه‌وروپاو وا ده‌زانێت هه‌موو شتێك به‌ ئاره‌زووی خۆی ده‌بێت"، ئه‌مه‌ وێنه‌یه‌كی راست نییه‌ له‌سه‌ر ژنی كورد له‌ ئه‌وروپا، زۆربه‌ی ئه‌م ژنانه‌ منداڵیان هه‌یه‌و به‌ هیوای ژیانێكی باشتر بوونه‌ بۆ خۆیان و منداڵه‌كانیان‌، تائێستاش چه‌ندین ژنی كورد كه‌ خاوه‌نی منداڵ بوونه‌ دوای جیابوونه‌وه‌یان له‌ مێرده‌كانیان‌ كوژراون، ژن هه‌یه‌ خۆی كوشتووه‌، چونكه‌ كه‌سوكاری له‌ كوردستان رازی نه‌بوونه‌ له‌ مێردیان جیاببنه‌وه‌، به‌هیوام ئه‌م كێشانه‌ رووی راستیان ده‌ركه‌وێت و به‌ به‌رده‌وامی قسه‌ی له‌سه‌ر بكرێت..
له‌ كۆتاییدا به‌شداران هاوڕابوون له‌سه‌رئه‌وه‌ی چاره‌سه‌ركردنی كیسه‌كانی كۆمه‌ڵگا چ ئه‌وانه‌ی له‌ناو كوردستان ده‌ژین و چ ئه‌وانه‌ی له‌ تاراوگه‌و هه‌نده‌ران ده‌بێت پلانی زانستی داڕێژراو هه‌بێت و هه‌موو پێكه‌وه‌، حكومه‌ت، رێكخراوه‌ مه‌ده‌نییه‌كان، حزب و لایه‌نه‌ سیاسییه‌كان، تاكه‌كانی كۆمه‌ڵ، رۆشنبیرو رووناكبیران، كاری بۆ بكه‌ن و نه‌خۆشییه‌كان چاره‌سه‌ربكه‌ن، هه‌وره‌ها پێیان وابوو كه‌ هۆشیاری كۆمه‌ڵایه‌تی مایه‌ی چاره‌سه‌ربووونی 
هه‌موو ئه‌و كێشانه‌یه‌.

Thursday, May 9, 2013

حکومەتی هەرێم هاوکاری بەریتانیا دەکات بۆ ناردنەوەی بەزۆری پەنابەران


 بەڵگەیەکی دیکە کە هاوکاری حکومەتی هەرێم بۆ دیپۆرتی پەنابەران ئاشکرا دەکات هاتووە"پەنابەر (هادی خەلیل) لە گرتووخانەی کۆڵن برک بە سکرتارێتی فیدراسیۆنی ڕاگەیاند" ئەمرۆ کاتژمیر ٥ ئیوارە بەکاتی لەندەن لە فرکەخانەی هیسرۆوە دیپۆرتی فرۆکەخانەی نیو دەوڵەتی هەولێر دەکرێمەوە" هەروەها ئەوەشی ووت" ماوەی ١٢ ساڵە لە وڵاتی بەریتانیا دەژیم هیچ کێشەیەکی یاسایشم نەبوە و بەبەردەوامی هەفتانە ئیمزای پۆلیسم کردوە لەبری ئەوەی مافی پەنابەریم بدەنێ دیپۆرتی کوردستانم دەکەنەوە" هەروەها پەنابەر(بەرهەم سدیق) لەگرتووخانەی دەستبەسەری مۆرتن هۆڵ بەفیدراسیۆنی ڕاگەیاند" ماوەی ١٠ ساڵە لەبەریتانیا دەژیم بەبێ ئەوەی هیچ کێشەیەکی یاسایم هەبێت ولەکەیسە کۆنەکانین کەهەموویان وەلامیان وەرگرتووە بەلام بەداخەوە لەکاتی چوونم بۆ ئیمزای پۆلیس دەستبەسەریانکردم وماوەی ٢٥ ڕۆژه گیراوم" ئەوەشی ووت"ئیستا تیکتیان پێداوم کە ١٢ ئەم مانگە دیپۆرتی فرۆکەخانەی نیو دەولەتی هەولێر دەکرێمەوە" بەرهەم ووتیشی"چەندین جار گوێم لێبووە بەرپرسەکانی حکومەتی هەرێم لە کەناڵەکانەوە دەلێن لەگەل ئەوەنین کەس بەزۆر بنێرێتەوە کەچی بەداخەوە خۆیان لەژێرەوە هاوکاری ناردنەوەمان دەکەن" فرۆکەخانەی نیو دەوڵه‌تی هەولێر پەنابەرانی ئیرانیش وەردەگرێتەوە . لەکاتێکدا پەنابەرانی گرتووخانەی مۆرتن هۆڵ سکالاو نارەحەتیەکانی خۆیان دەگەیانده‌ سکرتیری فیدراسیۆن بەرێگای تەلەفون ،یەکێک لەوپەنابەرانە ووتی "من بەڵگەم لەلایە پەنابەر هانا رەسول پەنابەری کوردی ئیران بووە ٢ هەفتە لەمەوبەر دیپۆرتی فرۆکەخانەی نیو دەولەتی هەولێریانکردوە لەگەل ئەوەی بەکارمەندەکانی فرۆکەخانەی ووتوە : من کوردی ئیرانم . بەڵام ئەوان گوێیان بۆ نەگرتوە ووتویانه‌ دانەبەزیت بەشەق داتدەبەزینین و ئیستا ئەو پەنابەرە لەکوردستان لەسەر جادە دەخەویت"

