Wednesday, April 30, 2014

نزیکەی حەوت هەزار بێكار لە قەرزی بچووک سوودمەند بوون

وەزارەتی کار و کاروباری کۆمەڵایەتی حکومەتی هەرێمی کوردستان رایدەگەیەنێت، کە نزیکەی 7 هەزار بێکار سوودمەند بوون لە قەرزی بچووک.

وەزارەتی كار و كاروباری كـۆمەڵایەتی بەیاننامەیەكی بەبۆنەی 1ی ئایار، جەژنی كرێكاران بڵاوكردەوە و تێیدا ئاماژە بەوە دەكات: "هەمواركردنەوەی یاسای خانەنشین و دەستەبەری كۆمەڵایەتی كرێكاران  كۆمەڵیك دەستكەوتی بەدوای خۆیدا هێناوە و كرێكاران لەكەرتی تایبەت بەهەمان شێوەی كەرتی حكومی، سودمەند دەبن لەو مافانەی كەفەرمانبەران هەیانە. بەهەمان پێوەری فەرمانبەرانی حكومەتیش خانەنشین دەكرێن".
بەگوێرەی بەیاننامەكەی وەزارەتی كار و كاروباری كۆمەڵایەتی، "ئێستا ژمارەیەكی زۆر لەكرێكارانی كوردستان دەستەبەر (ضمان)  كراون و مافەكانیان بۆ دەستەبەر دەكرێت. بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا تائێستا چەندین كرێكار هەن، كە لەپرۆژەكان كاردەكەن و دەستەبەر نەكراون و خاوەن كارەكان كەمتەرخەمن لەبەرامبەر مافەكانیان".
بەیاننامەكە باس لە ژمارەیەك پێشێلكاری مافی كرێكاران دەكات و ئاماژە بەوەدەكات: "لەكاتی دروستبوونی رووداویش، خاوەنكار مافەكانیان ناپارێزێت و سەلامەتی و تەندروستی پیشەیی كرێكار لە پرۆژەكان لەبەرچاو ناگیرێت".
لە بەیاننامەکەی وەزارەتی کار و کاروباری کۆمەڵایەتی ئەوەش ئاشكراكراوە: "ساڵی رابردوو وەزارەت لەگەڵ رێكخراوی كاری نێودەوڵەتی كاری بۆ داڕشتنی یاسای كاری تایبەت بە كوردستان كردوە و لە ئێستاشدا رەشنووسی یاساكە لە ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمی كوردستانەو بەو هیوایەین لە دەستپێكی كابینەی هەشتەمی حكومەتی هەرێم ئەم رەشنووسی یاسایە ئاراستەی پەرلەمانی كوردستان بكرێت بۆ پەسەندكردن".
لەبەیاننامەكەدا ئەوەش خراوەتەڕوو: "لەڕێگەی پرۆژەی قەرزی بچووك تاوەكو ئێستا نزیكەی 7 هەزار بێكار سوودمەند بوونەو پرۆژەیان ئەنجامداوەو بوونەتە خاوەن كاری خۆیان".

Sunday, April 27, 2014

به‌ قاچاخ ناتوانن بگه‌نه‌ ئوسترالیا

كۆچى كوردان و كۆچ بۆ ئوسترالیا
 
یه‌كێك له‌و ڤیدیۆیانه‌ى كه‌ له‌لایه‌ن حكومه‌تى ئوسترالى بڵاوكراوه‌ته‌وه‌ به‌ته‌واوى ئه‌وه‌ ڕوون ده‌كاته‌وه‌ كه‌ ئه‌و وڵاته‌ چۆن ڕووبه‌ڕووى قاچاخچیه‌كان ده‌بێته‌وه‌..
 
 
 

