Wednesday, March 26, 2014

به‌ریتانیا نرخی‌ ڤیزای‌ وڵاته‌كه‌ی‌ بۆ هاوڵاتیانی‌ عێراق و هه‌رێم كه‌مده‌كاته‌وه‌


uk visa
باڵیۆزخانه‌ی‌ به‌ریتانیا له‌ به‌غدا  نرخی‌ پێدانی ڤیزای‌ به‌ هاوڵاتیانی عێراق و هه‌رێمی‌ كوردستان له‌ 400 دۆلاره‌وه‌ بۆ 97 دۆلار كه‌مكرده‌وه‌ه‌، هاوڵاتیانی‌ هه‌رێمیش ده‌توانن له‌ شاری‌ هه‌ولێر ڤیزای‌ به‌ریتانیا وه‌ربگرن.

سایمۆن كۆلێس ، باڵیۆزی به‌ریتانیا له‌ عێراق له‌ به‌یاننامه‌یه‌كدا رایگه‌یاند: نرخی‌ پێدانی ڤیزای به‌ریتانیا بۆ هاوڵاتیانی‌ عێراقی‌ له‌ 400 دۆلار بۆ 97 دۆلار كه‌مده‌كرێته‌وه‌ به‌مه‌ش 76% نرخی‌ ڤێزای به‌ریتانی‌ بۆ عێراقیه‌كان كه‌مده‌كرێته‌وه‌

 به‌یاننامه‌كه‌ی‌ باڵیۆزخانه‌ی‌ به‌ریتانیا ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌شداوه‌كه‌ ئه‌م بڕیاره‌ له‌ ڕۆژی‌  26/3/2014   جێبه‌جێ‌ ده‌كرێت 

به‌پێی‌ به‌یاننامه‌كه‌هاوڵاتیانى هه‌رێمی‌ كوردستانیشده‌توانن ڤێزاكه‌ له‌ هه‌ولێر وه‌ربگرن، بۆ ماوه‌ی‌ 15 ڕۆژ كاری‌ پێده‌كرێت. 

Tuesday, March 25, 2014

ئوسترالیا به‌له‌مى په‌ناخوازان ڕه‌وانه‌ ده‌كاته‌وه‌



Dan-20140304195539942003-620x349
كۆچ بۆ ئوسترالیا و كۆچى كوردان
وەزیرى کۆچى ئوسترالیا سکۆت مۆریسۆن بەتەواوى ئەوەى ڕاگەیاند کە ئوسترالیا بەلەمى پەناخوازان ڕەوانە دەکاتەوە. لەکاتێکدا مۆریسۆن کۆمێنتى خۆى لەبارەى بەرنامەیەکى تەلەفزیۆنیەوە خستەڕوو ئەوەى باسکرد کە لەئێستادا 89 ڕۆژ تێدەپەڕێت بەسەر گەشتى سەرکەوتووانەى قاچاخچیەکان بۆ ئوسترالیا. ئێمە بەلەمەکان دەگێڕینەوە بۆ ئەوناوچانەى سەلامەتن تێیدا و دڵنیاین کە سەلامەت دەبن. ئەم ڕێوشوێنە زۆر کاریگەر بووەو بەردەوام دەبین لە ئەنجامدانى. ئێمە دەرفەت بەوە نادەین و هەروەها.. ئەگەر خەڵکى بیەوێت بەڕێگایەکى هەڵە بێت ئەوا ناتوانێت و ناگاتە ئێرە. 
گێڕانەوەى کۆچبەران لەئێستادا بەرەو ناوەندێکى دەستبەسەرکردن بۆ ئیندۆنیزیا ڕەوانە دەکرێن. لەبەرنامەکەدا کە پەناخوازێکى ئێرانى لێدوانیدا و ڕایگەیاند کە ئەمە دووەمجارە گەڕێنراوەتەوە لەکاتێکدا هەوڵیداوە بەرەو ئوسترالیا کۆچ بکات. لەبەرامبەردا وەزیرى کۆچى ئوسترالیا ڕایگەیاند کە ئەو ئوسترالیانەى تەماشاى ئەو بەرنامەیە دەکەن سوپاسى حکومەتى ئوسترالی دەکەن کە ڕێوشوێنى زۆر بەهێزى هەبووە لەسنوورەکاندا و ڕێگە بەخەڵکى نادات کە بەشێوەیەکى نایاسایى بگاتە ئوسترالیا. 
هاوڕێیەکانى مۆریسۆن ئەوە دەنرخێنن کە باشترین ئەنجامى هەبووە لە بەدەستهێنانى ڕێوشوێنى مشتومڕاوى دەوڵەتەکە بۆ ڕووبەڕوو بوونەوەى کۆچى نایاسایى