Tuesday, May 7, 2013

له‌نێوان وزاره‌تی‌ كار و وه‌زاره‌تی‌ دارایی پێدانی‌ قه‌رزی‌ بچوك دواده‌كه‌وێت


به‌هۆی‌ رێوشوێنه‌ ئیدارییه‌كانی‌  نێوان  وه‌زاره‌تی‌ كاروكاروباری‌ كۆمه‌لاَیه‌تی‌ و وه‌زاره‌تی‌ دارایی حكومه‌تی‌ هه‌رێمی‌ كوردستان تاكو ئێستا پێدانی‌ قه‌رزی‌ بچوك به‌گه‌نجان بۆ ئه‌مساڵ دوای‌ تێپه‌ڕبوونی‌ پێنج مانگ ده‌ستی‌ پێنه‌كردۆته‌وه‌  و هه‌ردوو وه‌زاره‌تیش هۆكاره‌كه‌ی ده‌خه‌نه‌ ئه‌ستۆی‌ یه‌كتر .


 عه‌باس ئه‌كه‌رم وته‌بێژی‌ وه‌زاره‌تی‌  كاروكاروباری‌ كۆمه‌لاَیه‌تی‌  به‌ (خه‌ندان)ی‌ راگه‌یاند: ئێمه‌ وه‌ك وه‌زاره‌تی‌  كاروكاروباری‌  كۆمه‌لاَیه‌تی‌ رێوشێونه‌ ئیدارییه‌كانمان ته‌واوكردوه‌ و به‌ نوسراوێك ئاراسته‌ی‌ وه‌زاره‌تی‌ دارییمان كردوه‌ ، بۆئه‌وه‌ی ره‌زامه‌ندی‌ له‌سه‌ر خه‌رجكردنی‌ ئه‌و پاریه‌ بده‌ن، به‌لاَم تا ئێستا وه‌لاَمی‌ نوسراوه‌كه‌مان نه‌دراوه‌ته‌وه‌.



 هاوكات دلێر تارق وته‌بێژی‌ وه‌زاره‌تی‌ دارایی بێ ئاگایی خۆی‌ له‌و نوسراوه‌ نیشاندا و  به‌ (خه‌ندان)ی راگه‌یاند: رپێدانی‌ قه‌رزی‌ بچوك هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه‌ له‌لایه‌ن وزاره‌تی‌ كاروكاروباری‌ كۆمه‌لاَیه‌تی‌ سه‌رپه‌رشتی‌ ده‌كرێت ، ئه‌وان ده‌توانن ده‌ست به‌ پێدانی‌ ئه‌و قه‌رزه‌ به‌ گه‌نجان بكه‌نه‌وه‌.



 ماوه‌ی‌ دوو ساڵه‌ بڕیاری‌ پێدانی‌ قه‌رزی‌ بچوك بۆ گه‌نجان دراوه‌و به‌گوێره‌ی‌ بڕیاره‌كه‌ یه‌ك ملیۆن تا 15 ملیۆن به‌و گه‌نجانه‌ ده‌درێت كه‌ پرۆژه‌ی‌ بچوكیان هه‌یه‌، تائێستاش زیاتر له‌ 4 هه‌زارو 500 گه‌نج ئه‌و قه‌رزه‌یان وه‌رگرتووه‌ .



پێشتریش  وه‌زیری‌ كاروكاروباری‌ كۆمه‌لاَیه‌تی‌ رایگه‌یاندبوو گۆرانكاری‌ له‌ سسته‌می‌ قه‌رزه‌كه‌ ده‌كه‌ن و یاساكه‌ هه‌موارده‌كه‌نه‌وه‌،  به‌جۆرێك ماوه‌ی‌ گه‌ڕانه‌وه‌ی‌ پاره‌كه‌ بكرێته‌ 45 ساڵ، هه‌روه‌ها  قه‌رزه‌كه‌ ته‌نها بۆ لاوان نه‌بێت، چونكه‌ رۆژانه‌ گه‌وره‌ كچ  داوای‌ ئه‌و قه‌رزه‌ ده‌كه‌ن، به‌لاَم  یاساكه‌ نایانگرێته‌وه‌، هه‌ر به‌گوێره‌ی‌ هه‌مواركردنی‌ یاساكه‌ داوا كراوه‌ بڕی‌ پاره‌كه‌ له‌  15 ملیۆنه‌وه‌ بكرێت به‌20 بۆ 25 ملیۆن دینار.
خه‌ندان- ره‌هێل سه‌مه‌د

Thursday, May 2, 2013

هوشیارکردنەوەی لاوان لە مەترسیەکانی کوجی نایاسايى


کۆچى کوردان و کۆچ بۆ ئوسترالیا

لە دریژەی کار و جالاکیەکانی سەنتەری سلیمانی ریکخراوی ئازادی لاوان بە هاوکاری ستات و لەلایەن جالاکوان هەژار تەها سیمیناریکی سازکرد لەژیر نلونیشانی بو هوشیارکردنەوەی لاوان لە مەترسیەکانی کوجی نایاسای و کوجی گەنجنی کورد بو هەندەران... ئەم سمینارە جەندین بابەتی گرنگ تاوتوی کرا و بەژداران برینی بون لە جەند گەنجیکی کورد ک ئامادەی سیمسنارەکە بوون لە هولی سەنتەری سلیمانی ریکخراوی ئازادی لاوان..