رێنمایی نوێ‌ بۆ وه‌رگرتنی‌ ڤیزای‌ جۆرجیا ده‌رده‌كرێت

وه‌زاره‌تی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ عیراق رایگه‌یاند كه‌ رێنمایی نوێ‌ بۆ وه‌رگرتنی‌ ڤیزای‌ وڵاتی‌ جۆرجیا ده‌ركراوه‌ و له‌ڕێی‌ سه‌ردانكردنی‌ كونسوڵخانه‌كانی‌ ئه‌و وڵاته‌ له‌ عه‌مان و توركیا وه‌رده‌گێرێت.

ئه‌میندارێتی‌ گشتی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عیراق له‌ راگه‌یه‌ندراوێكدا رایگه‌یاند كه‌ وه‌زاره‌تی‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ عیراق روونیكردووه‌ته‌وه‌ كه‌ رێنماییه‌ نوێیه‌كانی‌ وه‌رگرتنی‌ ڤیزای‌ وڵاتی‌ جۆرجیا له‌لایه‌ن هاوڵاتیانی‌ عیراقییه‌وه‌ له‌ رێی‌ سه‌ردانكردنی‌ كونسوڵخانه‌ی‌ جۆرجیا له‌ عه‌مان و توركیاوه‌ ده‌بێت.

له‌ راگه‌یه‌ندراوه‌كه‌دا ئه‌میندارێتی‌ گشتی‌ ئه‌نجومه‌نی‌ نوێنه‌رانی‌ عیراق ئاماژه‌ی‌ به‌ رێنماییه‌ نوێیه‌كانی‌ وڵاتی‌ جۆرجیا بۆ پێدانی‌ ڤیزا به‌ هاوڵاتیانی‌ عیراقی‌ نه‌كردووه‌.

جۆرجیا وڵاتێكی گه‌شتیارییه‌ و ده‌كه‌وێته‌ رۆژهه‌ڵاتی ئه‌وروپا و رێژه‌ی دانیشتوانه‌كه‌ی نزیكی 5  ملیۆن كه‌سه‌.

به‌ریتانیا ڕێوشوێنی‌ توند له‌ دژی‌ كۆچبه‌ران ده‌گرێته‌به‌ر

حكومه‌تی‌ به‌ریتانیا رێوشوێنی‌ توند له‌ دژی‌ كۆچبه‌ران ده‌گرێته‌به‌ر و یاسای‌ تایبه‌ت به‌ كۆچبه‌ران هه‌موار ده‌كاته‌وه‌.

دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ رێكخراوی‌ نیشتیمانی‌ ئاماری‌ به‌ریتانیا له‌راپۆرتێكدا ئاشكرای‌ كرد، كه‌ ئاماری‌ كۆچبه‌ران به‌شێوه‌یه‌كی‌ به‌رچاو له‌ به‌ریتانیا زیادی‌ كردوه‌، ده‌یڤید كامیرۆن سه‌رۆك وه‌زیرانی‌ به‌ریتانیا رایگه‌یاند، رێوشوێنی‌ توند له‌ دژی‌ كۆچبه‌ران، به‌تایبه‌ت ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ له‌ ولاَتانی‌ دیكه‌ی‌ ئه‌وورپاوه‌ روو ده‌كه‌نه‌ به‌ریتانیا ده‌گرنه‌به‌ر و چاكسازییه‌كی‌ بنه‌ڕه‌تی‌ له‌و باره‌یه‌وه‌ ئه‌نجام ده‌ده‌ن.

كامیرۆن وتیشی‌، سیستمی‌ خۆش بژێویی‌ كۆمه‌ڵایه‌تی‌ به‌ریتانیا هاوشێوه‌ی‌ یانه‌یه‌كی‌ میلییه‌ كه‌ به‌ باجی‌ پیشه‌وه‌رانی‌ به‌ریتانی‌ دابین ده‌بێت، چه‌ندین نه‌وه‌  ئه‌م سیسته‌مه‌یان پاراستووه‌، كارێكی‌ شیاو نییه‌ كۆچبه‌رانی‌ تازه‌ هاتوو هه‌ر له‌ سه‌ره‌تای‌ هاتنیانه‌وه‌ له‌ تێكڕای‌ مافه‌كانی‌ ئه‌و سیستمه‌ به‌هره‌مه‌ند بن.

هه‌ر بۆیه‌ پێویسته‌ گۆڕانكاری‌ له‌و سیستمه‌دا بێته‌ ئاراوه‌ و كۆچبه‌رانی‌ یه‌كێتیی‌ ئه‌وروپا ، به‌ڵگه‌نامه‌ی‌ په‌یوه‌ندیدار به‌ پێشنیاری‌ كاركردنیان پێ بێت و ماوه‌ی‌ 4 ساڵ كار بكه‌ن، ئه‌و كاته‌ له‌ مافه‌كانی‌ سیستمی‌ به‌ریتانیا به‌هره‌مه‌ندبن. 

زیاتر له‌ 700 كۆچبه‌ر له‌ ده‌ریای‌ سپی‌ ناوه‌ڕاست سه‌رگه‌ردان بوون

ماوه‌ی‌ 10 رۆژه‌ به‌هۆی‌ كێشه‌ی‌ ته‌كنیكیه‌وه‌ له‌ به‌له‌مه‌كه‌یاندا، 700 كۆچبه‌ری‌ ئێرانی‌ و ئه‌فغانی‌ و سوری‌ له‌ ئاوه‌كانی‌ ده‌ریای‌ سپی‌ ناوه‌ڕاست سه‌رگه‌ردان بوون. 