Wednesday, March 19, 2014

ئه‌وانه‌ى به‌ به‌له‌م كۆچ بۆ ئوسترالیا ده‌كه‌ن چ ڤیزایه‌ك وه‌رده‌گرن؟


Flier-English-low-res
كۆچ بۆ ئوسترالیا و كۆچى كوردان
ئه‌و په‌ناخوازانه‌ى به‌شێوه‌ى نایاسایى كۆچ بۆ ئوسترالیا ده‌كه‌ن ڕه‌وانه‌ى دوورگه‌ى مانوس و پاپوا نیوگینا ده‌كرێن بۆئه‌وه‌ى له‌وێ له‌ ناوه‌نده‌كانى ده‌ستبه‌سه‌ركردن كه‌یسى په‌ناخوازیان هه‌ڵسه‌نگێنرێت. به‌ڵام ئه‌وه‌ى جێگه‌ى سه‌رنجه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ هێشتا دوورگه‌ى پاپوا نیوگینیا و مانووس و دوورگه‌ى ناورو بنه‌مایه‌كى یاساییان دانه‌ڕشتووه‌ بۆ پێدانى ڤیزاى په‌ناخوازان.
به‌ڕێوه‌به‌رى ده‌زگاى كۆچى پاپوانیوگینیا، ماتایۆ ڕابورا زانیارى نوێى خسته‌ڕوو له‌باره‌ى شێوازى ئه‌و ڤیزایه‌ى كه‌ له‌ داهاتوودا پاپوا نیوگینیا له‌ دوورگه‌ى مانوس ده‌یدات به‌ په‌ناخوازان. ئه‌م ڤیزایه‌ پێویستى به‌ بنه‌مایه‌كى نوێى یاسایى ده‌بێت كه‌ له‌لایه‌ن ئه‌و وڵاته‌وه‌ دابڕێژرێت. هه‌روه‌ها ئه‌و ڤیزایه‌ بۆماوه‌ى هه‌شت ساڵ به‌به‌رده‌وامى نوێ ده‌كرێته‌وه‌ تاوه‌كو ئه‌وه‌ى مافى نیشته‌جێ بوونى یه‌كجارى و مافى هاونیشتمانى پێده‌درێت. چاوه‌ڕوان ده‌كرێت له‌ماوه‌ى 30 ڕۆژى داهاتوودا كاروباره‌كان له‌باره‌ى ڕێوشوێن و مه‌رجه‌كانى ئه‌و ڤیزایه‌وه‌ ته‌واو ببێت.
ئه‌مه‌ له‌كاتێكدایه‌ كه‌ ئه‌م ڤیزایه‌ و مافى په‌نابه‌رى به‌ هاوڵاتیان له‌و دورگانه‌ ده‌درێت و په‌یوه‌ندیه‌كى به‌ ئوسترالیاوه‌ نیه‌، بۆیه‌ گه‌یشتن به‌ ئوسترالیا وه‌كو خه‌ونێك ده‌بێت بۆئه‌وانه‌ى به‌شێوه‌ى نایاسایى كۆچ ده‌كه‌ن.

ئوسترالیا بۆچى ڕێگرى له‌ په‌ناخوازان ده‌كات به‌ نایاسایى كۆچ بكه‌ن؟


ac-bishop2-main-20140312093529325011-620x349
كۆچى كوردان و كۆچ بۆ ئوسترالیا
حكومه‌تى ئوسترالى به‌به‌رده‌وامى دژایه‌تى خۆى بۆ كۆچى نایاسایى بۆ وڵاته‌كه‌ى ده‌رده‌بڕێت و به‌ په‌ناخوازان ڕاده‌گه‌یه‌نێت به‌وشێوه‌یه‌ له‌ وڵاته‌كه‌یاندا مافى په‌نابه‌رى به‌ده‌ست ناهێنن.. 
جولى بیشۆپ به‌رگرى كرد له‌سیاسه‌تى حكومه‌تى ئابۆت و به‌كارهێنانى ناوه‌ندى ده‌ستبه‌سه‌ركردنى ده‌ره‌وه‌ى ئاوه‌كانى ئوسترالیا له‌ دوورگه‌ى مانوس و ناورو. بیشۆپ ڕایگه‌یاند ئه‌و كامپانه‌ بۆ پشوودان نین چونكه‌ خه‌ڵكى له‌وێ داخوازى مافى په‌نابه‌رىپێشكه‌ر ده‌كات و ئه‌گه‌ر ئه‌وه‌ نه‌سه‌لمێنرا كه‌ په‌ناخوازن ئه‌وا ده‌گه‌ڕێنرێنه‌وه‌ وڵاته‌كه‌ى خۆیان. ئه‌وه‌ى ئێمه‌ هه‌وڵى بۆده‌ده‌ین ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ڕێگرى له‌ خه‌ڵكى بكه‌ین كه‌ له‌ڕێگه‌ى بازرگانى قاچاخچیه‌كانه‌وه‌ بگه‌نه‌ ئوسترالیا. بیشۆپ به‌ بى بى سى گوت كه‌ له‌وانه‌یه‌ بینه‌رانیان ئاگادارى ئه‌وه‌ نه‌بن كه‌ 1200 كه‌س گیانیان له‌ده‌ستداوه‌ به‌هۆى كۆچیان له‌ڕێگه‌ى به‌له‌مى ماسی ڕاوكردنه‌وه‌ له‌ گه‌شته‌ مه‌ترسیداره‌كه‌یان به‌ره‌و ئوسترالیا. گوتى حكومه‌ته‌كه‌ى ئابۆت په‌یمانى هه‌ڵبژاردنه‌كانى خۆى به‌دى ده‌هێنێت كه‌ بازرگانى قاچاخچیه‌كان تێكده‌شكێنێت و ژیانى هه‌زاران كه‌س له‌ ده‌ریادا ده‌پارێزێت. نه‌ك ئه‌وه‌ى كه‌ حكومه‌ته‌كه‌ى ئابۆت كاریگه‌ر ببێت به‌و ڕه‌خنانه‌ى له‌لایه‌ن ئاژانسى په‌نابه‌رانى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانه‌وه‌ ئاڕاسته‌ى ده‌كرێت. به‌پێى كۆمسیۆنى یو ئێن ئێچ سى ئاڕ، سیاسه‌تى په‌ناخوازى ئوسترالیا له‌وانه‌یه‌ ببێته‌ هۆى تێكشكاندنى ڕێوشوێنه‌كانى مافى په‌ناخوازان كه‌ له‌لایه‌ن نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانه‌وه‌ دیاریكراوه‌ له‌ 1951دا.
 به‌وشێوه‌یه‌ هۆكارى سه‌ره‌كى ڕێگرى له‌ په‌ناخوازان له‌وه‌ى كه‌ به‌شێوه‌یه‌كى نایاسایى كۆچ بكه‌ن ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ژیانى خۆیان به‌وشێوه‌یه‌ ده‌خه‌نه‌ مه‌ترسیه‌وه‌.