Monday, April 21, 2014

یاساكانى ئوسترالیا بۆ په‌ناخوازان مه‌ترسیداره‌

395628-share-not-shift-asylum-seeker-issue-indonكۆچى كوردان و كۆچ بۆ ئوسترالیا
له‌ مونته‌دایه‌كى 16 وڵاتدا له‌باره‌ى بارودۆخى په‌ناخوازانه‌وه‌، یاساكانى ئوسترالیا به‌ مه‌ترسیدار ناوبران. ئیندۆنزیا ڕایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ له‌ دواى ده‌ستپێكى ئۆپه‌راسیۆنى سه‌روه‌رى سنووره‌كان حه‌وت به‌له‌مى په‌ناخوازان ڕه‌وانه‌ى ئه‌و وڵاته‌ كراونه‌ته‌وه‌.
حكومه‌ته‌كه‌ى تۆنى ئابۆت ئه‌وه‌ ڕاده‌گه‌یه‌نێت كه‌ ڕێوشوێنى توندى ئوسترالیا كاریگه‌رى گه‌وره‌ى هه‌بووه‌ له‌ ڕێگرى كردن له‌قاچاخچیه‌كان و ته‌نگى پێ هه‌ڵچنیون بۆئه‌وه‌ى نه‌توانن بگه‌ن به‌ خاكه‌كانى ئه‌و وڵاته‌. هه‌روه‌ها ئه‌وه‌ى ڕاگه‌یاند كه‌ بۆماوه‌ى زیاتر له‌ سه‌د ڕۆژ ده‌بێت كه‌ هیچ به‌له‌مێكى په‌ناخوازان نه‌گه‌یشتۆته‌ خاكه‌كانى ئه‌و وڵاته‌.
پرۆفیسۆر هیكماهاتنتۆ جوانۆ ڕایگه‌یاند كه‌ ڕه‌وانه‌ كردنه‌وه‌ى به‌له‌مه‌ ته‌خته‌كان و ته‌نانه‌ت ڕه‌وانه‌كردنى په‌ناخوازان بۆ دوورگه‌كان به‌وشێوه‌یه‌ى له‌لایه‌ن حكومه‌تى ئوسترالیه‌وه‌ ئه‌نجام ده‌درێت ژیانیان ده‌خاته‌ مه‌ترسیه‌وه‌.
ئه‌مه‌ له‌كاتێكدایه‌ كه‌ كۆمسیۆنى باڵاى په‌نابه‌رانى نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان ئه‌وه‌ى ڕاگه‌یاندووه‌ كه‌ 10623 په‌ناخواز و په‌نابه‌ر له‌ ئیندۆنیزیان و كه‌ به‌شێكى زۆریان له‌ چاوه‌ڕوانى ئه‌وه‌ن كه‌ ئه‌و وڵاته‌ جێبهێڵن. ژماره‌ى ئه‌و په‌ناخوازانه‌ى كه‌ له‌و كۆمسیۆنه‌ ناوى خۆیان تۆمار ده‌كه‌ن له‌ئێستادا كه‌م بۆته‌وه‌. له‌پێشوودا ڕۆژانه‌ 100 كه‌س ناوى خۆى تۆمار ده‌كرد. به‌ڵام له‌ كانوونى یه‌كه‌مه‌وه‌ ئه‌و ژماره‌یه‌ له‌ماوه‌ى هه‌فته‌یه‌كدا تۆمار ده‌كرێت. ئه‌مه‌ش ئاماژه‌یه‌ بۆ سه‌ركه‌وتنى پلان و ئۆپه‌راسیۆنه‌كه‌ى حكومه‌تى ئوسترالیا.

Sunday, April 20, 2014

منداڵه‌كانى ناوه‌نده‌كانى ده‌ستبه‌سه‌ركردن ئه‌م وێنانه‌ ده‌كێشن

كۆچى كوردان و كۆچ بۆ ئوسترالیا
وه‌كو ئاماژه‌یه‌ك بۆ بارودۆخى ژیان و ده‌روونى ئه‌و منداڵانه‌ى كه‌ له‌ناوه‌نده‌كانى ده‌ستبه‌سه‌ركردنى په‌ناخوازانن ژماره‌یه‌كى زۆر له‌ ئه‌وان زۆرجار وێنه‌ى تایبه‌تى ده‌كێشن. ئه‌م وێنانه‌ى كه‌ لێره‌دا ده‌یبینن ئاماژه‌یه‌كه‌ بۆ بارودۆخى ژیانى ئه‌وان. ئه‌م وێنانه‌ ئه‌وه‌ ڕوون ده‌كاته‌وه‌ كه‌ هه‌ستیان چۆنه‌ و چۆن بیرده‌كه‌نه‌وه‌ له‌م بارودۆخه‌دا.

جێگه‌ى باسه‌ 26منداڵ له‌ناوه‌نده‌كانى ده‌ستبه‌سه‌ركردنى په‌ناخوازاندا له‌دایك بوون. پارێزه‌ره‌كان داوا ده‌كه‌ن كه‌ ئه‌و منداڵانه‌ نه‌گوازرێنه‌وه‌ به‌ره‌و ناورو. 

1004863_614046902016681_7189821785630200842_n10157395_614046385350066_1471543823376111655_n10153257_614046255350079_8438443220388781931_n1604431_614046105350094_1865812412255407286_n11904_614045892016782_4251365825141899069_n1978631_614045585350146_7263011464197490097_n1907612_614045332016838_5264559196082985484_n10154499_614045188683519_150422994647997862_n1466027_614044662016905_5519212559281971545_n1902950_614043855350319_7252034787088696027_n

Tuesday, April 15, 2014

وەزارەتی دارایی چەند خەرجیەكی فەرمانبەرانی قوتابی را دەگرێت


20140415201452051130_thumbوەزارەتی دارایی هەرێمی كوردستان بە پێی رێنماییەك چەند جۆرێك لە خەرجی ئەو فەرمانبەرانە دەبڕێت كە بۆ خوێندنی دكتۆاو ماستەر رەوانەی دەرەوە كراون.

بە پێی نوسراوێكی وەزارەتی دارایی كە لە 16/3/2014 دەرچووە و كۆپیەكیی دەست (باس) كەوتووە، بڕیاردراوە چەند جۆرە خەرجیەكی قوتابیانی خوێندنی باڵا رابگرێت كە كە بە قوتابیانی (گیرفانسازی) ناسراون.


وەزیری دارایی بڕیاریداوە گۆرانكاری لە خەرجیەكانی شایستەی قوتابیانی خوێندنی باڵا (ماستەر و دكتۆرا) بكات كە لە دەرەوە دەخوێنن، خەرجیەكانی" كرێی خوێندن و كرێی بلیتی فرۆكە بۆ هاوسەر و منداڵەكانیا

ن و خەرجی كڕینی كتێب و سەرچاوە زانستیەكان" را دەگرێت و وەزارەتەكانیش لەو رێنماییە ئاگاردار كراونەتەوە.
ئەوەش لە كاتێكدایە كە وەزارەتی دارایی پێشووتر بە رێنمایی (38) بڕیاریدا بوو ئەو خەرجیانە جێبەجێ بكات.