ئاژانسی‌ هه‌واڵی‌ ئه‌سۆشێتد پرێس ئاشكرای‌ كرد، كه‌شتییه‌كی‌ هه‌ڵگری‌ 700 كۆچبه‌ر كه‌ زۆربه‌یان سوری‌ و ئێرانی‌ و ئه‌فغانین له‌ ده‌ریای‌ سپی‌ ناوه‌ڕاست به‌هۆی‌ وه‌ستانی‌ مه‌كینه‌ی‌ كه‌شتیه‌كه‌وه‌  سه‌رگه‌ردان بوون و ته‌واوبوونی‌ ئاو و خۆراكیشیان هه‌ڕه‌شه‌ له‌ ژیانیان ده‌كات.

له‌و باره‌یه‌وه‌ به‌رپرسێكی‌ خاچی‌ سووری‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ ئاشكرای‌ كرد، له‌ ئێستادا هێزه‌كانی‌ ده‌ریاوانیی یۆنان له‌ هه‌وڵی‌ ئه‌وه‌دان كه‌شتییه‌كه‌ به‌ ئاڕاسته‌ی‌ به‌نده‌ری‌ یه‌راپترا له‌دورگه‌ی‌ كریت ببه‌ن و له‌وێدا خاچی‌ سور شوێنی‌ كاتیی‌ بۆ نیشته‌جێكردنی‌ ئه‌و كۆچبه‌رانه‌ ئاماده‌ كردوه‌.

له‌و باره‌یه‌وه‌ یه‌كێك له‌ سه‌رنشینانی‌ كه‌شتییه‌كه‌ به‌ كه‌ناڵی‌ بی‌ بی‌ سی‌ راگه‌یاندوه‌، كه‌شتییه‌كه‌یان 10 رۆژ پێش ئێستا له‌توركیاوه‌ به‌ره‌و كه‌ناره‌كانی‌ ئیتاڵیا به‌ڕێكه‌توه‌، به‌ڵام پاش 2 رۆژ مه‌كینه‌ی‌ كه‌شتیه‌كه‌ له‌كار كه‌وتوه‌و كه‌شتیوانه‌كه‌ش رایكردوه‌.

نیگه‌رانى زۆر له‌باره‌ى یاساى كۆچى ئوسترالیاوه‌ په‌یدا ده‌بێت

كۆچ بۆ ئوسترالیا و كۆچى كوردان

پارتى كرێكاران و سه‌وزه‌كان نیگه‌رانى زۆرى خۆیان ڕاده‌گه‌یه‌نن له‌باره‌ى به‌رفراوان كردنى یاساى كۆچه‌وه‌، له‌دواى ئه‌وه‌ى ئه‌نجومه‌نى سێناتى ئوسترالى پێشنیارى كرد و ڕۆژى دووشه‌ممه‌ په‌سه‌ند كرا. ته‌واوى یاساكه‌ ئه‌م بڕگه‌ سه‌ره‌كیانه‌ له‌خۆى ده‌گرێت:

-دووباره‌ چالاككردنه‌وه‌ى ڤیزاى پاراستنى كاتى و ده‌ركردنى ڤیزاى كه‌شێكى هێمن بۆ چالاكى و پڕۆژه‌.

-دووباره‌ پێناسه‌كردنه‌وه‌ى ئه‌وه‌ى كێ داواكردنى مافى په‌نابه‌رى هه‌یه‌.

-ڕێگه‌دان به‌ ده‌سه‌ڵاتداران بۆ ده‌ستبه‌سه‌رداگرتنى هۆكارى گواستنه‌وه‌و كه‌سه‌كان له‌هه‌رشوێنێك له‌ جیهاندا به‌بێ له‌به‌رچاوگرتنى یاسا نێوده‌وڵه‌تى و ناوخۆییه‌كان.

-پێداچوونه‌وه‌ له‌لایه‌ن دادگاى تێهه‌ڵچوونه‌وه‌و پێداچوونه‌وه‌ى په‌نابه‌ران به‌ بنیاتنانى سیستمێكى خێرا.

-ئه‌و منداڵانه‌ى له‌ ئوسترالیا له‌دایك ده‌بن كه‌ باوك و دایكیان داواى مافى په‌نابه‌رى ده‌كه‌ن، هه‌مان پێگه‌یان پێبدرێت.

-هه‌ندێك له‌ یاسا نێوده‌وڵه‌تیه‌كان په‌یوه‌ست نین له‌ هه‌ندێ بارودۆخدا.

هه‌ریه‌كه‌ له‌ پارته‌كانى كرێكاران و سه‌وزه‌كان شه‌وى دووشه‌ممه‌ ڕاپۆرتێكیان ئاڕاسته‌ى سێنات كرد. پارتى كرێكاران ڕایگه‌یاند كه‌ هه‌وڵى حكومه‌ت بۆ خۆبه‌دوورگرتن له‌ سیستمى دادوه‌رى له‌سه‌ر بنه‌ماى به‌كه‌م ته‌ماشاكردنى كه‌یسى دادگاى باڵایه‌ له‌ئێستادا، كه‌ له‌باره‌ى تامیله‌كانه‌وه‌یه‌ كه‌ له‌ ده‌ریادا ده‌ستگیر كراون. سه‌وزه‌كانیش ده‌ڵێن كه‌ ئه‌و یاسایه‌ یه‌كێكه‌ له‌ سه‌ختترین ئه‌و یاسایانه‌ى كه‌ په‌رله‌مان به‌خۆیه‌وه‌ بینیووه‌ و یاسایه‌كه‌ هه‌وڵێكه‌ بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ى ژماره‌ى په‌ناخوازانى ئوسترالى و به‌یاسایى كردنى هه‌وڵ و ئۆپه‌راسیۆنه‌كانیان له‌ ده‌ریادا.