Sunday, March 16, 2014

ئاگادارییەک بۆ کارمەندانی دامودەزگاکانی وەزارەتی خوێندنی باڵا و توێژینەوەی زانستیی


مامۆستایان و فەرمانبەرانی وەزارەتی خوێندنی باڵا و تویژینەوەی زانستیی ئاگادار دەکەین کە (کۆماری ڕوسیای فیدراڵ) پازدە زەمالەی خویندنی پیشکەش بە هەرێمی کوردستان کردووە بە مەبەستی خوێندنی ماستەر و دکتۆرا لە زانکۆکانی ئەو وڵاتە. 
ئەو بەڕێزانەی ئارەزووی پێشکەشکردنی داواکاری دەکەن پێویستە لە ڕیگای ئەم لینکەی لای خوارەوە فۆرمی پێشکەشکردنی ئەلکترۆنی پڕ بکەنەوە. مەرجەکانی پێشکەشکردن هەمان مەرجەکانی مۆڵەتی خویندنە لە چوارجێوەی ڕێنماییەکانی ژمارە (١٦٥/١١)ە، مەرجەکانیش بریتین لە : 
پێشکەشکار دەبێت دوو (2) ساڵ خزمەتی هەبێت لە پاش دوایین بڕوانامە.
بۆ خوێندنی ماستەر دەبێت پێشکەشکار کۆنمرەی بەکالۆریۆسی لە (٦٥%) کەمتر نەبێت و بۆ خوێندنی دکتۆرا کۆنمرەی ماستەری لە (٧٠%) کەمتر نەبێت.
دەبێت پێشکەشکار بۆ خوێندنی ماستەر تەمەنی لە (٤٥ ساڵ) ژیاتر نەبیت و بۆ دکتۆراش تەمەنی لە (٥٠ ساڵ) زیاتر نەبێت.
دوا مۆڵەت بۆ پێسکەشکردنی داواکاری ڕۆژی (١/٤/٢٠١٤) یە
بوارەپسپۆڕییەکانیش بریتین لە :
یەکەم بۆ خوێندنی ماستەر 
  • Mechanical Engineering 
  • Ophthalmology 
  • Computer science 
  • Middle Eastern Studies 
  • Aviation 
  • Petroleum Engineering (2 Scholarships) 
  • Nuclear Physics   
  • Sport Medicine 
  • Fine Arts (Painting) 
  •  
دووەم بۆ خوێندنی دکتۆرا  (PhD)
  • Mathematics 
  • Ophthalmology 
  • Statistics 
  • Political Science (international Studies)

 http://goo.gl/DyXI0v


Thursday, March 13, 2014

كوردێك هاوكاری‌ خێزانه‌كه‌ی‌ كرد به‌ڵام تاوانباركرا به‌ قاچاخچی‌ ‌و زیندانیكرا


1332014952602_qajaxبه‌تۆمه‌تی‌ یارمه‌تیدانی‌ پێنج كه‌س له‌ئه‌ندامانی‌ خانه‌واده‌كه‌ی‌ بۆ ئه‌وه‌ی‌ بگه‌نه‌ ئوسترالیا، كوردێك سزای‌ پێنج ساڵ به‌ندكردنی‌ له‌زینداندا به‌سه‌ردا سه‌پێنرا.
 هه‌ژار ته‌ها، ئوسترالیا: دادگایه‌كی‌ ئوسترالیا دوێنێ‌ چوارشه‌ممه‌، سزای‌ پێنج ساڵ زیندانیكردنی‌ سه‌پاند به‌سه‌ر هاولاَتیه‌كی‌ كوردا به‌تۆمه‌تی‌ تێوه‌گلان له‌هاوكاریكردنی‌ پێنج كه‌س له‌ئه‌ندامانی‌ خانه‌واده‌كه‌ی‌ كه‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌ نایاسایی‌‌و له‌ڕێگه‌ی‌ به‌له‌می‌ قاچاخه‌وه‌ له‌ساڵی‌ 2009 دا خۆیان گه‌یاندۆته‌ ئوسترالیا.
 
دادوه‌ری‌ كه‌یسه‌كه‌ی‌ ئه‌و هاوڵاتیه‌ به‌ئاژانسه‌كانی‌ هه‌واڵی‌ ئوسترالیای‌ راگه‌یاند، ماوه‌ی‌ سزاكه‌، كه‌ پێنج ساڵه‌‌و له‌ماوه‌ی‌ سێ‌ ساڵی‌ یه‌كه‌مه‌یدا هیچ جۆره‌ ئازادكردنێك به‌كه‌فاله‌ت نایگرێته‌وه‌، له‌وانه‌یه‌ له‌جێگه‌ی‌ خۆیدا نه‌بێت‌و ئه‌مه‌ش له‌وانه‌یه‌ سه‌ركێش بكات بۆ مه‌سه‌له‌ی‌ نادادپه‌ره‌وه‌ری‌، چونكه‌ به‌وته‌ی‌ دادوه‌ره‌كه‌ ئه‌و له‌وه‌ تێگه‌شتووه‌ كه‌ ئه‌و هاوڵاتیه‌ ویستوێتی‌ هاوكاری‌ خێزانه‌كه‌ی‌ بكات بۆ گه‌شتن به‌ژیانێكی‌ باشترو هیچ مێژویه‌كیشی‌ له‌تێوه‌گلان به‌كاری‌ تاوانكاریه‌وه‌ نه‌بوه‌.
 
راشیگه‌یاند، به‌ڵام هاوكاریكردنه‌كه‌ی‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌ نایاسایی‌ بوه‌‌و ده‌چێته‌ ڕیزی‌ به‌قاچاخبردنی‌ په‌ناخوازانه‌وه‌ كه‌ ئه‌مه‌ش وه‌ك دادوه‌ره‌كه‌ ئاماژه‌ی‌ بۆ كردوه‌ یه‌كێكه‌ له‌تاوانه‌ گه‌وره‌كان به‌پێی‌ یاساكانی‌ ئوسترالیا، به‌ڵام ئه‌و كه‌مترین سزای‌ به‌سه‌ر ئه‌و هاوڵاتیه‌دا سه‌پاندوه‌. 
 
ئه‌و هاوڵاتیه‌ به‌ڕه‌گه‌ز كورده‌ ته‌مه‌نی‌ 36 ساڵه‌و له‌ساڵی‌ 2001دا ئێرانی‌ به‌جێهێشتوه‌‌و له‌پاش گه‌شتنی‌ خۆی‌، هاوكاری پێنج له‌ئه‌ندامانی‌ خانه‌واده‌كه‌ی‌ كردوه‌ تا به‌به‌له‌م‌و به‌شێوه‌یه‌كی‌ نایاسایی‌ خۆیان بگه‌یه‌ننه‌ ئوسترالیا. 
 