بە پێی رێنمایی 38 كە كۆپیەكی دەست (باس) كەوتووە، بۆ كرێی خوێندن 4 ملیۆن و 800 هەزار دینار تەرخانكرابوو، بۆ خەرجی بلیتی فرۆكەش بۆ هاوسەر و منداڵەكانیان لە ملیۆنێك و 200 هەزار دینار تاوەكو 2 ملیۆن و 600 هەزار تەرخانكرابوو، بۆ خەرجی كرینی كتێب و سەرچاوە زانستیەكانیش 360 هەزار دینار تەرخان كرابوو، بەڵام وەزارەتی دارایی هەموو ئەو خەرجیانەی راگرتووە و هەڵیوەشاندۆتەوە.


ئەو قوتابیانەی لە بڕیارەكە زیانیان بەر دەكەوێت نزیكی هەزار قوتابین كە لە لایەن وەزارەتی خوێندنی باڵاو وەزارەتەكانی تر مۆڵەتی فەرمیان پێدراوە بۆ بەدەستهێنانی بروانامەی (ماستەر و دكتۆرا) .


نەزهەت سالح راوێژكاری قوتابیان و خوێندنی باڵا لە سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیران لە لێدوانێكدا بۆ (باس) رای گەیاند وەزارەتی دارایی بۆ خەرجیەكانی قوتابیانی ماستەر و دكتۆرا لە دەرەوە هەمواری رێنمایی پێشووی خۆی كرۆدتەوە، بۆیە هەندێك لەو خەرجیانەی هەڵگرتووە، گوتیشی: ئەو جۆرە خەرجیانەی كە هەڵگیراون لە بەغداش خەرج ناكرێن، بۆیە وەزارەتی دارایی ئەو خەرجیانەی هەڵگرتووە، ئەو قوتابیانە پێشووتر چەند خۆپیشاندانێكیان كردوە، باش دەزانن كە ئەو جۆرە خەرجیانەیان لە سەر حكوومەت نیە.


نەزهەت سالح ئاماژەی بەوەشدا كە خەرجی جیاوازی موچە بۆ ئەو قوتابیانە لە سەر بودجەی وەزارەتی سامانە سروشتیەكان خەرج دەكرێت. گوتیشی: لیژنەیەك پێكهاتووە بۆ دەركردنی رێنمایی نوێ بۆ ئەو قوتابیانەی كە دەنێردرێنە دەروە، لەمەودوا هەر فەرمانبەرێك كە رەوانەی دەرەوە دەكرێت دەبێت لە پلانی وەزاەرتەكەی هەبێت و خەرجیەكانیشی لە سەر فەرمانگەكەی خۆی دەبێت.


ئەسكەندەر محەمەد یەكێك لە قوتابیانی گیرفانسازی كە لە لوبنان دەخوێنێت بە (باس)ی راگەیاند وەزارەتی دارایی خەرجیەكانی كرێی خوێندن و كرێی بلیتی فرۆكەو كڕینی كتێب و سەرچاوە زانستیەكانی راگرتووە، گوتیشی: ئەوەی زانیومانە وەزارەتی دارایی بە نیازە هەموو رێنماییەكە رابگرێت و ئەوانی تریش خەرج نەكات.بۆیە ئەم هەفتەیە خۆپیشاندان دەكەین.


ئەسكەندەر محەمەد ئاماژەی بەوەدا25 ملیۆن دۆلار لە لایەن وەزارەتی دارایی خرایە سەر حیسابە وەزارەتی دارایی لە بانكی منارە،بەلاًم تەنها 25 كەس سودمەندبوو، دواتر كارەكەیان راگرت.

سەرچاوەیەك لە وەزارەتی دارایی ئەوەی بە (باس) راگەیاند راگرتنی ئەو خەرجیانە كاتیە و پێوەندی بەو دۆخە داراییە هەیە كە هەرێمی كوردستانی تێكەوتووە.
كوردیو-باس- شوان بەرزنجی