ئیندۆنیزیا: ڕه‌تكردنه‌وه‌ى په‌ناخوازان له‌لایه‌ن ئوسترالیاوه‌ قه‌یرانى هاوبه‌ش دروست ده‌كات

كۆچ بۆ ئوسترالیا و كۆچى كوردان

حكومه‌تى ئیندۆنیزى ڕه‌خنه‌ى له‌ بڕیارى تاكلایه‌نانه‌ى وه‌زیرى كۆچى ئوسترالی سكۆت مۆریسۆن گرت، كه‌ بڕیاریداوه‌ به‌وه‌ى كه‌ په‌ناخوازان له‌ ئیندۆنیزیاوه‌ وه‌رنه‌گرێت، و ڕایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ ئه‌م بڕیاره‌ په‌یوه‌ندییه‌كانیان داده‌ڕمێنێت.

به‌پێى زانیارییه‌كان وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى ئیندۆنیزیا، باڵیۆزى ئوسترالیا گرێگ مۆریاریتى بانگهێشت كردووه‌ بۆئه‌وه‌ى نیگه‌رانییه‌كانى خۆى پێ بگه‌یه‌نێت له‌باره‌ى ئه‌و بڕیاره‌وه‌. به‌ڕێوه‌به‌رى گشتى ئاسیاى پاسیفیكى وه‌زاره‌ته‌كه‌، یورى تامرین، به‌ ئه‌ى بى سى ڕاگه‌یاند كه‌ ئه‌و هنگاوه‌ قه‌یرانى له‌نێوان هه‌ردوو وڵاتدا دروستكردووه‌و مه‌ترسى بۆ په‌یوه‌ندییه‌كانیان دروست ده‌كات. جێگه‌ى باسه‌ كه‌ له‌ماوه‌ى ڕابردوودا سه‌ركرده‌كان و وه‌زیرانى ده‌ره‌وه‌ى ئوسترالیا و ئیندیۆنیزیا كۆبوونه‌وه‌ى باڵایان ئه‌نجامدا و جه‌ختیان كردووه‌ له‌ په‌یوه‌ندییه‌كانى نێوانیان كرده‌وه‌.

ئەڵمانیا بەخشینی پەنابەری بە عێراقی و سوورییەکان خێرا دەکات

نووسینگەی فیدراڵی کۆچبەران و پەنابەرانی ئەڵمانیا بڕیاری دا لە ئێستا بەدواوە ماوەی لێکۆڵینەوە لە داخوازیی مافی بەنابەرانی عێراقی و سووریایی کورت بکاتەوە. بەپێی زانیارییەکانی وەزارەتی ناوخۆی فیدراڵی کە لە هەندێك لە میدیاکانی ئەڵمانیادا ئاماژەی بۆ کراوە، نووسینگەی فیدراڵی کۆچبەران و پەنابەران بڕیارێکی چەند هەفتەیەك لەمەوبەری وەزارەتی ناوخۆ جێبەجێ دەکات. بڕیارەکەیش کوردانی ئێزدی و مەسیحییەکانی عێراق و پەنابەرانی سووریایی دەگرێتەوە و دۆسیەکانیان دەخرێتە پێشەوە.

بەپێی ئەو بڕیارە نوێیە، چاوپێکەوتن لەگەڵ پەنابەردا ناکرێت و تەنیا داوای لێ دەکرێت فۆرمێك پڕ بکاتەوە و داوای پاراستنی مافی نێودەوڵەتی بکات. پاش ئەوە پەنابەر دوای ١١ ڕۆژ تا ٣ مانگ وەڵامی بۆ دێتەوە. بەڵام ئەم بڕیارە کەسانێك ناگرێتەوە کە پێش هاتنیان بۆ ئەڵمانیا لە وڵاتێکی تری ئەوروپا داوای مافی پەنابەرییان کردبێت.

بەپێی نوێترین ئاماری نووسینگەی فیدراڵی کۆچبەران و پەنابەران، لە مانگی تشرینی یەکەمی ڕابردوودا ١٨٤١٥ بیانی لە ئەڵمانیا داوای مافی پەنابەرییان کردووە و پەنابەرانی سووریایی بە ڕێژەی ٢٦،٨%دا گەورەترین گرووپی ناو ئەو پەنابەرانە پێكدەهێنن. پەنابەرانی عێراقییش بە پلەی دەیەم دێن و ٣%ی ئەو ژمارەیە پێكدەهێنن. بەڵام لە ئامارەکەدا هیچ ئاماژەیەك بۆ ڕەگەزی نەتەوەیی و ئاینیی پەنابەرانی عێراقی و سووریایی و وڵاتانی تر نەکراوە، چونکە وەك باوە، لە ئامارەکاندا تەنیا ئاماژە بۆ وڵاتی پەنابەر دەکرێت.