به‌گوێره‌ی‌ زانیاری ئاژانسه‌كانی‌ هه‌واڵی‌ ئوسترالیا تائێستا ده‌یان كه‌س به‌تۆمه‌تی‌ تێوه‌گلان به‌كاری‌ قاچاخچێتی به‌په‌ناخوازانه‌وه‌ بۆ ئوسترالیا ده‌ستگیركراون‌و دانیان به‌وه‌دا ناوه‌ كه‌ له‌و كاره‌ نایاسایه‌وه‌ تێوه‌گلاون‌و پاشان سزادراون به‌به‌ندكردن كه‌ له‌ناویاندا چه‌ند كه‌سێكی‌ به‌ره‌گه‌ز كورد‌و عێراقیش هه‌بون. 

Wednesday, March 12, 2014

ئه‌مه‌ریكا؛ بایی (500) هه‌زار دۆلار وه‌به‌رهێنان بكه‌و مافی‌ په‌نابه‌ری‌ وه‌ربگره‌


له‌ ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتوه‌كانی‌ ئه‌مه‌ریكا، هەرکەسێک بەبڕی‌ زیاتر له‌ (500) هه‌زار دۆلار وه‌به‌رهێنان بكات، ئەوا مافی پەنابەرێتی پێدەدرێت.
به‌پێی‌ به‌رنامه‌یه‌كی‌ وه‌به‌رهێنانی‌ ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتوه‌كانی‌ ئه‌مه‌ریكا، هه‌ر هاوڵاتیه‌كی‌ سه‌ر زه‌وی‌ به‌ بڕی‌ زیاتر له‌ (500) هه‌زار دۆلارو دامه‌زراندنی‌ (10) هاوڵاتی‌ ئه‌مه‌ریكی‌ وه‌به‌رهێنان بكات، ئه‌وا مافی‌ په‌نابه‌ری‌ (Green Card) كارتی‌ سه‌وزی‌ پێده‌ده‌رێت، كه‌ ده‌توانێت له‌ ئه‌مه‌ریكا بمێنێته‌وه‌ و كارو چالاكی‌ و بازرگانی‌ بكات.
هەروەها به‌پێی‌ راپۆرتێكی‌ په‌یمانگای‌ (برۆكینز)، ته‌نها له‌ ساڵی‌ (2012)دا (6600) مافی‌ په‌نابه‌ری‌ وه‌به‌رهێنان دراوه‌ته‌ هاوڵاتیان.
ئه‌و بەر‌نامه‌یه‌ له‌لای‌ ژماره‌یه‌ك رێكخراوی‌ ئه‌مه‌ریكی‌ بوەتە جێگەی ره‌خنه‌و پێیان وایه‌، ته‌نها ده‌سته‌بژێرێكی‌ ناو کۆمەڵگەکە كه‌ سه‌رمایه‌دارن ده‌توانن مافی‌ هاوڵاتیبون له‌ ئه‌مه‌ریكا وەربگرن.
(سبەی):


Tuesday, March 11, 2014

ده‌ته‌وێت له‌ هۆڵه‌ندا پشتیوانى دارایى خوێندن به‌ده‌ست بهێنیت؟


891-p
كۆچى كوردان و كۆچ بۆ ئوسترالیا

یه‌كێك له‌ زانكۆكانى هۆڵه‌ندا به‌ناوى تیلبێرگ ده‌رفه‌تى خوێندنى ماسته‌ر ده‌به‌خشێت به‌ خوێندكاران و بۆئه‌مه‌ش له‌ چه‌ند بوارێكى جیاوازدا ده‌رفه‌ت به‌ خوێندكاران ده‌به‌خشێت.. 
ده‌ستنیشانكردنى خوێندكاران بۆ ئه‌و مینحه‌یه‌ له‌سه‌ر بنه‌ماى ئاستى تواناى خوێندكاره‌كه‌ و شێوازى پڕكردنه‌وه‌ى فۆڕمه‌كه‌ و هه‌روه‌ها نمره‌ى له‌ تاقیكردنه‌وه‌ى زماندا ده‌بێت.. 
به‌پێى ئه‌و مینحه‌یه‌ بڕى 5هه‌زار یۆڕۆ ده‌به‌خشرێت بۆ ژیانى خوێندكاره‌كه‌ و خوێندكاره‌كه‌ ته‌نها دوو هه‌زارو پێنج سه‌د یۆڕۆده‌به‌خشێت بۆ كرێى خوێندن.. 
له‌م لینكه‌ى خواره‌وه‌دا زانیارى ته‌واو و فۆڕمى پڕكردنه‌وه‌ى ئه‌و سكۆڵه‌رشیپه‌ وه‌ربگره‌:
http://www.tilburguniversity.edu/education/masters-programmes/scholarships/TUSPscholarships/

بۆئه‌وه‌ى به‌رده‌وام زانیارى له‌باره‌ى ده‌رفه‌تى خوێندن و كار و كۆچى یاسایى و نایاسایى وه‌ربگرن له‌ڕێگه‌ى ئه‌م لینكانه‌وه‌ خوێنه‌رمان بن:

Monday, March 10, 2014

ئوسترالیا رەگەزنامە بە پەنابەرانی عێراقی نادات


 38970image1ئوسترالیا رەگەزنامە بەو پەنابەرە عێراقییانە نادات، کە بەشێوەیەکی نایاسایی دەچنە نێو ئەو وڵاتەوە.

لندل ساکس، باڵیۆزی ئوسترالیا لە بەغدا، لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا، کە لە پارێزگای زیقار ئەنجامی دا، رایگەیاند، ئەو پەنابەرە نایاساییانەی، کە زۆربەیان لە رێگەی دەریاوە دەگەنە ئوسترالیا، تەمەنیان بچوکە.

هاوکات باڵیۆزی ئوسترالیا راشیگەیاند، لە ماوەی ساڵێکدا زیاتر لە هەزار پەنابەری عێراقی هاتوونەتە ئوسترالیا، کە %20ـیان خەڵکی پارێزگای زیقار-ن و  ئەوانی دیکە خەڵکی پارێزگاکانی دیکەی باشووری عێراقن.

بە گوتەی باڵیۆزی ئوسترالیا لە بەغدا، "قاچاخچییەکان لە بەرامبەر هەر کەسێک 20 هەزار دۆلاریان وەرگرتووە و بەوە چەواشەیان کردوون، کە رەگەزنامەی ئوسترالیان بۆ وەردەگرن".