Sunday, April 13, 2014

خوێندکارانى تواناسازى: وەزارەتى خوێندنى باڵا بەردەوامە لە غەدرەکانى


xwendne-bala-400x266خوێندکارانى تواناسازى لە زانکۆکانى میسر، رەخنەى توند لە وەزارەتى خوێندنى باڵاو تویژینەوەى زانستى دەنگرن و ئاماژە بەوەدەن کە ئەو وەزارەتە بێدەنگى کردوە لەجێبەجێکردنى داواکاریەکانمان و بەردەوامە لە غەدرەکانى لە فێرخوازانى تواناسازى.
لەبەیاننامەیەکیاندا کە وێنەیەکى بۆ سایتى هاوڵاتى نێردراوە، ئەو خوێندکارانەى توناسازى دەڵێن ” لە مانگى شوباتى رابردودا دژ بە بڕیارێکى وەزارەتى خوێندنى باڵا و توێژینەوەى زانستى دەربارەى خەرجنەکردنى مافە داراییەکانى خوێندکارانى ماستەر لە میسر لە ساڵى سێیەمدا نارەزاییمان دەربرى، بەڵام وەزارەت بێدەنگى لێکرد و بەیاننامەکەمانى بە هەند وەرنەگرت و بەردەوامە لە غەدرەکانى.”
خوێندکارانى تواناسازى لە زانکۆکانى میسر، لەبەشێکى ترى بەیاننامەکەیاندا داوادەکەن کە گرفتى مافە دارییەکانیان بۆ چارەسەر بکەن، ئەویش بە خەرجکردنى کرێى خوێندن و تێچوى ساڵى سێیەم و بەش بەشنەکردنى پارەى ساڵى دووەم، هاوکات دەڵێن “چونکە بە هیچ شێوەیەک بیدەنگ نابین لە بەرانبەر کەمکردنەوەى ماوەى خەرجکردنى مافە داراییەکانمان لە سێ ساڵەوە بۆ دوو ساڵ”.
دەقى بەیاننامەکە
دووەم بەیاننامەی نارەزایی خوێندکارانى تواناسازى لە زانکۆکانى میسر.
هەروەک ئەزانن لە مانگى شوباتى رابردودا دژ بە بڕیارێکى وەزارەتى خوێندنى باڵا و توێژینەوەى زانستى دەربارەى خەرجنەکردنى مافە داراییەکانى خوێندکارانى ماستەر لە میسر لە ساڵى سێیەمدا.
بە یاننامەى ژمارە یەکمان بڵاوکردەوە کە تیایدا بە شێوەیەکى زانستى نا زانستى بونى ئەو بریارەى وەزارەتمان سەلماندبو . هەروەها ئاماژەمان بە هۆکارەکانى خوێندنى ماستەر لە میسر کردبو کە بۆچى سێ ساڵ ئەخایەنێت. .
بەڵام وەزارەتى خوێندنى باڵاو تویژینەوەى زانستى بێدەنگى لێکرد و بەیاننامەکەمانى بە هەند وەرنەگرت و بەردەوامە لە غەدرەکانى لە فێرخوازانى تواناسازى لە میسر.
بۆ نمونە ئەو فێرخوازانەى ساڵى سێیەمى خوێندنیانە تەنها رێژەیەکى کەم لە خەرجیەکانى ساڵى سێیەمیان بۆ خەرجکراوە و تەنانەت ئەمە ئەو خوێندکارانەشى گرتۆتەوە کە ساڵى دووەمیانە و تەنها بەشێک لە مافە دارارییەکانیان بۆ خەرجکراوە.
ئێمە نازانین بۆچى وەزارەتى خوێندنى باڵا لە برى هەنگاونان بۆ چارەسەرکردنى ئەو هەمو کێشە و گرفتانەى ئێمە لەم وڵاتە رووبەرومان دەبێتەوە، بۆچى هەمو خەمى بوەتە ئەوە کە سزاى ئێمە بدات.
لە کاتێکدا ئێمە کە بە سەدان قوتابى و خوێندکار کە لەم وڵاتە ئەخوێنین، ئەگەر وڵاتێکى ئەوروپامان هەڵبژاردایە ئایا وەزارەت ناچار نە ئەبو دوو هێندەى ئێستا کرێى خوێندن و تێچوى خەرجیەکانمان بۆ دابین بکات.
کەچى سەرەراى ئەوەى ئێمە بە هاتنمان بۆ میسر بوەتە هۆى گێڕانەوەى داهاتێکى زۆر بۆ حکومەت ، کەچى هەر جارەى بە بریارێک هێندەى دیکە بارى سەرشانمان قورس ئەکات. ئەمە جگە لەوەی ناچارکردنی خوێندکارو مانەوەى بۆ ماوەی 9 مانگ لە میسر لە ساڵی سێیەمدا و لە کاتی نوسینی تویژینەوەدا وا لە خوێندکار ئەکات بابەتێک هەڵنەبژێرێت کە پەیوەندی بە کوردستانەوە هەبێت.
بۆیە لە کۆتاییدا داوا لە وەزارەتى خوێندنى باڵاو تویژینەوەى زانستى و بەرپرسانى بەرنامەى تواناسازى ئەکەین کە گرفتى مافە دارییەکانمان بۆ چارەسەر بکەن ئەویش بە خەرجکردنى کرێى خوێندن و تێچوى ساڵى سێیەم و بەش بەشنەکردنى پارەى ساڵى دووەم چونکە بە هیچ شێوەیەک بیدەنگ نابین لە بەرانبەر کەمکردنەوەى ماوەى خەرجکردنى مافە داراییەکانمان لە سێ ساڵەوە بۆ دوو ساڵ و هەروەها خەرجکردنى تەنها رێژەیەکى کەمى پارەى ئەو خوێندکارانەى کە ئێستا لە ساڵى سێیەمدان.چونکە ساڵانە بەرنامەى تواناسازى بودجەى تایبەتى بۆ تەرخان ئەکرێت و بە پشت بە ستن بە چى یاسایەک خوێندکار دواى ناردنى بۆ دەرەوەى وڵات باجى بریارێکى لەم جۆرە بدات.
ماوەتەوە بڵین بۆچى بە فەرامۆشکردنى رەخنە و نارەزاییەکانمان بە شێوەى ، ناچارى چونە سەرشەقامان ئەکەن.

ژمارەیەک لە فێرخوازانى
تواناسازى لە زانکۆکانى وڵاتى میسر.