پەنابەرانی عێراق نائومێد دەكرێن

سكۆت مۆریسۆن ، وەزیری كۆچی ئوسترالیا ڕاگەیاند كە حكومەتی ووڵاتەكەی چیتر مافی پەنابەرێتی نادات بەو پەناخوازانەی كەلەدوای 1ی تەممووزی ئەمساڵەوە ناوی خۆیان تۆماركردووە لە ووڵاتی ئەندەنوسیا.

بەپێی ووتەكانی وەزیری كۆچی ئوسترالیا مەبەستیان لەو گۆڕانكاریە تێكشكاندنی ئەو باندە قاچاخچیانەیە كە لەهەوڵی ناردنی پەنابەرانن بۆ ئەندەنوسیا تا بتوانن لەوێوە سودمەند بن لە پڕۆگرامە مرۆیەكانی وەرگرتنی پەنابەران لەلایەن ئوسترالیاوە. ئەم گۆڕانكاریانەش چارەنوسی هەزاران كۆچبەر لە ووڵاتی ئەندەنوسیا دەخاتە مەترسیەوە كەبەمەبەستی وەرگرتنیان لەلایەن ئوسترالیاوە ڕوویان لەو ووڵاتە كردووە.

بەپێی دواهەمین ئاماری كۆمیسیۆنی پەنابەرانی سەر بە نەتەوە یەكگرتووەكایش ، هەتا مانگی ئەیلولی ئەمساڵ ، 283 پەناخوازی بەڕەگەز عێراقی بەمەبەستی وەرگرتنی كەیسەكانیان وەك پەنابەر لەلایەن ئەو كۆمیسیۆنەوە لە ئەندەنوسیا تۆماركراون و لەهەوڵی بەدەستهێنانی مافی پەنابەرێتی لە ئوسترالیا بوون لەچوارچێوەی پڕۆگرامی ساڵانەی وەرگرتنی پەنابەران لەلایەن ئەو ووڵاتەوە.

بەپێی ئەو سیاسەتە نوێیە كەدوێنێ – سێشەممە بڵاوكرایەوە لەزاری وەزیری كۆچی ئوسترالیاوە ، ئەو پەناخوازانە ئەگەر بیشیسەلمێنن پەنابەرن بەڵام لەدوای 1ی تەمموزی ئەمساڵەوە خۆیان تۆماركردبێت لەلای كۆمیسیۆنی پەنابەرانی سەربەنەتەوەیەكگرتووەكان لە ئەندەنوسیا ئەوا ناتوانن داوا پێشكەش بكەن بەو كۆمیسیۆنە تا لە ئوسترالیا نیشتەجێیان بكات.

پێشتریش حكومەتی ئوسترالیا ڕایگەیاند كە بۆ ساڵی 2014 بۆ 2015 ، ئوسترالیا 2200 (دووهەزار ودووسەد) پەنابەری عێراقی وەردەگرێت لەچوارچێوەی پڕۆگرامی ساڵانەی وەرگرتنی پەنابەران لەدەرەوەی ووڵاتەكەی و پشكی شێریش لەو ژمارەیە درا بە پەنابەرانی مەسیحی و كوردانی ئێزیدی.

ئەم گۆڕانكاریەش لەسیاسەتی وەرگرتنی پەنابەران لەلایەن ئوسترالیاوە كاردانەوەی توندی رێكخراوەكانی تایبەت بەداكۆكیكردن لە مافی مرۆڤ و مافی پەنابەرانی بەدوایخۆیدا هێنا و هەردوو ڕێكخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی و ڕێكخراوی هیومان ڕایتزۆچ نیگەرانی خۆیان لەو گۆڕانكاریە نیشاندا و ڕایانگەیاند ئەو سیاسەتە نوێیە زیاتر پەناخوازانی نیشتەجێی ئەندەنوسیا دەكات بە قوربانی بەتایبەت لە ووڵاتێكدا ، كە مەبەستیان ئەندەنوسیایە ، كە توانای دابینكردنی هەلی كاروخۆشگوزەرانی بۆ پەناخوازانی نیشتەجێی ووڵاتەكەی نیە.

سەرچاوە : ماڵپەری كەناڵی ئەی بی سی نیوز 

هه‌واڵێكی خۆش بۆ ده‌رچوانی به‌رنامه‌ی تواناسازی لاوان

وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵاوتوێژینه‌وه‌ی زانستی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان رایده‌گه‌یه‌نێت، دوای چه‌ندین هه‌وڵی وه‌زاره‌ته‌كه‌یان، ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران ره‌زامه‌ندی نیشاندا له‌سه‌ر دامه‌زراندنی ده‌رچوانی به‌رنامه‌ی تواناسازی لاوان.

به‌ گوێره‌ی راگه‌یه‌ندراوێكی وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵاوتوێژینه‌وه‌ی زانستی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان كه‌ وێنه‌یه‌كی بۆ خه‌ندان نێردراوه‌، تیایدا هاتووه‌:  دوای هه‌وڵ و كۆششه‌ به‌رده‌وامه‌كانی وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵا و توێژینه‌وه‌ی زانستی و له‌ ئه‌نجامی گفتوگۆی نێوان د.یوسف گۆران،  وه‌زیری خوێندنی باڵا و توێژینه‌وه‌ی زانستی و نێچیرڤان بارزانی، سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان بۆ دامه‌زراندنی ده‌رچوانی به‌رنامه‌ی تواناسازی، دواجار ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستان به‌نوسراوی ژماره‌ 6864 كه‌ له‌ رێكه‌وتی (2/11/2014) ده‌رچوه‌، وه‌ڵامی نووسراوی ژماره‌  17478ی وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵا و توێژینه‌وه‌ی زانستی دایه‌وه‌، ره‌زامه‌ندی نیشاندا بۆ دامه‌زراندنی ده‌رچوانی به‌رنامه‌ی تواناسازی.