هاوکات ساکس راشیگەیاند، حکومەتی وڵاتەکەی رێوشوێنی یاسایی تووند لە دژی ئەو پەنابەرانە دەگرێتەبەر و رێگەیان پێنادات بێنە نێو ئوسترالیا و رەگەزنامەش بەو کەسانە نادرێت.

رووداو- هەولێر 
لەلایەن نەهرۆ محەممەد

Sunday, March 9, 2014

خه‌ڵاتی رێزلێنان به‌خشرایه‌ خانمه‌ شۆفێرێكی پاسی كورد


zhna-shoferaka8214-b(خه‌ڵاتی رێزلێنانی ئه‌نجوومه‌نی په‌نابه‌رانی فنله‌ندا) كه‌ خه‌ڵاتێكی ساڵانه‌یه‌ به‌خشرایه‌ خانمه‌ په‌نابه‌رێكی كورد وه‌ك یه‌كه‌مین شۆفێر كه‌ له‌و وڵاته‌دا aخزمه‌ت بكات. 

كه‌ژاڵ عه‌لی ئیبراهیم، ئه‌و خانمه‌ كورده‌ په‌نابه‌ره‌ی وڵاتی فنله‌ندایه‌ كه‌ ماوه‌ی نزیكه‌ی 10 ساڵ ده‌بێت شۆفێری پاسه‌، هه‌رچه‌نده‌ بواره‌كه‌ی خۆی ئه‌ندازی بیناسازیه‌.

له‌ ساڵی 1996دا كه‌ژاڵ عه‌لی ئیبراهیم و خێزانه‌كه‌ی له‌به‌ر هۆكاری سیاسی عیراقیان جێهێشت و مافی په‌نابه‌ریان له‌و وڵاته‌دا پێبه‌خشراوه‌، له‌ ساڵی 2004دا كه‌ژاڵ پیشه‌ی ده‌سكه‌وتووه‌ ئه‌ویش شۆفێری پاسبووه‌ له‌ هێلسینكی.

هه‌رچه‌نده‌ خانمه‌ په‌نابه‌ره‌كان داوایان لێده‌كرێت كه‌ له‌ بواری خزمه‌تكردنی به‌ساڵاچوان و كه‌مئه‌نداماندا كار بكه‌ن، به‌ڵام كه‌ژاڵ عه‌لی ئه‌وه‌ ره‌تده‌كاته‌وه‌ و جه‌ختی له‌ ئازادی هه‌ڵبژاردنی پیشه‌كه‌ی ده‌كاته‌وه‌.

له‌ چاوپێكه‌وتنێكدا له‌گه‌ڵ سایتی YLE، كه‌ژاڵ عه‌لی ئیبراهیم وتی: "هیچ پیشه‌یه‌ك له‌سه‌ر بنه‌مای ره‌گه‌ز دابه‌ش نه‌كراوه‌، به‌ڵكو له‌سه‌ر بنه‌مای شاره‌زایی و كارامه‌یی كه‌سه‌كه‌یه‌ كه‌ پیشه‌كه‌ ده‌كات، زۆر گرنگه‌ له‌ هه‌موو بوارێكدا هه‌لی كار بۆ ئافره‌تان بڕه‌خسێنرێت- ته‌نانه‌ت له‌و بوارانه‌شدا كه‌ به‌ پیشه‌ی پیاوان ناسراون".

وه‌رگێڕانی: ره‌وا مه‌حمود
سه‌رچاوه‌: YLE
 خه‌ندان

Thursday, March 6, 2014

چیاى هەڵگورد گەشتیارانی ئەوروپی رادەكێشێت


38564image1تۆم بادكن، خاوەن و بەڕێوەبەری كۆمپانیای (سیكریت كامپەس)ی گەشتوگوزاری و بە چیادا سەركەوتن، بۆ یەكەمجار 12 گەشتیاری بە تواناو بەهێزی برد بۆ سەر زنجیرە چیاكانی هەرێمی كوردستان لەساڵی 2012.
 
ناوچەكە بەلای بادكن-ـەوە ئەوەندە سەرنجڕاكێشە كە ئێستا خۆی ئامادە دەكات بۆ گەشتی دووەم لە مانگی نیسانی داهاتوو.
 
"ئارەزووی گەشتكردن بۆ كوردستان لە ساڵی پارەوە دووهێندە زیادی كردووە. زیاتر لە 40 داواكاریمان هەبووە بۆ 12 شوێنی جیاواز".
 
تۆم بادكن وەسفی گەشتكردن بۆ كوردستان دەكات و دەڵێت "هەرێمی كوردستان بۆ ئەو گەشتیارانەی یەكەمجارە دەچنە ئەوێ وەكو ناوچەیەكی تازە دۆزراوەیە". بادكن هەروەها گوتی "لوتكە چیاكانی كوردستان گەورەترین سوپرایزن بۆ ئەو گەشتیارانە".
 
لوتكەی هەڵگورد كە نزیكەی 3600 مەتر بەرزە، باشترین شوێنە بۆ ئەو گەشتیارانەی حەز بەسەركەوتن بەشوێنی سەخت و ماندوو بوون دەكەن لەكاتی گەشتەكانیان. بەو گەشتیارانە دەگوترێت گەشتیاری سەركێش.
 
"ئاشكرایە كوردستان ناوچەیەكی زۆر ئارامە. بەڵام خەڵكی نازانن كە كوردستان چیای زۆر سەرنجڕاكێشی تێدایە. بە دڵنیاییەوە شوێنێكی دەستكاری نەكراوە".
 
هەرێمی كوردستان كە بە سویسرای خۆرهەڵاتی ناوەڕاست ناودەبرێت، سەرنجی ژمارەیەكی زیاتری گەشتیاران رادەكێشێ چونكە تەنیا شوێنی ئارام و پێشكەوتووە لە عێراقی پڕ لە توندوتیژیدا. 
 
بادكن و تیمەكەی كە پێشتر لە پەرەشووتەوانی كاریان كردووە، گەشتیار دەبەن بۆ هەموو شوێنێكی جیهان، بەتایبەتی بۆ ئەو شوێنانەی كە ناوچەی گەشتیاری نین. موشتەرییەكانیان خۆیان ناونووس دەكەن بۆ بەلەمەوانی لە رووباری مۆوای سیرالیۆن و بەپێ رۆیشتن بە كەنارەكانی نیل لە وڵاتی سوودان.
 