هاوڵاتى

Wednesday, April 9, 2014

نزیكەی چوار هەزار كۆچكەری نایاسایی لە دەریای سپی ناوەڕاست رزگاركران


gommonelampedusa9-4-2014-bb
هێزی دەریایی ئیتاڵیا توانیویانە لەماوەی 48 كاتژمێردا بە هەزاران كۆچكەری نایاسایی لە ئاوەكانی دەریای  سپی ناوەڕاست رزگار بكەن.
بە پێی هەواڵێكی رۆژنامەی(تسایت)ی ئەڵمانی، هێزە دەریاییەكان لەماوەی 48 كاتژمێردا نزیكەی چوار هەزار كۆچكەری نایاساییان لە ئاوەكانی دەریایی سپی ناوەڕاست رزگار بكەن.

لای خۆییەوە، وەزیری ناوخۆی ئیتاڵیا ئەنجلینۆ ئەلڤانۆ رایگەیاندووە، لەسەر ئەو كەشتیەی كە ئەو كەسانە رزگار كراون، تەرمی كەسێكیش دۆزراوەتەوە.

لە درێژەی قسەكانیدا ئاماژەشی بەوەكردووە، رزگاركردنی ئەو كەسانە بەردەوامیان هەیە و بە پێی زانیارییەكان دوو بەلەمی بارزگانی كە هەڵگری 300بۆ 361 كەسیان تێدایە، لە ئاوەكەدا بونیان هەیە.

بە پێی وتەی وەزیری ناوخۆ لە سەرەتایی ئەمساڵەوە تاوەكو ئێستا نزیكەی 15 هەزار كە بە شێوەی نا یاسایی ویستویانە لە رێگەی ئاوەكانی دەریایی سپی ناوەڕاستەوە خۆیان بگەێننە ئیتاڵیا، دەستگیركراون.
خەندان-


Monday, April 7, 2014

پێشانگاى زانكۆ ئوسترالیه‌كان

كۆچ بۆ ئوسترالیا و كۆچى كوردان

پێشانگایه‌كى تایبه‌ت به‌ سێ زانكۆ به‌ڕێوه‌ ده‌چێت كه‌ تیایدا ده‌رفه‌تى خوێندن و پشتیوانى خوێندن بۆ فێرخوازان دابین ده‌كرێت.. له‌خواره‌وه‌ زانیارى زیاتر بخوێنه‌وه‌:::


Sunday, April 6, 2014

بەهۆی غیرەو دڵپیسییەوە كوڕێك دەستگیرانی برادەرەكه‌ی‌ دەکوژێت


lidia_motylska[1] (1)کچە هەرزەکارێکی پۆڵۆنی، بەشێوەیەکی دڕندانە بەدەستی هاوڕێی دەزگیرانەکەی دەکوژرێ. هۆکاری کوشتنی ئەو کچە، وەک ڕۆژنامەی (Yorkshire post) بڵاویکردۆتەوە، کوردێکی هاوڕێی دەزگیرانه‌کەی بەلایەوە پەسەند نەبوە، کچێکی سەر بەئایینی کاسۆلیک، لەگەڵ کوڕێکی سەر بەئایینی ئیسلام، دەزگیرانداریی بکات. 
Lidia Motylska,ی تەمەن 19 ساڵ، لەیەکێک لەکۆڵانەکانی شاری leedsی وڵاتی بەریتانیا، بەدەستی کۆچنشینێکی عێراقی  لەنەتەوەی کورد، بەناوی ا.ج کوژراوە.  ئەو کچە پەیوەندی خۆشەویستیی  لەگەڵ کوردێک هەبوە، کە هاوزمان‌و هاوڕێی جەبار بوە‌و, لەیەک شوقە بەیەکەوە ژیاون. ا.ج تەمەن 39 ساڵ، لەساڵی 2005 رەگەزنامەی بەریتانیی پێدراوە. ا.ج دوای ئامادەبونی لەبەردەم دادوەری دادگای باڵای شاری شەفێڵد، ددانی بەتاوانەکەیدا ناو تاوانبار دەرچو بەکوشتنی ئەو کچە هەرزەکارە پۆڵۆنیە. دادوەر گوێبیستی گێڕانەوەی چۆنیەتی ڕوداوەکە بو، کە چۆن ا.ج بەهۆی بەکارهێنانی پەتی بێجامەکەی (تراکسوت)، زۆر بەتوندیی لەقوڕگی قوربانیەکەی ئاڵاندوە لەپشتەوە،  تا جەستەی بێگیان بوە. دواتریش بەچەقۆ چەندینجار سەر سینگ‌و مل‌و سکی هەڵدڕیوە. 

 بەناردنی بۆ زیندانی تاهەتایی‌و کەمترین سزای19 ساڵ‌و نیو، دادوەر McKinnon گوتی،  ئەو سزایە سزایەکی دروستە بۆ ئەو تاوانە زۆر دڕاندانەیه‌و توندوتیژیەی بەکارتهێناوە. دادوەر دەڵێ، گومانی تێدا نیە، تۆ نیشانەی توندوتیژیی وغیرەو دڵپیسیت تێدا بوە بەرامبەر ئەو دو خۆشەویسته‌، بەردەوام لەهەوڵی  تێکدانی بەینی ئەو دو کەسەدا بوی، بەهۆی بونی پەیوەندی خۆشەویستییانەوە. ا.ج کە لەعێراق گەورە  بوە، دواتر بەزۆرەملێ چۆتە ریزی سوپای عێراق. پاش ئەوەی لەریزی سوپا هەڵدێت، دەچێتە نێو حیزبی کۆمۆنیستی عێراقی، کە بەرهەڵستکاری ڕژێمی سەددام حوسەین  بوە. دواتر بەهاوکاریی ئەو حیزبە ڕادەکات بۆ وڵاتی سوریا. جەبار لەساڵی 1999 لەگەڵ هاوسەرەکەی هاتۆتە بەریتانیا، بەڵام لە2003 لەهاوسەرەکەی جیابۆتەوە. 