هه‌روه‌ها هاتووه‌: "له‌و چوارچێوه‌یه‌شدا وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵا و توێژینه‌وه‌ی زانستی داوا له‌ هه‌ڵگرانی بڕوانامه‌ی ماسته‌ر ده‌كات، ئه‌وانه‌ی كه‌ له‌ چوارچێوه‌ی به‌رنامه‌ی تواناسازی خوێندنیان ته‌واو كردوه‌ و له‌ هیچ ده‌زگاو دامه‌زراوه‌یه‌كی هه‌رێمی كوردستان دانه‌مه‌زراون، له‌ ماوه‌ی 10 رۆژ سه‌ردانی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی خۆیه‌تی له‌ دیوانی وه‌زاره‌ت بكه‌ن له‌گه‌ڵ هێنانی پێداویستیه‌كان به‌مه‌به‌ستی رایكردنی مامه‌ڵه‌ی دامه‌زراندنیان و به‌رزكردنه‌وه‌ی ناوه‌كانیان بۆ ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران بۆ ئه‌وه‌ی فه‌رمانی دامه‌زراندنیان بۆ ده‌ربچێت".

پێداویستیه‌كان:

1. بڕوانامه‌ی (ماسته‌ر، به‌كالۆریۆس)

2. نووسراوی په‌سه‌ندكراوی بڕوانامه‌ی (ماسته‌ر) و ئه‌گه‌ر بڕوانامه‌ی به‌كالۆریۆسی له‌ ده‌ره‌وه‌ی وڵات ته‌واو كردوه‌، پێویسته‌ نوسراوی یه‌كسانكراوی هه‌مان بڕوانامه‌ش له‌گه‌ڵ خۆیدا بهێنێت.

3. ناسنامه‌ی باری شارستانی

4. ره‌گه‌زنامه‌ی عیراقی

ناورۆ، به‌هه‌شتێك بۆ گه‌شتیاری‌‌و دۆزه‌خێك بۆ په‌ناخوازانی‌ كورد

دورگه‌ی‌ ناورۆ، یه‌كێكه‌ له‌بچوكترین وڵاتانی‌ جیهان كه‌ دانیشتوانه‌كه‌ی‌ له‌ 11 هه‌زار كه‌س تێپه‌ڕناكات‌و ده‌كه‌وێته‌ ناو دڵی‌ زه‌ریای‌ هێمنه‌وه‌

هه‌میشه‌ به‌یه‌كێك له‌سه‌رنجڕاكێشترین دورگه‌كانی‌ دونیا بۆ گه‌شتوگوزار دانراوه‌ به‌جۆرێك به‌دورگه‌ی‌ كه‌یف‌و خۆشی‌ ناوبانگی‌ ده‌ركردوه‌، به‌ڵام له‌ئێستادا بۆته‌ دورگه‌ی‌ دۆزه‌خ بۆ په‌ناخوازن.

هه‌ژار ته‌ها، ئاوێنه‌نیوز: ئاژانسی‌ هه‌واڵی‌ رییانۆڤۆستی‌ روسی‌ بڵاویكرده‌وه‌ كه‌ ژنێكی‌ كورد له‌یه‌كێك له‌كه‌مپه‌كانی‌ په‌نابه‌رانی‌ دورگه‌ی‌ ناورۆ پێویستی‌ به‌په‌له‌ی‌ به‌هاوكاری‌ ته‌ندروستیه‌‌و خراپی‌ بارودۆخی‌ ئه‌و كه‌مپه‌ گرفتی‌ ته‌ندروستی‌ بۆ دروستكردوه‌. 

ئه‌و ئاژانسه‌ له‌زاری‌ هاوسه‌ری‌ ئه‌و ژنه‌وه‌ ڕایگه‌یاند كه‌ خێزانه‌كه‌ی‌ دوگیانه‌‌و باری‌ ته‌ندروستی‌ ته‌واونیه‌ به‌تایبه‌ت له‌ڕوی ده‌رونیه‌وه‌، چونكه‌ وه‌ك ئه‌و ئاماژه‌ی‌ بۆ كردوه‌ مانه‌وه‌یان له‌كه‌مپه‌كانی‌ ئه‌و دورگه‌یه‌ توشی‌ جۆرێك له‌نیگه‌رانی‌ ده‌رونی‌ كردون. 
هه‌روه‌ها ئاماژه‌ی‌ بۆ ئه‌وه‌ كردوه‌ كه‌ پزیشكه‌كانی‌ ئه‌و دورگه‌یه‌ شاره‌زاییه‌كی‌ وه‌هایان نیه‌‌و به‌وته‌ی‌ ئه‌و چه‌ندین جار ئه‌و ده‌رمانانه‌ بۆ خێزانه‌كه‌ نوسراوه‌ كه‌ نابێت له‌كاتی‌ دوگیانیدا به‌كاربهێنرێن، ئه‌مه‌ جگه‌ له‌نه‌بونی‌ ئامێره‌ ته‌ندروستیه‌كانی‌ تایبه‌ت به‌دوگیانی‌.