سایمن كلارك، تەمەن 30 ساڵ، لەگەڵ كۆمپانیای سیكریت كامپەس لەساڵی 2012 بەسەر چیای هەڵگورددا سەركەوتووە. پێشتر وەك سەربازی سوپای بەریتانی لە عێراق بووە، بەڵام ئەوە یەكەم گەشتی بوو بۆ كوردستان. 
 
"دەمویست شوێنێكی نوێ ببینم و بگەڕێمەوە بۆ شوێنێك كە پێشتر بە ئەركێكی جیاواز لێی بووم. كوردستان شوێنێكی زۆر سەرسوڕهێنەرە و دیمەنی زۆر جوانی هەیە. كەلتووری خەڵكەكەی زۆر جوانە و خەڵكێكی زۆر گەرموگوڕن لەگەڵ میوان".
 
تەنانەت بۆ بادكن كە گەشتی بۆ زۆر شوێنی جیهان كردووە، پێشوازیی كورد لە میوان بێ وێنەیە "گەشتمان بۆ زۆر شوێنی جیهانی ئیسلامی كردووە، ئاشكرایە كە پێشوازی لە میوان زۆر گرنگە بۆ ئەوان، بەڵام بە تەواوی لە ئاستێكی زۆر گەرموگوڕ و جیاوازدایە لە كوردستان".
 
جان باكەر و خێزانەكەی بەشداری گەشتەكەی بادكن دەكەن بۆ كوردستان لە مانگی نیساندا. ئەوان غەریب نین بەو ناوچانەی كە پاشماوەی جەنگن، بەتایبەتی كاتێك چوار ساڵ لەمەوبەر لە ئەفغانستان بەپێ بە رێڕەوی دوورودرێژی واخان-دا رۆیشتووە. 
 
"هەمیشە بەدوای ئەو شوێنانەدا دەگەڕێم كە خەڵكی زۆر بۆی ناڕۆن و بە ناوچەی شەڕ و ململانێ دەناسرێن، بەڵام لە راستیدا ئارامن. خەڵك لەو باوەڕەدان كە هەموو وڵاتەكە نائارامە، بەڵام ئەگەر بە وردی توێژینەوەی لەسەر بكەی تێدەگەی كە ئەوە راست نییە و چەندین شوێنی خۆشی لێیە بۆ گەشتكردن".
 
باكەر دەڵێ بڕیاردان بۆ گەشتكردن بۆ چیاكانی كوردستان ئاسان بوو "بیرۆكەی گەشتكردن بۆ كوردستان هاتە خەیاڵم و لە ماوەی 5 خولەكدا بڕیارم دا. هاوڕێیەكم هەیە كە ماوەی دوو مانگی لە زستاندا لە كوردستان بەسەر بردووە و چەندین بەسەرهاتی خۆشی هەبوو لەسەر پێشوازیی خەڵكی لە میوان. زۆر بە تاسەوەم بۆ دانیشتن و خواردنەوەی چای لەگەڵ خەڵكی كوردستان".
 
بۆ ئەو خەڵكانەی كە حەز بە سەركەوتن بەسەر شاخدا دەكەن، وەك باكەر و خێزانەكەی، زنجیرە چیاكانی زاگرۆس شوێنێكی زۆر بێدەنگ و خەڵكێكی كەمی لێیە و شوێنێكی زۆر گەشتیارییە. 
 
"زنجیرە چیاكانی زاگرۆس زۆر بەرز نین، بەرزترین لوتكەی دەگاتە 3600 مەتر. بەڵام تەنانەت بەرزاییەكانی سكۆتلەندەش كە زۆر بەرزنین دەكرێت تەڵەكەی تایبەتی خۆیان هەبێت. چۆڵی و دوورە دەستیی ئەو چیایانە لە مرۆڤەوە زیاتر سەرنجی من رادەكێشێ. لە كوردستان دەتوانی دڵنیا بیت لەوەی كە ئەو شوێنانە پڕنین لە خەڵك و ئەوەش هەلێكی باشە بۆ سەركەوتن بەسەر چیادا".
 
گرووپەكەی سیكریت كامپەس لە 19ی نیسان دەڕۆن بەرەو زنجیرە چیاكانی كوردستان و بە هیوان سەركەون بەسەر لوتكەی هەڵگورددا.
ئەیمی گەتمان
رووداو – لەندەن

Sunday, March 2, 2014

وەزارەتی كۆچبەرانی كوردستان پێشنیازێك بۆ پێكهێنەرانی كابینەی نوێ


38216image1كوردی هەندەران سەرمایەیەكی گەورەی مرۆیین و دەبێ كەڵكیان لێوەربگیرێ. كۆچبەرانی كورد گرووپێكی جیاوازن و هەمەجۆر (هیتەرۆجین)ن، بەڵام یەك خاڵی هاوبەشیان هەیە: چ بە زۆرەملێ بێ یان بە ئارەزووی خۆیان، هەتا رادەیەك توانایان هەیە لە كەڵچەرێكی زۆر جیاواز و دوور لە كەڵچەری كورد‌ بژین. ئەمە دەكر‌ێ كەڵكی لێوەربگیرێ. 

فاكتەكان هەر گرووپ و تەنانەت هەر تاكێك‌، هۆی تایبەتی خۆی هەبووە بۆ بەجێهێشتنی نیشتمان. لە ساڵانی حەفتای سەدەی پێشوو‌ هەتا ئەمڕۆ، كاتی جێهێشتنی وڵات جیاواز بوو. ئەوەی ئاشكرایە، زۆرینەی ئەم كۆچبەرانە ئامادەن بچنەوە نیشتمانی خۆیان. لە مێژووی كۆچبەری (ئیمیگرێشن)دا، هەموو ئەو نەتەوانەی بە ‌زۆرەملێ وڵاتی خۆیان جێهێشتووە، هەمیشە چاویان لە نیشتمانی خۆیانە و گەڕانەوە خەونی شەو و رۆژیانە، ئەوە‌ش روونە بۆ مێژووناسەكان، دوور یان نزیك ئەم كۆچبەرانە دێنەوە نیشتمانی خۆیان. 