دوای ئەوەی لەمانگی تەمموزی 2004، دەست بەکاری سیمفۆنی چێشخانە دەکات لەشاری Leeds، لەشوێنی کارەکەی ئەو کچە پۆڵۆنیەو هاوەڵێکی دیکەی کوردی عێراقی بەناوی ئەژین دەناسێت. دواتر لەگەڵ ئەو هاوەڵە کوردەی دەبێت بەهاوڕێ‌و لەیەک شوقەدا دەژین. لەدویدا ا.ج دەبێتە دوژمنکار، کاتێک دەبینێت هاوەڵە کوردەکەی‌و کچە پۆڵۆنیەکە، کەوتونەتە نێو داوی خۆشەویستیەوە. Simon Myerson لەناو دادگادا دەڵێ،  ا.ج خۆشحاڵ نەبوە بەوەی کە هاوەڵه‌ کوردەکەی لەگەڵ کچێکی کاسۆلیکی پۆڵۆنی خۆشەویستیی بکات، بەوهۆیەش بەردەوام قین لەدڵ بوە بەرامبەر بەو کچە گەنجە.

 ئەو ئارەزوی نەدەکرد Lidia لەگەڵ ئەژینی هاوەڵی لەناو شوقەکەی ئەودا پێکەوە بخەون. وای بیردەکردەوە کە ئەوکچە رەفتاری سێکسیی لەناو خەڵک‌و شوێنی گشتی دەنوێنێت، بەهەمو شێوەیەک ئەوی ڕەتدەکردەوە. ا.ج بەردەوامدەبێت‌و بەکچەکە دەڵێ "نابێت ئەژین بۆ لەمەودوا تۆ ببینێت، چونکە تۆ کچێکی کاسۆلیک‌و پۆڵۆنی".  

Lidia Motylska کە لەگەڵ دایکی Renata دەژیا، لەشەقامی  Beeston, لەLeeds، لەوکاتەدا هەستیکردبو سکی پڕە لەئەژینی دەزگیرانی. لەئێوارەی کوشتنەکەیدا، نیازی هەبو دیداری ئەژینی خۆشەویستی بکات. دوای ئەوەی بەپاس دادەبەزێت  لەنزیک شوقەکەی ئەژین، لەکاتژمێر 6.45ی ئێوارە، دە خولەک دواتر لەلاین دو ڕێبوارەوە پەیوەندی دەکرێت بەژمارەی فریاکەوتن 999وە، ڕیپۆرتی ئەوە دەکرێت، کە ژنێکیان بینیوە لەناوچەی alleyway in Lincoln Green لەسەر زەوی‌و پیاوێک لەسەری دانیشتوە، هەروەها توند دەستی لەقوڕگی گیرکردوەو بۆڵەبۆڵ دەکەن. کاتژمێر 7.00ی‌ ئێوارە پۆلیس دەگاتە شوێنی ڕوداوەکە، بەڵام ئه‌وكاته‌ کچەکە گیانی لەدەستداوه‌. بەهۆی بونی برینی قوڵ لەملیەوە بۆ لای هەردو گوێیه‌کانی.

 بەپێی قسەی دەزگیرانەکەی ئەو کچە هانده‌ری یانەی ئەرسیناڵ بوە، هەربۆیە ئەو ئێوارەیەش نیازیان هەبوە لەگەڵ ئەژین بەیەکەوە سەیری یاری ئەرسیناڵ بکەن. دوای ئەوەی چەند جارێک ئەژین، زەنگ بۆ مۆبایلی دەزگیرانە پۆڵۆنیەکەی لێدەدات، تا پێیرابگەیەنێت ئەرسیناڵ گۆڵی تۆمارکردوە، بەڵام مۆبایلەکەی بێوەڵام دەبێت.
 بۆ ڕۆژی دواتر ئەژین‌و دایکی کچەکە بەپۆلیس ڕادەگەیەنن کە Lidia بزربوە. دواتر پۆلیس پێیانڕادەگەیەنێت، کەسێک ئەو هەرزەکارەی کوشتوە. بکوژ ئێستا بۆ بەسەربردنی سزای تاوانەکەی ژیان لەزینداندا بەسەردەبات.
   ئا: کاوە ڕەش، بەریتانیا، ئاوێنه‌