ئاژانسه‌كه‌ ئاماژه‌ بۆئه‌وه‌ ده‌كات كه‌ ئه‌و خێزانه‌ له‌ بنه‌چه‌دا خه‌ڵكی‌ كوردستانی‌ ئێرانن. پێشتریش په‌نابه‌رێكی‌ تر به‌ناوی‌ ( ڕه‌زا به‌راتی‌ ) هه‌ر له‌و دوورگه‌یه‌ بووه‌ یه‌كه‌م قوربانی‌ سیاسه‌تی‌ ڕاگواستنی‌ په‌نابه‌ران له‌لایه‌ن ئوسترالیاوه‌ بۆ دوورگه‌ی‌ ناورۆ و له‌شه‌وی‌ 17 ی‌ شوباتی‌ ئه‌مساڵدا له‌ پێكدادانی‌ نێوان په‌ناخوازانی‌ كه‌مپه‌كه‌یان و پاسه‌وانانی‌ ئه‌و كه‌مپه‌ گیانی‌ له‌ده‌ستدا.
له‌ماوه‌ی‌ زیاتر له‌ده‌ ساڵی‌ رابردوداو به‌مه‌به‌ستی‌ راگواستنی‌ په‌ناخوازه‌كانی‌، حكومه‌ته‌ یه‌ك له‌دوایه‌كه‌كانی‌ ئوسترالیا چه‌ندجارێك رێكه‌وتنامه‌یان له‌گه‌ڵ ئه‌و دورگه‌یه‌ ئیمزاكردوه‌‌و چه‌ند كه‌مپێكی‌ له‌و دورگه‌یه‌ كردۆته‌وه‌ بۆ ئه‌و په‌ناخوازانه‌ی‌ كه‌ به‌به‌له‌م‌و به‌شێوه‌یه‌كی‌ نایاسایی‌ خۆیان ده‌گه‌یه‌ننه‌ ئوسترالیاو بڕیاریدا كه‌ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك مافی‌ په‌نابه‌رێتی‌ نه‌داته‌ هیچ كه‌سێك كه‌ له‌ڕێگه‌ی‌ ده‌ریاوه‌‌و به‌قاچاخ ده‌گه‌نه‌ ئه‌و وڵاته‌‌و دیپۆرتی‌ ئه‌و دورگه‌یه‌ یان دورگه‌ی‌ پاپانیوگینیایان بكات كه‌ به‌پێی‌ ڕێكه‌وتنامه‌كه‌ی‌ ئه‌و په‌ناخوازانه‌ ده‌توانن داوای‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتی‌ له‌و دوو دورگه‌یه‌ بكه‌ن ئه‌گه‌ر سه‌لماندیان په‌نابه‌ری‌ ڕاسته‌قینه‌ن‌و به‌هیچ شێوه‌یه‌ك ناتوانن داوای‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتی‌ له‌ئوسترلیا بكه‌ن. ئه‌م سیاسه‌ته‌ش بۆته‌ جێگه‌ی‌ نیگه‌رانی‌ ڕێكخراوه‌كانی‌ تایبه‌ت به‌داكۆكیكردن له‌په‌نابه‌ران‌و به‌پێشێلكاری‌ مافی‌ په‌نابه‌رانی‌ له‌قه‌ڵه‌م ده‌ده‌ن. 
ئاژانسه‌كانی‌ هه‌واڵی‌ ئوسترالیاش له‌كاتی‌ رودانی‌ كاره‌ساته‌كه‌دا ناسنامه‌ی‌ ئه‌و په‌نابه‌ره‌یان ئاشكراكرد كه‌ به‌ڕه‌گه‌ز كوردی‌ ئێرانه‌‌و له‌بنه‌چه‌دا خه‌ڵكی‌ پارێزگای‌ ئیلام بوه‌. 
هاوشێوه‌ی‌ ئه‌و كه‌یسانه‌ی‌ ئێستاش له‌رابردودا چه‌ندین كه‌یسی‌ په‌ناخوازی‌ كورد له‌و دورگه‌یه‌ بونه‌ جێگه‌ی‌ باسی‌ میدیاكانی‌ جیهان. ئومێدی‌ ته‌مه‌ن 35 ساڵ نمونه‌ی‌ په‌نابه‌رێكی‌ تری‌ كورده‌ كه‌ بۆ نزیكه‌ی‌ 50 ڕۆژ مانگرتنی‌ له‌خواردن راگه‌یاند له‌ساڵی‌ 2012 كه‌ مه‌به‌ست له‌مانگرتنی‌ كۆتایهێنان بو به‌ده‌ستبه‌سه‌ركردنی‌ ئه‌وو هاوڕێكانی‌ له‌و دورگه‌یه‌‌و گێرانه‌وه‌یان بو بۆ ئوسترالیا. 
به‌پێی‌ ئاماره‌ فه‌رمیه‌كان، له‌ئێستادا زیاتر له‌ 1100 په‌ناخواز به‌ته‌نها له‌و دورگه‌یه‌دان كه‌ به‌شێكیان به‌ڕه‌گه‌ز ئێرانی‌‌و هه‌روه‌ها عێراقین.

سه‌رچاوه‌: ئاژانسی‌ هه‌واڵی‌ رییانۆڤۆستی‌ روسی‌، ئاژانسه‌كانی‌ هه‌واڵی‌ ئوسترالی‌

كۆلێژی واشنتۆن زه‌ماله‌ی خوێندن بۆ خوێندكاران له‌ هه‌رێم ده‌ڕه‌خسێنێت

كۆلێژی‌ واشنتۆن جیفرسونWashington & Jefferson College W&J هه‌لی‌ پێدانی‌  زه‌ماله‌یه‌كی‌ خوێندن بۆ قوتابیانی‌ ئاست به‌رز له‌ هه‌رێمی‌ كوردستانی‌ عیراق بۆ به‌ده‌ستهێنانی‌ بڕوانامه‌ی‌ به‌كالۆریۆس راده‌گه‌یه‌نێت. 