بۆ ئەوەی ئەم گەڕانەوەیە بۆ خزمەتی نیشتمانمان بێ و بە ‌یەكگەیشتنەوەی ماڵباتە‌ لێكدابڕاوەكان بۆ لای یەكدی ئاسان بكات، پێویستی بە سیستیماتیك هەیە، بۆ ئەوەی‌ پێش زۆربوونی لێشاوی گەڕاوەكان كار و ئامادەكاری بۆ بكرێ. پێش ئێمە، ئەڵمان و جووەكان و چەندین نەتەوەی دیكە ئەمەیان بەسەر هاتووە و ماوەی زۆریان ویست هەتا سیستیماتیكیان بۆ گەڕانەوە دۆزییەوە، بەڵام پێشوەخت زانییان، نەوەكانیان لە هەندەران یارمەتیدەریانن.

ئەم سیستیماتیكە و كاركردن لەسەری، لەناو رێكخراوێكی حكومی بە شێوازی وەزارەتی (كۆچبەران و پەناهەندە و گونجاندن) كە یەكڕاست سەر بە دەزگای سەرۆكوەزیران بێ، وەك لە ئەڵمانیا وەزارەتی (كۆچبەران، پەناهەندەیی و گونجاندن) لە دەزگای سەرۆك وەزیران دانراوە Ministerium im Bundeskanzleramt، دەتوانرێ كاری خۆی بكا. ئەمە كاریگەری خۆی دەبێ لەسەر پەرەپێدانی كۆمەڵی مەدەنیی كوردی، دوور لە توندڕەوی ئاینی و رەگەزپەرستی! لەم سەردەمەدا، جیاواز لە سەردەمەكانی پێشوو،‌ ژمارەیەكی زۆری كورد لە هەندەران، لە گشت كەرتەكانی ئابووری، كارگێڕی، پۆلەتیك، زانستی، وەبەرهێنان، ئای تی و هتد، لە وڵاتانی رۆژئاوا و ئەمریكا گیرساونەتەوە.

هەرێمی كوردستانیش ئێستا بووەتە جێی بەدیهێنانی خەونی هەموو (كەسێك) كوردێكی بەپەرۆش بۆ پێشكەوتنی نیشتمان و ئامادەكاریی بۆ بوونی كیانێكی سەربەخۆ. بۆ ئەم مەبەستە، كەڵك وەرگرتن لە ئەزموونی كوردی دەرەوەی وڵات و ئاسانكاری بۆ گەڕانەوەیان، هەروەها بۆ لە ئامێزگرتنیان لەلایەن حكومەتی هەرێمی كوردستانەوە، یان رێكخستنیان لە لۆبی دەرەوەدا بایەخی تەواوی هەیە، چونكە ئەمانە لە سیستمی ئەوروپی دیموكراسیدا ژیاون و پارچەیەكی لێنەكراوەن لە نەتەوەی كورد. لە كارامەیی و تواناكانیشیان بۆ خزمەتكردن كەڵك وەربگیرێ. نابێ لە یاد بكرێن.

زۆر لەم كوردانە و هەتا ئەمڕۆ خزمەتێكی زۆریان بە كورد و كوردستان گەیاندووە، لە ناساندنی كورد‌ بە جیهانی دەرەوە، بزووتنەوەی خودموختاری، هەتا دروستبوونی كۆمەڵی‌ مەدەنی لە شارەكانی كوردستاندا. بۆیە ئەو تایبەتمەندییانە ‌و سەركەوتنی تاقیكراوەی وەزارەتی كۆچبەران لە وڵاتانی پێشكەوتوو، رێخۆشكەری ئەو پێشنیازە دەبن كە هەرێمی كوردستانیش وەزارەتی كۆچبەران بكاتە یەكێك لە وەزارەتەكانی كابینەی نوێ.

مەبەست لە دامەزراندنی وەزارەتی كۆچبەرانی كوردستان: 

 - لەخۆ گرتنەوەی رۆڵەكانی ئەم نیشتمانە كە ئاوارەی هەندەران بوون و زۆر لە منداڵەكانیان (ئەم منداڵانە هاندەری كوردبوونێكی پێشكەوتنخوازانە دەبن چونكە لە سیستمێكی دیموكراتدا پەروەدە كراون) بۆ ئەوەی لە نامۆیی و بێ ناسنامەیی "ئایدەنتیتی" رزگاریان بێ و بتوانن بە شانازییەوە وڵاتی خۆیان پێشبخەن.

 - گەڕانەوەی كوردی هەندەران بۆ ئەوەی پڕۆژەی ئابووری بكرێتەوە. پێویستە كەڵك لە ئەزموونی گەلان لەو بوارەدا‌ وەربگرین، بۆ نموونە ئابووریی داڕماوی توركیا بەوە گەشەی كرد. توركەكانی هەندەران توانییان لە وڵاتی خۆیاندا پڕۆژەی ئابووری هاوشێوەی ئەوانەی ئەوروپا بكەنەوە، هەروەها كەلتووری كاركردنی جددی لە ئەوروپییەكان و بەتایبەت لە ئەڵمانەكان وەرگرن و هاوردەی وڵاتی خۆیانی بكەن. بەوەش رێژەی بێكارییان كەمتر بووە.

 - سوودوەرگرتن لە كەسێتی كوردی هەندەران بۆ ئەوەی بتوانین بەرەنگارییەكی زانستی و بەهێز بخولقێنین، كە رووبەڕووی فشاری كۆمەڵایەتی و سیاسی توندڕەوی ئاینی بێتەوە لە كوردستان. 

 - سوود وەرگرتن لە ئەزموونی كوردی هەندەران بۆ ئەوەی لێرەدا بە یارمەتیی ئەوان كومەڵگەیەكی مەدەنی و شارستانێتییەكی سەردەم و دوور لە شۆك و پێكدادان پێكبهێنرێ، بۆ بەهێزكردنی كەڵچەری تێكەڵاوی نێر و مێ [1]. - راكێشانی نەوەی نوێ كە خاوەن دوو كەڵچەرن. ئەمە دەبێتە هۆی بەرفراوانبوونی مەودای تێگەیشتن و تۆلەرانس بەرامبەر كەڵچەرە جیاوازەكان، بە مەرجی رێزگرتنی كەڵچەری خۆماڵی كوردی. ئەمانە دەبنە كادری بەهێزی كۆمەڵی كوردی. دەبنە پردێكی مرۆڤانە بەرەو جیهانی دەرەوە لە هەموو بوارەكان.