ئوسترالیا پێشوازى له‌ بڕیاره‌كه‌ى كامبۆدیا ده‌كات له‌باره‌ى په‌ناخوازانه‌وه‌

كۆچى كوردان و كۆچ بۆ ئوسترالیا
سه‌رۆك وه‌زیرانى ئوسترالیا تۆنى ئابۆت، ڕایده‌گه‌یه‌نێت كه‌ پێشوازى ده‌كات له‌ بڕیاره‌كه‌ى حكومه‌تى كامبۆدیا كه‌ بڕیاریداوه‌ په‌ناخوازه‌كان وه‌رگرێت كه‌ له‌لایه‌ن ئوسترالیاوه‌ بۆ ئه‌و وڵاته‌ ڕه‌وانه‌ ده‌كرێن.
وه‌زیرى كۆچى ئوسترالیا سكۆت مۆریسۆن له‌ كامبۆدیا بوو بۆئه‌وه‌ى له‌گه‌ڵ وه‌زیرى ناوخۆى ئه‌و وڵاته‌دا به‌دواداچوونى زیاتر بكات بۆ ئه‌و داواكاریه‌ى له‌پێشوودا ڕه‌وانه‌ى ئه‌و وڵاته‌یان كردبوو بۆ له‌خۆگرتنى په‌ناخوازان له‌لایه‌ن ئه‌و وڵاته‌وه‌.
له‌ مانگى شوباتدا كامبۆدیا ئه‌وه‌ى ئاشكرا كرد كه‌ جولى بیشۆپى وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى ئوسترالیا داواكاریه‌كى له‌و چه‌شنه‌ى له‌ وڵاته‌كه‌یان كردووه‌.
سه‌رۆك وه‌زیرانى ئوسترالیا ئه‌وه‌ى ڕاگه‌یاند كه‌ وه‌رگرتنى ئه‌و پاناخوازانه‌ له‌لایه‌ن كامبۆدیاوه‌ بڕیارێكه‌ له‌ده‌ست خۆیاندایه‌، هه‌روه‌ها كێشه‌ى په‌ناخوازان كێشه‌یه‌كى هه‌رێمیه‌.. سوپاسگوزارى پشتیوانى ناورو پاپوا نیو گینیاین و چاوه‌ڕوانى ئه‌وه‌ ده‌كه‌ین كه‌ پشتیوانى له‌ وڵاتانى ترى هاوشێوه‌ى كامبۆدیاوه‌ به‌ده‌ست بهێنین..
ئه‌مه‌ له‌كاتێكدایه‌ كه‌ یاساناسان و چالاكوانان له‌ ئوسترالیا به‌توندى ئه‌و بڕیاره‌یان ڕه‌ت كرده‌وه‌.

Thursday, April 3, 2014

نیو ملیۆن كه‌س داوای‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتیان له‌یه‌كێـتی‌ ئه‌وروپا كردوه‌، عێراق له‌پێشه‌وه‌یه‌


asylum1 ئاژانسی‌ فه‌رمی‌ ئاماری‌ یه‌كێتی‌ ئه‌وروپا كه‌ ناسراوه‌ به‌یۆرۆستات رایده‌گه‌یه‌نێت، 434 هه‌زارو 160 په‌ناخواز له‌ساڵی‌ 2013 دا داوای‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتیان له‌ 28 وڵاته‌كه‌ی‌ یه‌كێـتی‌ ئه‌وروپا كردوه‌ ئه‌مه‌ش به‌رزترین ڕێژه‌یه‌ كه‌ له‌ماوه‌ی‌ 20 ساڵی‌ رابردودا تۆماركرابێت.
له‌دواهه‌مین راپۆرتی‌ ساڵانه‌ی‌ خۆیدا سه‌باره‌ت ئامارو ژماره‌ی‌ په‌ناخوازان له‌یه‌كێـتی‌ ئه‌وروپا، ئاژانسی‌ یۆرۆستات رایده‌گه‌یه‌نێت، ژماره‌ی‌ په‌ناخوازان له‌وڵاتانی‌ یه‌كێتی‌ ئه‌وروپا له‌ 2013 نزیكده‌بێـته‌وه‌ له‌نیو ملیۆن كه‌س‌و له‌سه‌دا 90 ی‌ ئه‌و په‌ناخوازانه‌ كه‌یسی‌ تازه‌بون‌و له‌سه‌دا 10 شیان كه‌یسی‌ ساڵانی‌ رابردو بون.
 سه‌باره‌ت به‌و وڵاتانه‌ش كه‌ هاوڵاتیانی‌ زۆرترین داواكاریان پێشكه‌شكردوه‌ بۆ وه‌رگرتنی‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتی‌ له‌ساڵی‌ 2013 دا، سوریا له‌پله‌ی‌ یه‌كه‌مدایه‌‌و نزیكه‌ی‌ 50 هه‌زار هاوڵاتی‌ سوری‌ داوای‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتیان كردوه‌ له‌وڵاتانی‌ یه‌كێتی‌ ئه‌وروپاو عێراقیش چه‌ند پله‌یه‌ك دابه‌زیوه‌ به‌هۆی‌ ئه‌وه‌ی‌ له‌ساڵی‌ 2012 دا له‌ڕیزبه‌ندی‌ هه‌شته‌مدا بوه‌، به‌ڵام له‌ساڵی‌ 2013 دا دابه‌زیوه‌ بۆ ریزبه‌ندی‌ یازده‌یه‌م، ئه‌گه‌رچی‌ هێشتا له‌ 10 هه‌زار په‌ناخواز تێپه‌ڕیوه‌. 
له‌سه‌دا 66 ی‌ سه‌رجه‌م ئه‌و په‌ناخوازانه‌ له‌یه‌كه‌م خولی‌ یه‌كلایكردنه‌وه‌ی‌ كه‌یسه‌كانیاندا مافی‌ په‌نابه‌رێتیان پێنه‌دراوه‌‌و كه‌یسه‌كانیان ره‌تكراوه‌ته‌وه‌، به‌ڵام مافی‌ ئه‌وه‌یان پێدراوه‌ كه‌ تێهه‌ڵچونه‌وه‌ بۆ كه‌یسه‌كانیان بكه‌ن جگه‌له‌وه‌ش هه‌میشه‌ وڵاتانی‌ وه‌رگر داوا له‌په‌ناخوازان ده‌كه‌ن كه‌ هه‌وڵبده‌ن سودببینن له‌پڕۆگرامه‌ مرۆیه‌كانی‌ ئه‌و وڵاتانه‌ بۆ وه‌رگرتنی‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتی‌ به‌شێوه‌یه‌كی‌ یاسایی‌‌و دوربكه‌ونه‌وه‌ له‌كۆچی‌ نایاسایی‌.
 له‌دواهه‌مین ئاماری‌ وه‌زاره‌تی‌ كۆچی‌ ئوسترالیاشدا هاتوه‌ كه‌ زۆرترین ژماره‌ی‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتی‌ به‌هاوڵاتیانی‌ به‌ڕه‌گه‌ز عێراقی‌ دراوه‌ له‌ساڵی‌ رابردودا كه‌ ژماره‌یان 4064 په‌نابه‌ربون‌و ئه‌و كه‌سانه‌بون كه‌ له‌رێگه‌ی‌ داواكردنی‌ مافی‌ په‌نابه‌رێتی‌ له‌ده‌ره‌وه‌ی‌ ئوسترالیا داواكه‌یان پێشكه‌شكردوه‌‌و به‌قاچاخ نه‌چونه‌ته‌ ئه‌و وڵاته‌.  
س: یۆرۆستات، ماڵپه‌ری‌ فه‌رمی‌ وه‌زاره‌تی‌ كۆچی‌ ئوسترالیا
هه‌ژار ته‌ها، ئاوێنه‌نیوز 