زه‌ماله‌كه‌ پشتیوانی‌ هاوشانی‌ ئایینده‌ی‌ ئابووری‌، زانستی‌، كه‌لتوری‌ وسیاسی‌ له‌ نێوان گه‌لی‌ ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتوه‌كانی‌ ئه‌مریكاوگه‌لی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانی‌ عیراقدا ده‌كات.

قوتابیان ده‌توانن راسته‌وخوَ داواكاری‌ پێشكه‌ش بكه‌ن بو ئه‌م زه‌ماله‌یه‌. كاندیده‌ شیاوه‌كان  قوتابیانی‌ قۆناغی‌ كۆتایی‌ خوێندنی‌ ئاماده‌یی و، ده‌رچوانی‌ تازه‌ی‌ ئاماده‌یی‌، هه‌روه‌ها قوتابیانی‌ قۆناغی‌ یه‌كه‌م و دووه‌می‌ زانكۆ ده‌گرێته‌وه‌. 

ئه‌م زه‌ماله‌یه‌ بۆ به‌ده‌ستهێنانی‌ بڕوانامه‌ی‌ بكالۆریۆسه‌ له‌ كۆلیژی‌ واشنتۆن جیفرسون. خه‌رجی‌ ته‌واوی‌ خوێندن له‌ ئه‌ستۆی‌ خۆی‌ ده‌گریت له‌ گه‌ل دابینكردنی‌ به‌شی‌ ناوخویی‌ و پێدانی‌ بره‌ پاره‌ی‌ كرینی‌ پێداویستیه‌كانی‌ خوێندن (په‌رتوك..هتد). هه‌روه‌ها دابینكردنی‌ خه‌رجی‌ گه‌شت.

ئه‌و قوتابیانه‌ی‌ به‌ دوای‌ به‌ده‌ستهێنانی‌ بروانامه‌ی‌ ماسته‌ر و دكتۆرا ده‌گه‌ڕێن بۆیان نییه‌ پێشكه‌شی‌ ئه‌م زه‌ماله‌یه‌ بكه‌ن. پڕۆسه‌ی‌ پێشكه‌شكردن و هه‌ڵبژاردن له‌ ساڵی‌ ئه‌كادیمی‌ 2014- 2015 ده‌بێت. دوا كات بۆ پێشكه‌شكردن یه‌كی‌ مانگی‌ ئاداری‌ 2015 ه‌یه‌. وه‌رگری‌ ئه‌م زه‌ماله‌یه‌ پێش مانگی‌ نیسانی‌ 2015 ئاگه‌دار ده‌كرێته‌وه‌.

كاندیده‌كان ده‌بێت دانیشتوی‌ هه‌رێمی‌ كوردستانی‌ عیراق بن له‌ كاتی‌ پێشكه‌شكردن.

كۆلێژی‌ واشنتۆن جیفرسون  Washington & Jefferson College W&J كۆلێژێكی‌ بچوكی‌ تایبه‌ته‌ له‌ بواری‌ مرۆیی‌ و زانسته‌كان كه‌ ده‌كه‌وێته‌ دوری‌ 30 خوله‌ك له‌ پیتسبرگ پێنسلفانیاو فڕۆكه‌خانه‌ی‌ نێوده‌وڵه‌تی‌ پیتسبرگ. كۆلێژی‌ واشنتۆن جیفرسون له‌ ساڵی‌ 1781وه‌ دامه‌زراوه‌ و یازده‌هه‌م كۆنترین كۆلێژه‌ له‌ ویلایه‌ته‌ یه‌گكرتووه‌كان. 

كۆلێژی‌ واشنتۆن جیفرسون ساڵانه‌ 1000 قوتابی‌ وه‌رده‌گرێت كه‌ له‌ نێوانیاندا 100 قوتابی‌ بیانین. كۆلێژی‌ واشنتۆن جیفرسون بڕوانامه‌ی‌ به‌كالۆریۆس له‌ 25 بواری‌ ئه‌كادیمی‌ جیا جیای‌ زانسته‌ مرۆییه‌كان ده‌به‌خشێت.

 

بــۆ په‌یـوه‌ندی‌ كــردن:

سه‌ردانی‌ ماڵپه‌ری‌ (www.washjeff.edu) یان په‌یوه‌ندی‌ بكه‌ به‌ به‌رێوه‌به‌ری‌ كاروباری‌ وه‌رگرتن له‌ كولێژی‌ واشنتۆن جیفرسون خانم كریستن كروزبی‌ -  Kristin Crosby.

ئه‌و قوتابیانه‌ی‌ ئاره‌زوی‌ پێشكه‌شكردنیان هه‌یه‌ ده‌توانن به‌ رێگای‌ ئیمێل په‌یوه‌ندی‌ بكه‌ن به‌ راوێژكاری‌ خوێندن له‌ كونسولخانه‌ی‌  گشتی‌ ویلایه‌ته‌ یه‌گكرتووه‌كانی‌ ئه‌مریكا له‌ هه‌ولێر. ErbilEducationUSA@state.gov

داوای دامەزراندنی وەزارەتی كۆچ و كۆچبەرانی كوردستان دەكرێت

داوای دامەزراندنی وەزارەتێكی دیكە لە حكومەتی هەرێمی كوردستان دەكرێت بۆ رەوەندی كوردی لە دەرەوەی ئاوارەكانی نێوخۆی هەرێمی كوردستان. 