 - كەڵك وەرگرتن لە توانای زانستی، تەكنۆلۆژی، دارایی و بەڕێوەبەرایەتی ئەو كەسانە كە پێیان ناكرێ بگەڕێنەوە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا دەیانەوێ خزمەتی وڵاتی خۆیان بكەن. 

هەوڵدان بۆ دروستكردنی لۆبی كوردی بە هەماهەنگی حكومەتی كوردستان لە هەندەران، بێگومان لە بەرژەوەندیی كوردستان دەبێ. 
- بوونی بنكەی تایبەت بۆ راوێژكاری ئەو كوردانەی لە هەندەران سەرگەردان بوون و بوونەتە بارێكی كۆمەڵایەتی و ئابووریی و دەروونی بەسەر كۆمەڵگە‌ و ماڵباتەكانیانەوە.

- نەهاتنەوەی هەندێ پسپۆڕی كورد بۆ هەرێمی كوردستان، هۆكاری هەمەجۆری هەیە. ئاشكرایە هاندانی گەڕانەوەیان پێویستی بە پلانڕێژی هەیە و دەكرێ چەندین جۆری خزمەتگوزارییان پێشكەش بكرێ، بۆ نموونە: دڵنیایی تەندروستی (بۆ هەموو كوردستانییەك) گەرەنتی خوێندنی منداڵەكانیان بەشێوازێكی گونجاو دەبێتە هۆی ئاسانكاریی زیاتر بۆ گەڕانەوەیان. راستە لە شارەكانی كوردستان مۆڵ و رێستورانتی چەند ئەستێرەیی لێیە بە رووكەش، گوایە ژیانێكی وەك ئەوەی ئەوروپای لێ ببرێتە سەر، بەڵام ئەو جۆرە شوێنانە بێجگە لەوەی وەك ئەوروپا نین‌، تەنیا بۆ ئەوانەیە كە پارەدارن. تەنانەت بۆ خاوەن بڕوانامەی بەرزی وەك دكتۆرا كە لە هەندەرانەوە دێنەوە، هەڵناسووڕێ منداڵ و خێزانیان رۆژانە ببەنە ئەم شوێنانە.

- زۆر لە ژنانی كورد، بەهۆی ئەوە ناگەڕێنەوە كە ئەو ماف و رێزەی لە هەندەران هەیانە، لە كوردستان لە ‌دەستی دەدەن. بۆ چارەسەری ئەم كێشەیە، دەكرێ چەندین كامپینی رۆشنبیریی لە ناوخۆ و دەرەوە بكرێ. كامپین نابێ تەنیا بكرێ كە ژن دەكوژرێ، بەڵكو پێش كوشتنی ژن بە جۆرەها میتۆد. 

- هەوڵدان بۆ دامەزراندنی كەڵچەرێكی سیاسی ئاشتیخوازی دیموكراسیانە لەڕێی‌ جۆرەها كامپین و پڕۆژەوە، بە بەشداریی كوردی هەندەران، بۆ داڕشتن و چەسپاندنی هەستی هاووڵاتیبوون. گۆڕینەوەی پسپۆڕان. دیموكراتیزەكردنی كوردستان سیاسەتێكی ستراتیژییە بۆ گەشەسەندنی زیاتری كوردستان، چونكە وەك دەزانین دەوڵەتە دیموكراسییەكان بۆ لەناونەچوونیان یارمەتی یەكدی دەدەن.
 
- دەستنیشانكردنی ژمارەی كوردی هەندەران خاڵێكی جەوهەرییە، چونكە ئەمانە لە ئامارەكانی وڵاتانی دەرەوەی كوردستان، وەك كورد ناویان تۆمار نەكراوە، بەڵكو وەك عێراقی، تورك، ئێرانی و سووری، ئەرمەنی و هتد تۆمار كراون. پێویستە كاری جددی بكرێ بۆ ئەوەی بە لایەنی كەم لەڕێی وەزارەتی كۆچبەرانی كوردستان و بە پڕوپاگەندەیەكی بەرفراوان و بە كەڵك وەرگرتن لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان و ماڵپەڕی تایبەتی وەزارەت، ژمارەی كوردی دەرەوە و ژمارەی پسپۆڕانی كورد و جۆری پسپۆڕێتیان دەستنیشان بكرێ.

پاشكۆی ئەم مەبەستە: وەزارەتی كۆچبەران لە هەرێمی كوردستان دیسانەوە وەك پێویستییەكی ژیاری خۆی دەسەلمێنێ، چونكە وەزارەتی كۆچبەرانی عێراق گوایە مەبەستی خزمەتكردنی هەموو عێراقییەكە، بەهیچ جۆرێك ئاماژە بۆ كورد ناكات و كوردیش وەك تاكێكی عێراقی رەچاو ناكات. كەواتە لێرەدا كۆچبەری كورد بێبەشە لەو خزمەتگوزارییانەی ئەم وەزارەتە پێشكەشی كۆچبەرانی عەرەبی عێراقی دەكات و كەلێنێكی گەورە بۆ كۆچبەری كورد بەجێد‌ەهێڵێ. 

ئەركێكی نەتەوەیی و سیاسی‌ حكومەتی كوردستانە، ئەو كەڵێنە پڕ بكاتەوە و چاوەڕێی بەغدا نەبێ لەم بوارەدا خزمەتی كورد بكات. ئەم هەنگاوە، یەكەم هەنگاوی‌ نزیكبوونەوە لە یەكدی و گونجاندنیان "ئینتیگرێشن" لە خاكی خۆی و نیشتمانی خۆی و لە دەرەوەی كوردستان. بێگومان ئەم نزیكبوونەوەیە پرۆسەیەكی بەردەڵانییە و ماوەیەك دەخایەنێ، هەتا بەرهەمی دەچنینەوە.
ئاراس نوری ئەحمەد تەها