Tuesday, April 1, 2014

هه‌نگاریا 30 كورسی بۆ خوێندكارانی هه‌رێم دابین ده‌كات



وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵاو توێژینه‌وه‌ی زانستی هه‌رێم و وه‌زاره‌تی سه‌رچاوه‌ مرۆییه‌كانی هه‌نگاریا ئیمزا كرا كه‌ به‌پێی ئه‌و رێككه‌وتنه‌، سه‌رچاوه‌ كرۆییه‌كانی هه‌نگاریا 30 كورسی خوێندن له‌ بواره‌ جیاوازه‌كان بۆ خوێندنی به‌كالۆریۆس و ماسته‌رو دكتۆرا پێشكه‌ش به‌ هه‌رێمی كوردستان ده‌كات.

به‌پێی راگه‌یه‌ندراوێكی وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵاو توێژینه‌وه‌ی زانستی حكومه‌تی هه‌رێم، كه‌ وێنه‌یه‌كی بۆ خه‌ندان نێردراوه‌، تیایدا هاتووه‌: ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه‌ (1ی نیسانی2014) د. عه‌لی‌ سه‌عید، وه‌زیری خوێندنی باڵا و توێژینه‌وه‌ی‌ زانستی پێشوازیكرد له‌ وه‌فدێكی‌ وڵاتی هه‌نگاریا كه‌ پێكهاتبوو له‌ پیته‌ر وینته‌رمانتیل، جێگری وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی‌ هه‌نگاریا و، گیزا میهالی، به‌ڕێوه‌به‌ری به‌شی خۆرهه‌ڵاتی ناوه‌راست و ئه‌فریقیا و، تیبۆر زاتماری، با لوێزی وڵاتی هه‌نگاریا له‌ عیراق.

له‌ دیدارێكدا په‌یوه‌ندییه‌ ئه‌كادیمی و زانستیه‌كانی نێوان هه‌نگاریا و هه‌رێمی كوردستان تاوتوێكرا، پاشان رێككه‌وتننامه‌یه‌ك له‌ نێوان وه‌زاره‌تی خوێندنی باڵا و توێژینه‌وه‌ی‌ زانستی و، وه‌زاره‌تی سه‌رچاوه‌ مرۆییه‌كانی وڵاتی هه‌نگاریا واژۆ كرا.

به‌پێیی‌ ئه‌و رێككه‌وتنه‌ وه‌زاره‌تی سه‌رچاوه‌ مرۆییه‌كانی هه‌نگاریا 30 كورسی خوێندن له‌ بواره‌ جیاكان بۆ خوێندنی به‌كالۆریۆس و ماسته‌ر و دكتۆرا پێشكه‌ش به‌ هه‌رێمی كوردستان ده‌كات بۆ ساڵی خوێندنی  (2014-2015) كه‌ گشت ئه‌ركه‌ داراییه‌كانی له‌سه‌ر حكومه‌تی هه‌نگاریا ده‌بێت. 

له‌ به‌رامبه‌ردا وه‌زاره‌تی‌ خوێندنی‌ باڵاو توێژینه‌وه‌ی‌ زانستی‌ پێشوازی له‌ 10 خوێندكاری هه‌نگاری ده‌كات  بۆ ماوه‌ی‌ یه‌ك ساڵ به‌مه‌به‌ستی خوێندن له‌ زانكۆكانی هه‌رێمی كوردستان.