سوهام عومەر، ئەندامی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و رەوەندی كوردیی لە پەرلەمانی كوردستان، بە تۆڕی میدیایی رووداوی راگەیاند:" رۆژی سێشەممە 28ی تشرینی یەكەمی 2014، كۆبوونەوەیەكی بەرفراوانمان لەگەڵ چەندین كەساییەتی كورد لە دەرەوەی وڵات ئەنجامدا كە نوێنەرایەتی چین و توێژەكانی رەوندی كوردستانییان دەكرد، بۆ دۆزینەوەی میكانیزمی پەیوەندی دروستكردن و چارەسەكردنی كێشەكانیان و سوودوەرگرتن لەو توانا مرۆییانە، بۆیە هەموو لایەك ئەو بۆچوونەیان لا گەلاڵەبوو كە پێویستە لیژنەیەك بۆ ئامادەكاریكردنی ئەنجامدانی كۆنفرانسێكی تایبەت لە سەر رەوەندی كوردی دروستبكرێت".

سەبارەت بە دامەزراندنی دەستەی كۆچ و كۆچبەرانی هەرێمی كوردستان، سوهام عومەر دەڵێت‌:" ساڵی 2011 پرۆژەیاسایی دروستكردنی ئەو دەستەیە خوێندنەوەی یەكەمی بۆ كراوە، بەڵام بارودۆخی ئێستای هەرێمی كوردستان وادەخوازێت بیر لە دروستكردنی وەزارەتێكی دیكە بكرێتەوە بە ناوی وەزارەتی كۆچ و كۆچبەرانی هەرێمی كوردستان، كاری ئەم وەزارەتە ئیدارەكردنی ئاوارەكانی ناوخۆ و سەرپەرشتیكردنی رەوندی كوردستانی لە دەرەوە دەبێت، چونكە ئێستا نزیكەی 2 ملیۆن و 500 هەزار كورد لە دەرەوەن و زۆربەشیان خەڵكی باشووری كوردستانن، بۆیە ئیدارەكردنی ئەم چین و توێژە پێویستی بە وەزارەت هەیە نەك دەستە".

ئەو ئەندامەی لیژنەی پەیوەندییەكانی دەرەوە و رەوەندی كوردی ئاماژەی بۆ ئەوەش كرد كە تاوەكو ئێستا لیژنەیەكەیان هیچ كۆبوونەویەكی ئەنجام نەداوە و سەرۆكایەتی ئەو لیژنەیەش لە نێوان فراكسیۆنەكانی پەرلەمان یەكلانەبووەتەوە.

سوهام عومەر گوتیشی:" دەبێ‌ ئێمە زانیاریمان هەبێت لە سەر ژمارەی ئەو كوردانە و كێشەو گرفتی ئەوان لەگەڵ ئەو وڵاتانەی لێی نیشتەجێن، هەروەها هەوڵی تووندوتۆڵكردنی پەیوەندی رەوندی كوردیی و نوێنەرایەتییەكانی هەرێمی كوردستان لە دەرەوە بدرێت بۆ ئەوەی سوود لە تواناو شارەزایی ئەم سەرمایە مرۆییە لە بەرژەوەندی خەڵكی كوردستان وەربگرین".

رووداو- هەولێر 

 مه‌حمود یاسین كوردى

که‌شتییه‌کی قاچاخی پڕسه‌رنشین له‌ گه‌رووی ئیسته‌نبول نقوم ده‌بێت

که‌شتییه‌ک به‌ ژماره‌یه‌كی زۆر په‌نابه‌ره‌وه‌ له ‌که‌ناراوه‌کانی ئیسته‌نبول نقوم بووه‌ و چه‌ند په‌نابه‌رێكیش خنكاون.

میدیاکانی تورکیا بڵاویانکرده‌وه‌ که‌مێک پێش ئێستا که‌شتییه‌ک که‌ نزیکه‌ی 40 هاوڵاتی په‌نابه‌ری تێدابووه‌ و ویستوویه‌تی به‌ شێوه‌یه‌کی نایاسایی به‌ ناوچه‌ی رومێلی فێنه‌ر له‌ بۆسفۆرس-ی گه‌رووی ئیسته‌نبولدا تێبپه‌ڕێت. 

به‌پێی سه‌رچاوه‌ ئاگاداره‌كانی توركیا، تا ئێستا 10 په‌نابه‌ری سه‌ر كه‌شتییه‌كه‌ خنكاون و زیاتر له‌ 25 که‌سیش بێسه‌روشوێنن و سیانی دیكه‌ش ڕزگارکراون.

هاوكات به‌رپرسانی پاسه‌وانیی گه‌رووه‌که‌ هه‌واڵه‌که‌یان  پشتراستکردووه‌ته‌وه‌ و رایانگه‌یاندووه‌ که‌ هه‌وڵه‌کانی گه‌ڕان و ڕزگاکردنی سه‌رنشینانی که‌شتییه‌که‌ به‌رده‌وامه‌.

سه‌رچاوه‌: AA,Cihan,IHA

خه‌ندان- هه‌ڵوێست ئه‌نوه‌ر